450
Tự ý hành thiền dễ bị "tẩu hỏa nhập ma"?
Kính chào Ban biên tập, nhiều người cảnh báo, thực hành thiền mà không có thầy hướng dẫn sẽ dẫn tới "tẩu hỏa nhập ma", thực hư của chuyện này ra sao? (Tâm Định)
Chào bạn Tâm Định,
Trước hết, đây là một thắc mắc mà nhiều người quan tâm, bởi ngày nay thiền được phổ biến rộng rãi, nhưng đi cùng là không ít nỗi lo về nguy cơ “tẩu hỏa nhập ma”.
Trong thuật ngữ Phật giáo, “tẩu hỏa nhập ma” vốn không phải là một khái niệm chính thống. Đây là cách nói dân gian, thường dùng để chỉ trạng thái tâm lý bất ổn, thân tâm mất cân bằng khi hành giả thực tập sai phương pháp hoặc quá sức. Trong kinh điển, Đức Phật dạy rất rõ: thiền định, nếu thực hành đúng chánh pháp và với tâm chừng mực, sẽ đưa đến an lạc, sáng suốt và giải thoát; không có chỗ nào khẳng định thiền tự thân gây hại.
Tuy nhiên, những trường hợp người ngồi thiền mà cảm thấy lo lắng, hoảng loạn, mất ngủ, hoặc sinh ra ảo giác thường xuất phát từ một số nguyên nhân:
1. Thực hành sai phương pháp: ép buộc thân thể quá sức, cố gắng tập trung sai cách, ngồi quá lâu khi chưa quen.
2. Thiếu nền tảng căn bản: không có kiến thức về hơi thở, về cách điều chỉnh tâm, dẫn đến tự tạo áp lực cho mình.
3. Tâm lý, sức khỏe sẵn có: người vốn đã có vấn đề lo âu, trầm cảm, nếu tập không đúng cách có thể làm triệu chứng nặng thêm.
Vì vậy, lời khuyên của các bậc thầy là: người mới nên có sự hướng dẫn ban đầu từ vị thầy hoặc lớp thiền uy tín, để nắm vững nguyên tắc căn bản: ngồi với hơi thở tự nhiên, không ép buộc, thực tập dần dần. Bên cạnh đó, thiền không chỉ là ngồi yên, mà còn là sống chánh niệm trong từng sinh hoạt hàng ngày: đi, đứng, nằm, ngồi đều có thể thiền.
Nếu không có điều kiện gặp thầy trực tiếp, bạn có thể học qua các sách thiền của các vị Thiền sư uy tín (như Thiền sư Thích Nhất Hạnh, Hòa thượng Thanh Từ...), hoặc tham dự các khóa tu thiền được tổ chức nghiêm túc. Khi thực hành, luôn lắng nghe thân tâm mình, không gượng ép, không chạy theo kỳ vọng “phải thấy cảnh giới gì đó”.
Tóm lại, thiền không dẫn đến “tẩu hỏa nhập ma”, mà ngược lại, là con đường đưa đến an lạc và trí tuệ, nếu ta thực tập đúng cách, đúng mức. Điều quan trọng là chọn môi trường, phương pháp và sự hướng dẫn phù hợp. Nếu thấy có bất an trong lúc ngồi, bạn có thể dừng lại, thư giãn bằng hơi thở, hoặc thay bằng những hình thức chánh niệm nhẹ nhàng khác như đi bộ, tụng kinh, niệm Phật.
Chúc bạn an tâm và nuôi dưỡng được sự bình an thật sự trên con đường thiền tập.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tu là trở về nguồn cội, quá trình biến đổi tâm thức và tư duy
Phật giáo thường thức
16:00 20/11/2025
Tu không phải chỉ là việc đơn thuần lên chùa, ăn chay, và tụng kinh niệm Phật; cũng không chỉ là việc tìm đến những nơi hẻo lánh, xa rời thế tục.
Vì sao niệm Phật mà tâm chẳng được quy nhất?
Phật giáo thường thức
14:32 20/11/2025
Niệm Phật điều cần yếu là thường xuyên đặt mình vào trường hợp sắp chết, sắp đọa địa ngục thời không khẩn thiết cũng tự khẩn thiết. Dùng tâm sợ khổ để niệm Phật, ấy là “xuất khổ diệu pháp đệ nhất” cũng là “tùy duyên tiêu nghiệp diệu pháp đệ nhất”. Tâm niệm Phật sở dĩ chẳng qui nhất là do lỗi của tâm đối với sự sanh tử chẳng tha thiết.
Hai cách để chuyển hóa cảm xúc tiêu cực trong ta
Phật giáo thường thức
12:23 20/11/2025
Hỏi: Có cách nào đi thẳng vào con đường tu tập của mình một cách tốt hơn khi đối diện trước những nỗi buồn, những cảm xúc tiêu cực không?
Xem thêm
