"Vô minh" khác xa với "không biết"

Trả lời:

"Vô minh" là không "thấy" được thực tánh chân đế. "Không biết" chỉ là “không có ý thức" về khái niệm tục đế. 

Như vậy nhiều khi không biết lại là "Minh" và biết lại là Vô minh. Cái "biết khái niệm tục đế" có thể cản trở cái "thấy thực tánh chân đế". 

Thí dụ người đọc sách có thể biết rất rõ thông tin về trà nhưng chưa từng trải nghiệm để thực thấy thể tướng dụng của trà như thế nào thì không thể pha một ấm trà ngon được. Hoặc người học giáo lý nhiều nhưng chỉ biết suông mà không thực chứng thì trở thành sở tri chướng, càng khó giác ngộ sự thật. 

Như vậy không biết của kiến thức - chưa có thông tin về điều gì do con người quy định - khác với không biết của tri kiến - chưa thực chứng bản chất sự thật. 

Trong tục đế thì "không biết" không có tội, thí dụ không biết tên một loài hoa mà người ta đã đặt thì không gây tai họa gì cả. Nhưng trong chân đế không biết đúng sự thật thì sẽ nhận thức và hành vi sai lạc ắt phải rước khổ vào thân. 

Thí dụ không biết lửa là nóng mà nắm vào thì tự gây họa. Vì vậy "không biết" tục đế thì có thể tha thứ được, nhưng "không biết" chân đế là đã có tội rồi...

Nguồn: trungtamhotong.org