450
Đức Phật nói về ba hạng con, gồm những gì?
Bhikkhu Dhammaviriyo
Phật giáo quan niệm giá trị con người không căn cứ vào sự giàu hoặc nghèo, trình độ học vấn, công danh cao, sự nghiệp lớn, có chức có quyền...
Trong kinh Puttasutta (Itivuttaka, kinh Puttasutta), Ðức Phật dạy:
- “Này chư Tỳ khưu, có 3 hạng con trong đời này:
1- Atijātaputta: con hơn cha mẹ.
2- Anujātaputta: con như cha mẹ.
3- Avajātaputta: con kém cha mẹ.”
Thế nào gọi là atijātaputta: con hơn cha mẹ?
- “Này chư Tỳ-khưu, cha mẹ ở trong đời này là người không có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; không tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà daâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh dễ duôi. Cha mẹ là người không có đức tin nơi Tam bảo, không có tam quy, không có ngũ giới, thường tạo mọi ác pháp.
Còn người con của cha mẹ ấy là người đã có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; thường tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà dâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh deã duôi. Người con là người có đức tin trong sạch nơi Tam bảo, có tam quy, có ngũ giới trong sạch, thường tạo mọi thiện pháp.
Này chư Tỳ-khưu, như vậy gọi là atijàta-putta: con hơn cha mẹ.”
Thế nào gọi là anujātaputta: con như cha mẹ?
- “Này chư Tỳ-khưu, cha mẹ ở trong đời này là người đã có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà dâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh dễ duôi. Cha mẹ là người có đức tin trong sạch nơi Tam bảo, có tam quy, có ngũ giới trong sạch, thường tạo mọi thiện pháp.
Còn người con của cha mẹ ấy cũng là người đã có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; thường tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà dâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh dễ duôi. Người con là người có đức tin trong sạch nơi Tam bảo, có tam quy, có ngũ giới trong sạch, thường tạo mọi thiện pháp.
Này chư Tỳ khưu, như vậy gọi là anujāta-putta: con như cha mẹ.”
Thế nào gọi là avajātaputta: con kém cha mẹ?
- “Này chư Tỳ-khưu, cha mẹ ở trong đời này là người đã có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà dâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh dễ duôi. Cha mẹ là người có đức tin trong sạch nơi Tam bảo, có tam quy, có ngũ giới trong sạch, thường tạo mọi thiện pháp.
Còn người con của cha mẹ ấy là người không có quy y, nương nhờ nơi Ðức Phật, nơi Ðức Pháp, nơi Ðức Tăng; không tránh xa sự sát sanh, sự trộm cắp, sự tà dâm, sự nói dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sanh dễ duôi. Người con là người không có đức tin nơi Tam bảo, không có tam quy, không có ngũ giới trong sạch, thường tạo mọi ác pháp.
Này chư Tỳ khưu, như vậy gọi là avajāta-putta: con kém cha mẹ.”
Bài kinh trên đề cập đến 3 hạng người con so với cha mẹ, đó là sự so sánh căn cứ theo thiện pháp, ác pháp.
Tục ngữ có câu: “Con hơn cha là nhà có phúc”. Theo quan niệm Phật giáo: “con hơn cha mẹ…” như:
- Cha mẹ là người không có giới, không có định, không có tuệ, thường tạo mọi tội lỗi, mọi ác pháp; còn con là người có giới đức trong sạch, thường tiến hành thiền định, tiến hành thiền tuệ, thường tạo mọi phước thiện, mọi thiện pháp.
Như vậy mới gọi “Con hơn cha mẹ là nhà có phúc”.
- Cha mẹ là người có giới đức trong sạch, tiến hành thiền định chứng đắc thiền bậc thập, tiến hành thiền tuệ chứng đắc Thánh Ðạo – Thánh Quả bậc thấp; còn con là người cũng có giới đức trong sạch, thường tiến hành thiền định chứng đắc thiền bậc cao, tiến hành thiền tuệ chứng đắc Thánh Ðạo – Thánh Quả bậc cao.
Như vậy mới gọi “Con hơn cha mẹ là nhà có phúc”.
Phật giáo quan niệm giá trị con người không căn cứ vào sự giàu hoặc nghèo, trình độ học vấn, công danh cao, sự nghiệp lớn, có chức có quyền v.v…, mà chỉ căn cứ vào thiện pháp, ác pháp mà thôi.
Cho nên, dầu cha mẹ là người dân thường, ít học; song là người có đức tin trong sạch nơi Tam bảo, đã quy y nương nhờ nơi Ðức Phật, Ðức Pháp, Ðức Tăng, có giới đức, hoan hỉ trong mọi thiện pháp như bố thí, giữ gìn giới trong sạch, thường tiến hành thiền định, tiến hành thiền tuệ v.v…. Còn con là người có học vị tiến sĩ, có quyền cao chức trọng; song là người không có đức tin nơi Tam bảo, không có giới, thường tạo mọi tội lỗi, lại còn làm những việc xấu xa, vi phạm luật pháp, phải bị lãnh án tù v.v… làm cha mẹ mang tiếng xấu, gia đình dòng họ phải hổ thẹn với mọi người.
Như vậy không thể gọi “Con hơn cha là nhà có phúc”.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đủ duyên thì đắc pháp
Lời Phật dạy
18:47 11/03/2025
Đến với đạo sớm hay muộn là nhân duyên, đi trước chưa chắc là sẽ đến trước và đi sau cũng chưa hẳn sẽ về sau. Một người phàm thì không biết được nhân duyên nên cẩn trọng, chớ xem thường người đi sau, kể cả người chưa vào đạo.
Lời Phật dạy về người phụ nữ thành công
Lời Phật dạy
15:49 10/03/2025
Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại lâu đài của Migàrà. Rồi Visàkhà, mẹ của Migàrà đi đến, sau khi đảnh lễ và ngồi xuống một bên, Thế Tôn nói với Visàkhà: - Này Visàkhà, đầy đủ bốn pháp, nữ nhân thành tựu sự chiến thắng ở đời này. Đời này rơi vào trong tầm tay của nàng. Thế nào là bốn?
Phật dạy: Bốn Pháp giúp phụ nữ thành công
Lời Phật dạy
08:00 08/03/2025
Hàng nữ cư sĩ phải nhận thức sâu sắc và ứng dụng ngay những lời dạy của đức Thế Tôn vào cuộc sống thực tiễn nếu muốn trở thành người phụ nữ thành công trong đời này và đời sau.
Nói dối do tâm tham
Lời Phật dạy
11:27 05/03/2025
Thoạt đầu, nguyện không nói dối tưởng chừng dễ làm, trải nghiệm sâu sắc về bản thân mới thấy không hề dễ. Bởi động cơ của nói dối là tâm tham, mà tham thì luôn tiềm ẩn, chỉ chờ cơ hội dấy khởi.
Xem thêm
