Theo Forbes, cố tỷ phú Charles “Chuck” Feeney, đồng sáng lập đế chế mua sắm miễn thuế DFS có trụ sở tại Hồng Kông, có tài sản ròng khoảng 2 triệu USD khi ông qua đời ở tuổi 92 tại San Francisco hôm thứ Hai (9/10).

Doanh nhân và nhà từ thiện người Mỹ gốc Ireland đã từ bỏ cuộc sống xa hoa của tỷ phú vào đầu những năm 1980, khi ông quyết định cho đi khối tài sản trị giá hàng tỷ đô la của mình thông qua The Atlantic Philanthropies, quỹ mà ông thành lập năm 1982.

Ông Feeney đã thực hiện các khoản tài trợ với tổng trị giá hơn 8 tỷ USD – hầu hết đều ẩn danh – cho nhiều mục đích ở 5 châu lục, The Atlantic Philanthropies cho biết trên trang web của mình.

Vào tháng 12 năm 2016, với việc quyên góp 7 triệu đô la cho trường cũ của mình, Đại học Cornell, cho hoạt động phục vụ cộng đồng của sinh viên, ông Feeney đã chính thức rút sạch tài khoản của The Atlantic Philanthropies.

Nó cũng hoàn thành cam kết của ông là cho đi gần như toàn bộ tài sản của mình trước khi qua đời, một điều hiếm thấy trong thế giới từ thiện.

Với những khoản mà ông gọi là tử tế nhưng không quá xa xỉ dành cho 5 người con đã trưởng thành của mình, ông Feeney cho biết ông giữ lại khoảng 2 triệu USD cho riêng mình, một phần nhỏ trong số hàng tỷ USD mà ông đã tích lũy được trong hơn 6 thập kỷ kinh doanh và cho đi trong 35 năm trong khi thường xuyên đi công tác. Ông đã cố gắng hết sức để che giấu danh tính, sự giàu có và hoạt động từ thiện của mình.

Tỷ phú Bill Gates nói với Forbes vào năm 2012: “Chuck Feeney là một hình mẫu đáng chú ý và là tấm gương điển hình nhất về việc cho đi khi sống”.

Một trong những người giàu nhất thế giới khác, Warren Buffett, đã trao Giải thưởng Thành tựu trọn đời Forbes 400 cho ông Feeney vào năm 2014, gọi ông ấy là “anh hùng của tôi và anh hùng của Bill Gates - ông ấy nên là anh hùng của mọi người”.

Không giống như những nhà từ thiện được công bố tên tuổi, tôn vinh trong các bữa tiệc và được trưng bày trên mặt tiền các tòa nhà và cánh bảo tàng, ông Feeney đã ẩn danh trao tặng cho các trường đại học, tổ chức y tế, các nhóm khoa học, nhóm nhân quyền, sáng kiến hòa bình và nhiều mục đích nhằm cải thiện cuộc sống ở Hoa Kỳ, Việt Nam, Nam Phi, Úc, Israel, Jordan và các vùng đất khác. 

Tuy thế, tên của ông không xuất hiện trên bất kỳ tòa nhà nào trong số 1.000 tòa nhà ở 5 châu lục mà ông đã tài trợ 2,7 tỷ USD. Các khoản tài trợ cho các tổ chức và cá nhân được thanh toán bằng séc thủ quỹ để che giấu nguồn gốc. Những người thụ hưởng được thông báo rằng số tiền này đến từ một “khách hàng” hào phóng muốn giấu tên. Những người biết được danh tính của tỷ phú Charles Feeney được yêu cầu không tiết lộ sự tham gia của ông.

Trong cuộc sống đời thường, ông Feeney đã đảo ngược lối sống xa hoa của mình, rời bỏ các nhóm xã hội giàu có, bay hạng phổ thông, mua quần áo giá rẻ và từ bỏ những nhà hàng sang trọng. Ông bán xe limousine và đi làm bằng tàu điện ngầm hoặc taxi. 

“Tất cả những bản năng của Feeney, được thấm nhuần trong ông qua tấm gương của cha mẹ ông, bởi nền văn hóa chia sẻ khi ông lớn lên ở New Jersey, bởi mong muốn không xa lánh những người hàng xóm và bạn bè thời niên thiếu, và bởi lòng tốt bẩm sinh và lòng tốt của ông. Sự quan tâm đến người khác chắc chắn đã định hình nên quyết định của ông ấy,” ông O'Clery viết.

Vào năm 1982, ông Feeney đã thành lập quỹ từ thiện ở Bermuda và sau này trở thành Tổ chức từ thiện Đại Tây Dương. Năm 1984, ông chuyển giao cho quỹ này 38,75% cổ phần của mình trong công ty mà ông đồng sáng lập, Duty Free Shoppers. Vì không có giao dịch mua bán nào nên giá trị của công ty chỉ là suy đoán, nhưng một số ước tính cho biết nó có thể đã vượt quá 500 triệu USD.

Trong những thập kỷ tiếp theo, khi các doanh nghiệp và lợi nhuận khác của ông cũng được đưa vào quỹ, ông Feeney đã tài trợ cho các cơ sở y tế công cộng ở Việt Nam; Đại học Limerick và Cao đẳng Trinity ở Ireland; phòng khám AIDS ở Nam Phi; Operation Smile phẫu thuật miễn phí cho trẻ em sứt môi, hở hàm ếch; cơ sở y tế của Đại học California ở San Francisco; và cứu trợ động đất ở Haiti. Ông đã trao 1 tỷ USD cho Cornell, trong đó có 350 triệu USD cho một viện công nghệ trực thuộc ở thành phố New York.

Danh tính bí mật của ông với tư cách là một nhà hảo tâm nhân đạo đã bị tiết lộ vào năm 1997 sau khi ông và một đối tác bán quyền lợi của họ trong Duty Free Shoppers cho Louis Vuitton Moët Hennessy. 

Lược dịch từ The New York Times.