Bổn phận đối với cuộc sống

Bổn phận nhớ ơn trời che đất chở

Thật ra có trời có đất không phải để cho mình ở. Mà nhờ có trời có đất chúng ta mới sống được. Đất thì cho mình có chỗ đứng, chỗ ngồi, nằm,… có chỗ ở, có trời thì có không khí để cho mình hít vào, thở ra mà sống được. Có trời mới có chỗ cho mình đi tới đi lui sinh hoạt được. Không có trời tức không có hư không.

Không có hư không thì chúng ta không thể sống được, không thể sinh hoạt được, không thể cất nhà ở được, không thể làm ăn buôn bán được,…

Như vậy, có đất có trời chúng ta mới sống còn được cho nên mình phải biết ơn trời và đất. Để biết ơn trời và đất thì mình phải có bổn phận như thế nào?

Bổn phận để nhớ ơn và trả ơn cho trời đất là:

Sống mà không hủy phá trời đất một cách tùy tiện. Chúng ta nhờ hư không và đất đai cùng cây cỏ để mà sống. Nhưng khi sử dụng đất đai và thiên nhiên thì phải nên biết có chừng mực. Không nên triệt phá môi sinh. Như cây rừng, muốn dùng xài thì phải biết cách đốn chặt. Vừa đốn chặt cây xài mà cũng vừa dưỡng nuôi cây còn lại. Không nên chặt phá một cách bừa bãi vô tội vạ. Hãy tôn trọng môi trường, môi sinh như là của mình vậy. Đó là chúng ta biết bảo vệ đất trời.

Ngoài bảo vệ thiên nhiên đất trời ra, chúng ta còn phải tôn trọng làng nước.

Những ai đã trực tiếp giúp đỡ mình sinh hoạt có nề nếp, có trật tự, có an vui trong cuộc sống, đó gọi là nhà cầm quyền, là những người lãnh đạo trong cuộc sống.

Bổn phận đối với xã hội

Trong cuộc sống, chúng ta còn phải mang ơn xã hội, những người quanh ta. Nhờ có họ mà chúng ta mới có cơm ăn, áo mặc, thuốc men và các thứ vật chất khác để dùng xài trong cuộc sống. Không có xã hội thì cuộc sống của mình sẽ rất là hạn chế, trở nên thiếu thốn đủ điều, khổ sở cùng cực. Thế nên, chúng ta phải biết nhớ ơn xã hội và phải biết đền ơn. Chúng ta đền ơn xã hội bằng cách không quậy phá, không trộm cướp, không gây mất an ninh trật tự trong cuộc sống. Trái lại, còn phải tự tạo nên sự an ninh và giữ trật tự trong khi sống nhằm góp phần xây dựng xã hội ngày thêm tươi đẹp.

Bổn phận đối với các bậc thầy

Trong cuộc sống thường chúng ta không tự biết để làm cái này cái nọ mà chúng ta phải học. Học thì phải có thầy, có người hướng dẫn, gọi rằng: “Không thầy đố mày làm nên”. Thế nên trong cuộc sống phải biết bổn phận đối với các bậc thầy, những người dẫn dắt. Chúng ta phải biết tôn trọng các bậc như thế mà không nên làm tổn hại đối với các vị ấy.

Tổ ngưng nói, nhìn một vòng các học trò để xem thái độ của các trò đón nhận như thế nào. Dù đề tài mới mẻ đối với các học trò, nhưng các trò vẫn tiếp nhận một cách hân hoan. Tổ nói tiếp:

- Qua ba vấn đề trên, tuy quan trọng, là người thì phải biết đền ơn trong cuộc sống như vậy. Tuy nhiên, còn một ơn thâm trọng hơn nhiều, rất thâm trọng. Đó là:

Ơn Phật, ơn Tổ, ơn thầy giáo Đạo, ơn các bậc Thiện tri thức

Đối với những ơn này mình còn phải có bổn phận nặng nề hơn để mà đền ơn cho được trong muôn một. Những ơn này rất khó đáp trả vì rất là sâu nặng. Không phải chỉ sâu nặng như cha mẹ mà còn sâu nặng hơn cha mẹ nữa. Vì cha mẹ chỉ cho ta tấm thân xác thịt mà thôi, còn những ơn sâu nặng này cho ta sức sống của tâm hồn, của đời sống trí huệ để giải thoát mọi khổ đau trong kiếp sống. Vì vậy dù muốn đáp trả cũng không biết phải đáp trả như thế nào cho cân xứng. Chỉ có thể lo tu hành cho đến ngày thành Phật thì mới gọi là.

Các con hãy biết con người đã đau khổ từ thuở khai sơn lập địa cho đến sau này, trước khi Phật ra đời, nỗi khổ của chúng sinh cứ thế mà đau khổ để rồi khổ đau. Khổ đau thì có mà thuốc để giải khổ thì không. Mãi đến khi Đức Phật ra đời, Ngài tu hành giác ngộ được thành Phật mới có thuốc để giải khổ cho chúng sanh, cho con người. Vì vậy, đây là một công ơn to lớn không thể tính toán thí dụ nào cho được. Và rồi người tiếp nối Phật đó gọi là Tổ, cũng là một người có công khai mở cho chúng sanh, cho con người để trừ khổ đau cũng rất là to lớn. Rồi đến các thầy dạy Đạo cũng là những người tiếp nối khai mở Đạo mầu cho chúng sanh, cho con người giải trừ khổ đau. Thế nên, công ơn này cũng rất là to lớn. Và các bậc thầy khác được gọi là các bậc Thiện tri thức. Đây cũng là các bậc nhằm khai mở trí tuệ cho chúng sanh, cho con người để giải trừ niềm đau, nỗi khổ. Nên công ơn của các vị này cũng thật là to lớn.

Nói đến công ơn to lớn của Phật, Tổ, Thầy, các bậc Thiện tri thức đối với các con còn quá mới mẻ cho nên khó mà thông cảm được công ơn sâu nặng của các vị. Nếu các con càng ngày càng đi sâu, đi xa hơn trên con đường hành Đạo thì các con sẽ thấy rõ được công ơn to lớn này hơn.