450
Con đường an vui
Sau khi đức Phật Thích ca thành đạo, Ngài suy nghĩ rằng sẽ không đi thuyết pháp cho chúng sinh. Cho tới khi Phạm Thiên Sahampati thỉnh cầu, Ngài quán sát căn tánh của chúng sinh qua hình ảnh ao sen. Sẽ có những chúng sinh có ít bụi trong mắt, có thể giác hiểu được lời dạy của Ngài.
Lạc quan vui sống niềm an vui sẽ đến
Sau khi đức Phật Thích ca thành đạo, Ngài suy nghĩ rằng sẽ không đi thuyết pháp cho chúng sinh. Cho tới khi Phạm Thiên Sahampati thỉnh cầu, Ngài quán sát căn tánh của chúng sinh qua hình ảnh ao sen. Sẽ có những chúng sinh có ít bụi trong mắt, có thể giác hiểu được lời dạy của Ngài. Nguyên nhân chính không phải vì Ngài không có lòng từ bi thương xót các chúng sinh đang chìm đắm trong biển khổ, mà do vì Ngài nhìn thấy căn tánh của chúng sinh cang cường khó độ, nghiệp chướng sâu dày, ưa thích nắm giữ, ưa thích hưởng thụ, và đắm chìm trong dục lạc. Và dục lạc đó là gì? Đó là tiền bạc, sắc đẹp, danh vọng, ăn ngon, ngủ nghỉ; hoặc là các sắc do mắt nhận thức; thanh, hương, vị, xúc và pháp do ý nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý liên hệ đến dục, hấp dẫn.
Giáo pháp của Ngài là giáo pháp cao siêu, vi diệu, khó thấy, khó hiểu, khó chứng ngộ, đi ngược dòng đời, nghĩa là hướng tới sự từ bỏ năm dục, sáu trần, ly tham, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Nipbana. Do vậy, chúng sinh khó mà tiếp nhận được giáo lý cao quý ấy – giáo lý mà chưa từng có một Sa-môn, Bà-la-môn nào tuyên thuyết trước đó.
Sanh là khổ, già là khổ, bệnh là khổ, chết là khổ; sầu, bi, khổ, ưu, não là khổ; oán gặp nhau là khổ; ái biệt ly là khổ; cầu không được là khổ.
Luôn tạo thêm phước mới để an vui lâu dài
Đức Phật diệt độ đã lâu, giáo lý của Ngài đã được truyền bá rộng rãi trên thế giới. Người Phật tử tu học theo giáo lý của Ngài, vẫn phải thường xuyên phản tỉnh chính mình theo tinh thần ấy, nghĩa là không nên chất chứa quá nhiều, mà chỉ cần để lại những gì cần thiết mà thôi. Việc này rất quan trọng. Vì hiện nay, cơ sở vật chất phát triển rất nhiều. Do vậy, quý thầy cũng như các Phật tử trên đường tu tập, phải đối diện với rất nhiều cám dỗ về vật chất. Nhu cầu thiết yếu của con người cũng tăng dần. Chúng ta cũng khó có thể áp dụng lối sống của các thầy Tỷ kheo là ba y, một bát trong thời đức Phật vào thời nay được. Có một con đường gọi là trung đạo, là con đường rất phù hợp với sự tu tập hướng đến an vui, an tịnh và giải thoát, được đức Phật chỉ dạy trong kinh Tương Ưng Bộ, tập 5, thiên Đại Phẩm:
“Có hai cực đoan này, này các Tỷ kheo, một người xuất gia không nên thực hành theo. Thế nào là hai?
Một là đắm say trong các dục (kàmesu), hạ liệt, đê tiện, phàm phu, không xứng bậc Thánh, không liên hệ đến mục đích. Hai là tự hành khổ mình, khổ đau, không xứng bậc Thánh, không liên hệ đến mục đích. Tránh xa hai cực đoan này, này các Tỷ kheo, là con đường trung đạo, do Như Lai Chánh Giác, tác thành mắt, tác thành trí, đưa đến an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết bàn.
Và thế nào là con đường trung đạo, này các Tỷ kheo, do Như Lai Chánh Giác, tác thành mắt, tác thành trí, đưa đến an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn? Chính là con đường Thánh đạo Tám ngành, tức là: Chánh tri kiến, Chánh tư duy, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng, Chánh tinh tấn, Chánh niệm, Chánh định. Ðây là con đường trung đạo, này các Tỷ kheo, do Như Lai Chánh Giác, tác thành mắt, tác thành trí, đưa đến an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết bàn.
Người Phật tử tu học theo giáo lý của Đức Phật, vẫn phải thường xuyên phản tỉnh chính mình theo tinh thần ấy, nghĩa là không nên chất chứa quá nhiều, mà chỉ cần để lại những gì cần thiết mà thôi.
Ðây là Thánh đế về Khổ, này các Tỷ kheo. Sanh là khổ, già là khổ, bệnh là khổ, chết là khổ; sầu, bi, khổ, ưu, não là khổ; oán gặp nhau là khổ; ái biệt ly là khổ; cầu không được là khổ. Tóm lại, năm thủ uẩn là khổ.
Ðây là Thánh đế về Khổ tập, này các Tỷ kheo, chính là ái này đưa đến tái sanh, câu hữu với hỷ và tham, tìm cầu hỷ lạc chỗ này chỗ kia. Tức là dục ái, hữu ái, phi hữu ái.
Ðây là Thánh đế về Khổ diệt, này các Tỷ kheo, chính là ly tham, đoạn diệt, không có dư tàn khát ái ấy, sự quăng bỏ, từ bỏ, giải thoát, không có chấp trước.
Ðây là Thánh đế về Con đường đưa đến Khổ diệt, này các Tỷ kheo, chính là con đường Thánh đạo Tám ngành, tức là Chánh tri kiến... Chánh định”.
> Xem thêm video: "Đức Phật dạy về đạo đức gia đình":
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tuỳ bút: Bão ở quê xa
Góc nhìn Phật tử
10:00 19/11/2025
Nghe tin đài phát thanh báo quê mình có bão, cơn bão gần bờ. Bất chợt trong lòng cứ chộn rộn mãi. Cuộc điện thoại về nhà vừa dứt nhưng không khỏi lo âu, tôi lặng nhìn kim đồng hồ đang dịch chuyển dần về đêm. Bây giờ là cuối tháng Tám âm lịch, miền Trung quê tôi lại tiếp tục gánh chịu sự hoành hành của những cơn bão.
Nghĩ về những người Thầy
Góc nhìn Phật tử
07:27 19/11/2025
Xin thành kính dâng tặng những người Thầy đã cho con từng con chữ. Xin trọn đời tri ân những người Thầy đã khai tâm mở trí cho con trên đường tìm về Đạo Pháp! “Người Thầy là ngọn nến, đốt cháy mình để thắp sáng nhân gian” (Ngạn ngữ Ixraen).
Phụ nữ làm gì để mang lại phúc báo cho gia đình?
Góc nhìn Phật tử
10:08 21/10/2025
Ngoài các thiện hạnh bố thí, phóng sinh, người phụ nữ có thể bắt đầu tích lũy công đức cho mình và gia đình từ việc tụng kinh, niệm Phật. Tụng đọc kinh Phật chính là khởi đầu đúng đắn trong cuộc đời, giúp người phụ nữ học cách làm người mẹ tốt, con dâu tốt, người vợ tốt.
Tâm sen giữa đời
Góc nhìn Phật tử
15:10 01/10/2025
Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không. Thế sự đời lại lắm uẩn khúc khó lường trước, thọ báo luân hồi liên miên bất tận như cái ách đã quàng sẵn trên thân.
Xem thêm
