450
Tự biết mình: Cội nguồn của mọi pháp tu
Trong cuộc hành trình tâm linh, có nhiều người mải mê tìm kiếm những phương pháp tu tập kỳ diệu, những giáo lý cao siêu, hoặc chạy theo hình thức lễ nghi bên ngoài mà quên mất một điều cốt lõi: hành trình tu học bắt đầu từ việc quay về với chính mình.
Biết mình là gốc rễ của mọi sự tu tập. Đức Phật từng dạy rằng, con đường giải thoát không phải là tìm kiếm bên ngoài, mà là quay vào bên trong, soi chiếu chính tâm mình. Chúng ta thường tự hỏi làm sao để sống hạnh phúc, làm sao để vượt qua khổ đau, nhưng ít khi tự nhìn sâu vào nội tâm, để hiểu nguồn gốc của những điều đó nằm ở đâu.
Biết mình không chỉ đơn giản là nhận ra bản thân mình đang vui hay buồn, mà là hiểu thấu cả những góc khuất, những thói quen, những suy nghĩ dẫn dắt hành động của ta. Biết mình là nhận diện rõ ràng tham, sân, si khi chúng khởi lên trong tâm. Biết mình là đối diện với sự thật, không che đậy cũng không chạy trốn.
Người không biết mình giống như lữ khách đi trong sương mù, không biết mình đang ở đâu và sẽ đi về đâu. Ngược lại, người biết mình như người cầm ngọn đèn soi sáng, thấy rõ từng bước đi và biết cách tránh khỏi những hiểm nguy.
Nam Mô A Di Đà Phật.
Dù chúng ta có tụng kinh ngàn lần, có hành thiền trong hàng giờ, nếu không biết mình, mọi nỗ lực đó sẽ chỉ dừng lại ở bề mặt. Một người miệng tụng kinh nhưng tâm còn đầy tham sân, hoặc ngồi thiền mà đầu óc lại chạy theo vọng tưởng, thì pháp tu không mang lại sự chuyển hóa thật sự.
Khi biết mình, chúng ta bắt đầu thấy rõ các nguyên nhân dẫn đến khổ đau trong chính cuộc sống. Khi biết mình, chúng ta tự hiểu rằng mọi pháp tu, từ lễ bái, thiền định, đến thực hành bố thí, đều không nằm ở hình thức mà ở sự tỉnh giác.
Để biết mình, cần có sự tỉnh lặng và chánh niệm. Trong đời sống bận rộn, chúng ta hiếm khi dành thời gian để nhìn lại chính mình. Hãy thử dừng lại một chút giữa dòng đời hối hả, lắng nghe hơi thở, cảm nhận từng suy nghĩ, từng cảm xúc, để biết tâm ta đang an hay động.
Biết mình không phải việc làm một lần mà là hành trình liên tục. Mỗi ngày, hãy tự hỏi: Hôm nay, ta có gì vui? Có gì buồn? Nguyên nhân từ đâu? Ta đã làm gì để tâm mình nhẹ nhàng hơn? Những câu hỏi ấy không chỉ giúp ta hiểu mình, mà còn đưa ta đến sự chuyển hóa và giải thoát.
Có thể học trăm ngàn pháp môn, nhưng nếu không biết mình, ta chỉ như chiếc thuyền không bánh lái. Dù tu trăm ngàn cách, cũng không bằng tự biết mình. Biết mình chính là pháp tu vững chắc nhất, là con đường dẫn đến an lạc và giải thoát. Như một hạt giống cần ánh sáng và nước để nảy mầm, tâm chúng ta cần sự soi sáng từ việc biết mình để trưởng thành trong tỉnh thức.
Hãy bắt đầu từ hôm nay, quay về lắng nghe và thấu hiểu chính mình. Vì con đường giác ngộ không ở đâu xa, mà ngay trong tâm thức mỗi người.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Tuỳ bút: Bão ở quê xa
Góc nhìn Phật tử
10:00 19/11/2025
Nghe tin đài phát thanh báo quê mình có bão, cơn bão gần bờ. Bất chợt trong lòng cứ chộn rộn mãi. Cuộc điện thoại về nhà vừa dứt nhưng không khỏi lo âu, tôi lặng nhìn kim đồng hồ đang dịch chuyển dần về đêm. Bây giờ là cuối tháng Tám âm lịch, miền Trung quê tôi lại tiếp tục gánh chịu sự hoành hành của những cơn bão.
Nghĩ về những người Thầy
Góc nhìn Phật tử
07:27 19/11/2025
Xin thành kính dâng tặng những người Thầy đã cho con từng con chữ. Xin trọn đời tri ân những người Thầy đã khai tâm mở trí cho con trên đường tìm về Đạo Pháp! “Người Thầy là ngọn nến, đốt cháy mình để thắp sáng nhân gian” (Ngạn ngữ Ixraen).
Phụ nữ làm gì để mang lại phúc báo cho gia đình?
Góc nhìn Phật tử
10:08 21/10/2025
Ngoài các thiện hạnh bố thí, phóng sinh, người phụ nữ có thể bắt đầu tích lũy công đức cho mình và gia đình từ việc tụng kinh, niệm Phật. Tụng đọc kinh Phật chính là khởi đầu đúng đắn trong cuộc đời, giúp người phụ nữ học cách làm người mẹ tốt, con dâu tốt, người vợ tốt.
Tâm sen giữa đời
Góc nhìn Phật tử
15:10 01/10/2025
Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không. Thế sự đời lại lắm uẩn khúc khó lường trước, thọ báo luân hồi liên miên bất tận như cái ách đã quàng sẵn trên thân.
Xem thêm
