450
Trọn vẹn nhận biết chính là con đường, cũng là đích đến
Có cách nào để điều phục vọng tưởng? Nếu điều phục được vọng tưởng bằng một cách nào đó, thì người điều phục ấy là ai? Là “ta” sao? Nếu vẫn còn có “ta” muốn điều phục, thì chính cái “ta” đó đã là vọng tưởng đầu tiên.
Cho nên, muốn điều phục vọng tưởng không phải là tìm một phương pháp mới, mà là nhận ra bản chất của cái đang muốn điều phục. Càng cố gắng, ta càng lún sâu. Càng muốn yên, tâm lại càng động. Tâm không thể bị ép buộc để yên, chỉ có thể được hiểu để tự lắng xuống.
Cho nên, con đường thật sự không phải là đấu tranh, mà là trở về trọn vẹn nhận biết. Trọn vẹn nhận biết không phải là cố gắng giữ chánh niệm, không phải là nắm chặt hơi thở hay gạt bỏ vọng tưởng, mà là một sự hiện diện toàn vẹn với những gì đang có mặt.
Khi tâm vọng, biết tâm vọng. Khi tâm an, biết tâm an. Khi một niệm khởi, chỉ thấy nó khởi. Thấy mà không xen “ta” vào giữa. Cái thấy ấy trong trẻo như bầu trời sau cơn mưa, không cần dọn dẹp gì thêm.
Tự biết mình để sống trọn vẹn với hiện tại
Thật ra, điều phục vọng tưởng bằng trọn vẹn nhận biết chính là điều phục bằng vô vi không làm gì mà mọi thứ tự trở về chỗ yên của nó. Bởi vọng tưởng vốn không phải kẻ thù. Nó chỉ là sóng nổi lên từ biển tâm. Khi còn thấy sóng là kẻ thù, ta mãi vùng vẫy giữa đại dương. Nhưng khi nhận ra mình chính là biển, sóng nổi cũng không ngoài ta, thì còn gì phải sợ?
Khi đi, biết mình đang đi. Khi thở, biết mình đang thở. Khi vọng tưởng khởi, biết vọng tưởng khởi. Không thêm gì cả. Không cố, không tránh, không dừng. Chỉ trọn vẹn ở trong cái biết ấy. Dần dần, ta sẽ nhận ra rằng cái biết này không bị ảnh hưởng bởi niệm khởi. Nó như tấm gương, dù phản chiếu ngàn hình vẫn chẳng từng bị một hình nào làm mờ.
Rồi đến một ngày, ta ngồi yên, vọng tưởng vẫn còn nhưng ta không còn sợ nữa. Ta mỉm cười nhìn nó như nhìn đứa trẻ đang chơi đùa, đến rồi đi, không cần xua đuổi cũng không cần giữ. Khi đó, “điều phục” không còn là chiến thắng, mà là hiểu sâu bản chất vô thường và không thật của mọi niệm khởi. Và trong chính giây phút thấy ra điều ấy, vọng tưởng tan đi không phải vì bị tiêu diệt, mà vì không còn chỗ để bám vào.
Trọn vẹn nhận biết chính là con đường, cũng là đích đến. Không còn ai tu, không còn gì để tu, chỉ còn một thực tại rỗng rang sáng suốt, nơi mọi vọng tưởng trở thành mây bay trong bầu trời vốn chẳng hề bị mây che khuất.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tránh né cái ác
Phật pháp và cuộc sống
15:22 22/11/2025
Đức Phật nói cho chúng ta biết hết thảy mọi thứ trên cuộc đời đều do nhân duyên mà sinh khởi và cũng do nhân duyên mà đoạn diệt; tương tự như vậy, các phiền não khổ đau sở dĩ phát sinh là do duyên gần gũi với cái ác, với các đối tượng xấu ác hoặc do tiếp xúc với môi trường không thân thiện; và do vậy để ngăn tránh các phiền não khổ đau thì con người cần phải tránh xa cái ác, tránh xa các đối tượng xấu ác hoặc môi trường không lành mạnh.
Khi phố lên đèn
Phật pháp và cuộc sống
15:09 22/11/2025
Có một chiều thôi bận bịu, ta lang thang xuống phố, ngồi ở một ghế đá vỉa hè hay mỗi quán cóc nào đó thân quen. Ta hãy gác lại những lo toan bề bộn, cất đi những lo lắng ưu tư, cứ để cho lòng mình miên man vô định, ta ngồi ngắm phố xá lên đèn...
Cõi bồng phiêu
Phật pháp và cuộc sống
14:58 22/11/2025
Người đi từ cõi bồng phiêu/ Cơ hồ bóng xiêu chiều xuống/ Núi rừng ru hời tiếng vượn/ U hoài chạy trốn hoang liêu.
Liệu pháp tâm linh mang lại lợi ích nhất cho em bé khi còn trong bụng mẹ
Phật pháp và cuộc sống
09:37 22/11/2025
Bất kỳ người làm mẹ nào cũng đều cảm thấy vô cùng hạnh phúc khi biết mình đang mang trong mình một mầm sống. Bởi đứa con là kết tinh của tình cảm vợ chồng, là niềm hy vọng và ước mơ của đấng sinh thành về một em bé khỏe mạnh, ngoan ngoãn và thành đạt sau này.
Xem thêm
