450
Đức Phật kiêu mạn không khi tuyên bố “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn”?
Trong kinh Ưu Bà Di Pháp Môn Tịnh Hạnh có nhắc đến việc khi vừa sinh ra, Thái tử Tất Đạt Đa liền bước đi bảy bước, mỗi bước đều có hoa sen nâng gót. Khi đi đến bước thứ bảy, Ngài đứng lại và nói: “Thiên thượng thiên hạ, Duy ngã độc tôn, Vô lượng sanh tử, Ư kim tận hỷ.”
Đối với câu “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn”, có nhiều ý kiến trái chiều cho rằng, đây là câu nói thể hiện sự kiêu mạn của thái tử Tất Đạt Đa. Bởi, ngay từ khoảnh khắc sinh ra, Ngài đã tự cho mình là người tôn quý nhất.
Bài viết dưới đây sẽ lý giải, phá đi sự nghi ngờ cho bạn về câu nói của Thái tử Tất Đạt Đa.
Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn là gì?
“Thiên thượng” là trên trời; “thiên hạ” là dưới trời; “duy ngã” là chỉ có ta là tôn quý nhất; “độc” nghĩa là độc nhất, tôn quý nhất. “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn” có nghĩa là “Trên trời dưới trời, chỉ có ta là tôn quý nhất”.
Vậy theo cách hiểu trên, phải chăng Thái tử là người kiêu mạn, cho mình là cao quý nhất - trái ngược với bản chất của đạo Phật là đạo vô ngã, vị tha?
Thái tử Tất Đạt Đa một tay chỉ trời, một tay chỉ đất, tuyên bố “Thiên thượng thiên hạ - Duy ngã độc tôn”
Lý giải câu nói của Thái tử Tất Đạt Đa
Câu nói này đúng sự thật. Giống như việc giới thiệu: đây là chủ tịch, đây là phó bí thư,... thì việc Ngài dõng dạc tuyên bố “Ta là tôn quý nhất” là đúng “danh”. Xét về đức, về công hạnh thì Ngài chính là bậc tối tôn nhất và hoàn toàn không có ai có thể so sánh được dù là chư Thiên, Phạm Thiên đi chăng nữa.
Cho nên, lời tuyên bố này của Ngài hoàn toàn xác đáng. Và Đức Thế Tôn tuyên bố cũng là để chúng sinh biết đến sự xuất hiện của Ngài - nơi quy hướng của muôn loài, từ đó chúng sinh biết đường tìm về để nương tựa.
Đức Phật có khiêm hạ không?
Để nói về tính khiêm hạ thì không ai bằng Đức Phật. Khi Ngài thành đạo sau 49 ngày đêm thiền định dưới cội cây Bồ Đề, Ngài đã dùng thiên nhãn của mình tìm hết các cõi; các tầng Trời, người…để xem trong nhân gian còn có ai tôn quý hơn, xứng đáng làm bậc Thầy để Ngài đến đảnh lễ.
Nhưng, sau khi quán sát, Ngài không thấy ai có đủ đức, đủ trí hơn mình; dù là Trời, người hay trong các cõi ma. Vì thế Ngài đã quay về và đảnh lễ Pháp mà mình chứng được - tức là đảnh lễ chân lý.
Rõ ràng, nếu như với suy nghĩ của một người tầm thường, thì khi chỉ có một chút tài năng, người đó sẽ tự vỗ ngực, coi tất cả đều nhỏ bé. Nhưng Thái tử với tâm khiêm hạ, dù đã trở thành Đức Phật toàn giác, thì Ngài vẫn đi tìm xem có ai hơn mình để đảnh lễ. Điều này thể hiện đức khiêm hạ của Ngài là không ai có thể so sánh được.
Khi chứng quả vị Vô thượng Bồ đề, Ngài đã dùng thiên nhãn xem trong nhân gian còn ai tôn quý hơn để Ngài đảnh lễ (nguồn: Internet)
Như vậy, “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn” là câu nói bất hủ, hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
12 lời nguyện của Phật Dược Sư
Kiến thức
12:29 19/11/2025
Phật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.
Hạnh nguyện và năng lực gia trì của đức Phật Dược Sư
Kiến thức
10:50 19/11/2025
Hôm nay, nhân ngày kỷ niệm vía đức Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai, chúng tôi xin nói về mười hai hạnh nguyện của Ngài. Đức Phật Dược Sư còn có tên là Đại Y Vương Phật, Ngài là vị giáo chủ cõi Tịnh Lưu Ly ở phương Đông.
Học Phật, hiểu Phật, làm theo Phật
Kiến thức
07:08 18/11/2025
Phật khuyên chúng ta cần cẩn trọng, bĩnh tĩnh, sáng suốt để giải quyết từng việc thích hợp nhất. Đó chính là thể hiện yếu lý của pháp quy y Phật là phát huy trí tuệ.
Nghiệp qua sự ẩn dụ sâu sắc từ lời Phật dạy
Kiến thức
08:52 16/11/2025
Đức Phật đã kể câu chuyện này khi ngài còn tại thế để khuyên nhủ và răn dạy hàng đệ tử chúng ta. Dân gian hay nói: một vợ nằm giường lèo, hai vợ nằm chèo queo, ba vợ nằm chèo quèo, bốn vợ ngủ chuồng heo.
Xem thêm
