450
Nghĩ về thâm ân Tổ quốc trong những ngày lịch sử
Trong giáo lý nhà Phật, người con Phật luôn ghi nhớ tứ trọng ân: ơn cha mẹ sinh thành dưỡng dục, ơn thầy tổ chỉ dạy, ơn quốc gia xã hội, và ơn tất cả chúng sinh. Đây là bốn nền tảng để người học đạo sống trong tinh thần biết ơn và đền ơn, vừa tu dưỡng bản thân, vừa xây dựng xã hội.
Trong bốn ân ấy, ân quốc gia - ân thủy thổ đặc biệt mang tính cộng đồng, gắn liền với vận mệnh của cả dân tộc.
Những ngày tháng 8, tháng 9 hằng năm luôn gợi nhắc người Việt Nam về những mốc son lịch sử: Cách mạng Tháng Tám thành công, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (19/8/1945), và ngày Quốc khánh 2/9/1945, khi Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, mở ra kỷ nguyên tự do, độc lập cho dân tộc. Đây là dịp để mỗi chúng ta, nhất là người con Phật, quán chiếu sâu sắc về ân Tổ quốc.
Trong hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, biết bao thế hệ cha ông đã ngã xuống để bảo vệ từng tấc đất, từng bờ tre, mái đình, ngọn núi, dòng sông. Nếu không có sự hy sinh ấy, sẽ không có hôm nay để chúng ta sống trong hòa bình. Ân quốc gia vì thế không chỉ là khái niệm, mà là máu xương của tiền nhân, là mồ hôi, nước mắt của bao lớp người đi trước.
Cổ đức dạy, “người uống nước phải nhớ đến nguồn”. Người Phật tử biết tri ân Tổ quốc tức là nhớ ơn những thế hệ đã đổ máu để bảo vệ giang sơn. Tinh thần ấy hòa quyện với đạo lý dân tộc: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Nhớ ơn Tổ quốc trong quá khứ là trân trọng từng trang sử vàng, từng chiến công hiển hách, đồng thời khiêm cung nhận rằng chính nhờ sự kiên cường ấy mà ta mới có cơ hội sống và tu tập hôm nay.
Ân Tổ quốc không chỉ là những gì thuộc về quá khứ, mà đang hiện hữu mỗi ngày. Mỗi hạt gạo, mỗi giọt nước, mỗi con đường ta đi, mỗi mái trường, bệnh viện, ngôi chùa… đều là thành quả của bao công lao vun đắp. Chúng ta thở trong bầu không khí của quê hương, đứng trên mảnh đất được cha ông gìn giữ, hưởng thụ sự an toàn từ xã hội, tất cả đều là ân Tổ quốc.
Trong Kinh Tăng Chi, Đức Phật dạy: “Người biết ơn và đền ơn là người hiếm có ở đời.” Đền ơn quốc gia hôm nay, đối với Phật tử, không phải chỉ bằng lời nói, mà bằng hành động cụ thể: sống lương thiện, giữ giới, tránh gây hại cho môi trường, xây dựng đời sống an lạc trong cộng đồng. Người xuất gia thì lấy việc hoằng pháp lợi sinh, giáo hóa chúng sinh, giữ gìn thanh quy làm cách báo ơn. Người tại gia thì nuôi dưỡng lòng yêu nước, sống có trách nhiệm, góp phần xây dựng xã hội văn minh.
Những ngày kỷ niệm lớn của dân tộc chính là cơ hội để nhắc nhớ mỗi người về tinh thần tri ân này. Ân quốc gia không chỉ để hãnh diện, mà để thôi thúc ta sống tử tế hơn, phụng sự nhiều hơn.
Ân quốc gia cũng chính là lời nhắc về trách nhiệm đối với mai sau. Nếu cha ông đã dày công giữ nước, thì thế hệ hôm nay phải giữ gìn và phát triển đất nước trong hòa bình. Trách nhiệm ấy càng lớn trong bối cảnh hội nhập toàn cầu: đất nước đối diện với nhiều thách thức - môi trường, văn hóa, đạo đức xã hội.
Người Phật tử biết tri ân Tổ quốc thì không thể thờ ơ trước sự xuống cấp đạo đức, hay trước nguy cơ môi trường bị tàn phá. Bảo vệ non sông hôm nay không chỉ là giữ biên cương, mà còn là bảo vệ môi trường sống, giữ gìn bản sắc văn hóa, nuôi dưỡng thế hệ trẻ trong tinh thần từ bi, trí tuệ. Đây chính là cách thiết thực để “trả ơn quốc gia - thủy thổ”.
Trong tương lai, đất nước muốn bền vững thì mỗi công dân phải thấy rõ mình là một phần của Tổ quốc. Người Phật tử cần lấy tinh thần lục hòa để xây dựng cộng đồng: thân hòa cùng sống, khẩu hòa không tranh cãi, ý hòa đồng thuận, kiến hòa cùng chia sẻ, giới hòa đồng tu, lợi hòa cùng hưởng. Khi tinh thần này được nuôi dưỡng, xã hội sẽ đoàn kết, đất nước sẽ vững mạnh.
Ân quốc gia - thủy thổ là một trong tứ trọng ân, là mạch sống nối kết người Phật tử với vận mệnh dân tộc. Nhìn lại quá khứ, ta tri ân sự hy sinh của tiền nhân. Sống trong hiện tại, ta biết ơn thành quả xã hội để trân trọng và gìn giữ. Hướng về tương lai, ta gánh trách nhiệm xây dựng một đất nước thanh bình, an lạc, giàu mạnh.
Trong những ngày tháng 8, tháng 9 lịch sử, khi cả nước hòa chung không khí kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, người con Phật càng phải khắc ghi: đền ơn Tổ quốc không gì khác hơn là sống đúng chánh pháp, nuôi lớn từ bi, góp phần dựng xây quê hương. Bởi như Đức Phật đã dạy, người có tâm biết ơn và báo ơn mới thật sự là người hiếm có, đáng quý trong đời.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Tuỳ bút: Bão ở quê xa
Phật pháp và cuộc sống
10:00 19/11/2025
Nghe tin đài phát thanh báo quê mình có bão, cơn bão gần bờ. Bất chợt trong lòng cứ chộn rộn mãi. Cuộc điện thoại về nhà vừa dứt nhưng không khỏi lo âu, tôi lặng nhìn kim đồng hồ đang dịch chuyển dần về đêm. Bây giờ là cuối tháng Tám âm lịch, miền Trung quê tôi lại tiếp tục gánh chịu sự hoành hành của những cơn bão.
Chuyện đời khó nói
Phật pháp và cuộc sống
09:37 19/11/2025
Tôi có một cô bạn ở Huế, thường xuyên đi làm từ thiện tại các nhà thương, các trại khuyết tật, trại mù và trao học bổng cho học sinh nghèo ở những vùng xa thành phố. Bất cứ lúc nào, ở đâu cần đến, nếu có thể, cô đều có mặt.
Nghĩ về những người Thầy
Phật pháp và cuộc sống
07:27 19/11/2025
Xin thành kính dâng tặng những người Thầy đã cho con từng con chữ. Xin trọn đời tri ân những người Thầy đã khai tâm mở trí cho con trên đường tìm về Đạo Pháp! “Người Thầy là ngọn nến, đốt cháy mình để thắp sáng nhân gian” (Ngạn ngữ Ixraen).
Từ "chẩn đoán bằng định mệnh" đến "bước nhảy xuyên hầm lượng tử"
Phật pháp và cuộc sống
15:43 18/11/2025
Ánh sáng Phật giáo, giải Nobel Vật lý 2025 và hành trình chuyển hóa của hiện tượng Khắc Hưng.
Xem thêm
