"Ba ngụm trà" chứa đựng triết lý đáng suy ngẫm nào?

Tuần nước thứ nhất, tựa như gió thoảng

Tuần nước thứ hai, tựa như dòng xuân xanh

Tuần trà thứ ba, tựa như ánh trăng chiếu rọi…

Mỗi tuần nước, hương vị trà đều có sự khác biệt. Nếu bạn vẫn chưa tìm được đáp án cho câu hỏi “Trà ở tuần nước nào thì uống ngon nhất?” tức là bạn đã bỏ lỡ việc thưởng thức trà ở thời điểm nên thưởng thức nhất.

Đức Phật dạy “Sinh mệnh nằm trong từng hơi thở của hiện tại”. Tiếc thay, cuộc đời của mỗi con người dường như cũng quẩn quanh trong nỗi băn khoăn những người mãi đi tìm những điều hơn nhất.

Trà không phải chỉ để uống, mà còn để thưởng thức. Uống trà phải biết thưởng thức trà, nếu không sẽ là một sự lãng phí đối với trà. Muốn thưởng thức được vị ngon của trà thì phải uống đúng, uống từ từ chậm rãi. Trong chữ “thưởng” (品) có ba chữ “khẩu” (口), mang ý nghĩa khi thưởng thức trà cần phải uống từng ngụm từng ngụm nhỏ, phải dùng tâm để uống thì mới thưởng thức ra vị ngon của trà.

Thưởng trà, cần uống ba ngụm. Uống xong ba ngụm mới rõ được vị ngon của trà. Học cách thưởng trà rồi mới thấy được vẻ đẹp của trà đạo, hiểu được thưởng trà rồi mới biết đâu là trà ngon.

1. Ngụm trà thứ nhất để thử nhiệt độ của trà

Ăn cháo sợ nhất là bỏng lưỡi, uống trà cũng như vậy. Trà ngon không sợ nước nóng, nhưng người thưởng trà thì sợ nhất là lưỡi bị bỏng. Ngụm trà đầu tiên không thể uống hấp tấp vội vàng, cảm nhận hơi ấm mới là quan trọng nhất, cứ từ từ thưởng thức, chỉ khi nhiệt độ đã phù hợp thì mới có thể cảm nhận được sự hấp dẫn của trà.

2. Ngụm trà thứ hai để thử hương trà

Trà ngon hay không ngửi hương là biết. Là trà hảo hạng thì chẳng cần mất công tìm kiếm, hương trà sẽ tự nhiên lan tỏa khắp chốn, tự đưa vào mũi, hương thơm thoang thoảng. 

Ngụm trà này là bước cốt lõi trong việc thưởng trà, cũng là khoảnh khắc ta có thể cảm nhận rõ nhất sự hấp dẫn của trà. Cầm chén trà thơm trên tay, nhấp một ngụm nhỏ, hương trà lan tỏa vấn vít du ngoạn nơi nơi, đó mới đúng là sự tận hưởng đầy tuyệt diệu.

3. Ngụm trà thứ ba là để thưởng trà

Ngụm trà thứ 3 mới là đích đến cuối cùng giúp bạn thưởng thức được trọn vẹn vị ngon của trà. Khi thưởng trà, điều tuyệt vời nhất đó là sau khi thưởng xong có thể vui vẻ dành lời khen ngợi “Trà ngon!”. Thưởng xong một tách trà giống như đi qua một đoạn nhân sinh, chỉ khi tự bước qua rồi mới rõ được tư vị ra sao.

*

Đời người thực ra không khác việc thưởng trà cho lắm. Nếu chỉ nhấp một ngụm đầu, vị đắng sẽ át hết tâm trí. Nhưng khi thưởng thức trọn vẹn chén trà ấy, ta sẽ cảm nhận trọn vẹn hương vị thanh tao sẽ thấm đượm lên từng tấc lưỡi. Đời người giống như một chén trà, khó khăn, khổ đau chỉ trong phút chốc như vị đắng của ngụm trà đầu tiên mà thôi.

Khi cầm lên một chén trà, uống một ngụm trà vào thời điểm ấy, bạn không hề biết lần pha trước đó, chén trà ấy có vị ra sao, cũng chẳng thể hiểu lần pha tiếp theo, vị của nó sẽ biến đổi như thế nào. Bởi chỉ có hương vị trà ở thời điểm hiện tại đã chiếm trọn vị giác và tâm trí của bạn. Hãy trân trọng từng giây phút được nhìn thấy ánh dương, được hít căng lồng ngực, được lắng tai nghe những âm thành từ dòng người tấp nập xung quanh. Tận hưởng sinh khí, giá trị của hiện tại chính là cách ta sống hết mình với cuộc đời mang tên ta.

Chén trà trong hai tay

Chánh niệm nâng tròn đầy

Thân và tâm an trú

Bây giờ và ở đây

“Thi kệ Thiền trà” của sư Ông Thích Nhất Hạnh trong thiền trà Làng Mai.