450
Gốc rễ của sự tu hành là biết cân bằng giữa Phước và Trí
Trong giáo lý nhà Phật, con người được nuôi dưỡng bởi hai dòng suối: phước đức và trí tuệ.
Phước như đất, trí như ánh sáng. Có đất mà không có ánh sáng, cây không thể sinh trưởng; có ánh sáng mà không có đất, hạt giống chẳng thể nảy mầm. Cũng vậy, phước và trí là hai yếu tố không thể tách rời trong hành trình tu tập và sống giữa đời.
Phước là hạt giống của từ bi, được vun bồi qua từng việc lành, từng lời nói thiện, từng ý nghĩ trong sáng. Khi ta cho đi, giúp người, khởi lòng thương, buông bỏ sân hận, đó chính là đang gieo phước. Phước tạo nên hoàn cảnh thuận lợi, giúp đời sống bớt chông chênh, tâm bớt khổ. Người có phước thường được yêu mến, được hỗ trợ, gặp nhiều duyên lành. Nhưng chỉ có phước mà thiếu trí, ta vẫn có thể rơi vào khổ đau, vì không đủ sáng suốt để giữ gìn và phát huy phước ấy.
Trí là ngọn đèn soi sáng, giúp ta thấy rõ con đường, phân biệt đúng sai, nhận ra nhân quả. Trí tuệ không phải tri thức suông, mà là sự thấy biết đúng như thật - thấy rõ bản chất vô thường, khổ, vô ngã của vạn pháp. Nhờ có trí, ta không lầm lạc giữa muôn nẻo cuộc đời, không bị lôi cuốn bởi danh vọng, tiền tài, hay những cám dỗ của dục vọng. Trí tuệ như chiếc bánh lái giúp con thuyền tâm không trôi dạt giữa biển đời vô định.
Thành công trong đời không phải chỉ nhờ thông minh, cũng chẳng chỉ nhờ may mắn. Nếu thông minh mà thiếu phước, con đường dễ trở nên khúc khuỷu: tính toán nhiều mà kết quả chẳng bao nhiêu, mưu cầu nhiều mà gặt hái ít. Có người trí tuệ sắc bén, tài năng vượt trội, nhưng lại gặp toàn nghịch cảnh, bị ganh ghét, bị cô lập - đó là vì thiếu phước. Ngược lại, nếu phước nhiều mà thiếu trí, ta có thể được người thương, gặp nhiều may mắn, nhưng không biết trân trọng, không nhận ra nhân quả, dễ bị cuốn theo hời hợt và đánh mất chính mình.
Phước và trí như hai cánh của một con chim. Một cánh yếu, cánh kia khỏe, chim vẫn không thể bay xa. Chỉ khi trí soi đường, phước nâng bước, ta mới có thể đi lâu dài, vững chãi. Người tu học Phật không tìm sự an nhàn cho riêng mình, mà học để hiểu, hành để chuyển hóa, sống để lan tỏa hạnh phúc đến muôn người.
Phước không tự nhiên mà có, trí cũng không thể vay mượn. Cả hai đều cần được gieo và gặt, vun và bồi. Người có phước mà không học, phước ấy sẽ cạn. Người có trí mà không hành thiện, trí ấy sẽ khô. Cũng như ngọn đèn dù sáng đến đâu, nếu không được tiếp dầu, sớm muộn cũng lụi tàn. Phước là dầu, trí là lửa - nhờ có cả hai, ngọn đèn cuộc đời mới cháy sáng mãi.
Người học đạo chân chánh không bao giờ dừng lại ở chỗ đã thành công. Bởi phước không đủ thì còn phải vun bồi, trí chưa tròn thì phải tiếp tục mài giũa. Thành công không phải đích đến, mà chỉ là trạm dừng trên con đường dài của sự tu tập. Mỗi thành công là một bài học, mỗi vấp ngã là một duyên để trưởng thành.
Thành công thật sự không nằm ở chỗ ta đạt được bao nhiêu, mà ở chỗ ta đã gieo được gì. Mỗi bước chân đi qua đều có thể trở thành dấu ấn thiện lành, mỗi suy nghĩ khởi lên đều có thể trở thành hạt giống trí tuệ. Khi sống bằng lòng biết ơn, khi hành động với tâm từ bi, khi đối diện cuộc đời bằng ánh sáng hiểu biết, thì từng ngày của ta đều là một khóa tu, từng hơi thở đều là một nụ hoa nở trong chánh niệm.
Người có phước mà biết dùng trí để soi sáng, người có trí mà biết vun phước để nuôi tâm - đó là người thật sự đang đi trên con đường của Phật. Và khi phước và trí hòa quyện, cuộc đời ta sẽ trở thành một vườn hoa tươi đẹp - nơi mỗi cánh hoa là một nụ cười, mỗi giọt sương là một niềm hiểu biết, hiến tặng cho muôn loài trong tinh thần từ bi và trí tuệ.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đôi khi, giải pháp đơn giản chỉ là sự dừng lại
Sống an vui
13:00 17/11/2025
Không phải lúc nào mình cũng cần tìm một phương pháp phức tạp hay một lời dạy cao siêu cho mọi vấn đề. Đôi khi, giải pháp đơn giản chỉ là sự dừng lại.
Tâm lương thiện tỏa sáng, thơm người mà cũng ấm mình
Sống an vui
08:54 17/11/2025
Người có trái tim lương thiện thì dẫu trải qua mưa giông gió lớn, đi từ núi cao xuống vực sâu, thoáng gặp con người với những thái độ sống khác nhau, vẫn sẽ duy trì một trái tim kiên trì và thuần khiết. Họ bước qua hiện thực của đường đời, cảm hóa môi trường xung quanh, trân trọng bản thân, đối diện với giông bão bằng nụ cười bình thản.
Trà xanh và cà phê đen - loại nào tốt hơn cho sức khỏe?
Sống an vui
05:07 17/11/2025
Có những khác biệt đáng kể giữa hai loại đồ uống chứa caffeine phổ biến - trà xanh và cà phê đen với sức khỏe của bạn.
Xem thêm
