Nhà trọ, nhà mình

Vợ chồng chị từ ngoài Bắc vào Nam lập nghiệp và cùng là giáo viên. Nghề giáo vốn dĩ chỉ đủ ăn đủ mặc chứ lấy đâu tiền bạc rủng rỉnh mà sớm mua đất cất nhà. Tự bằng lòng với cuộc sống đi ở trọ, lòng nhiệt tình, lửa đam mê với nghề vẫn cháy bỏng trong trái tim hai vợ chồng. Đi ở trọ riết cũng thành quen. Nay ở chỗ này mai ở chỗ khác là chuyện thường như cơm bữa. Tuy vậy, đấy là nói về cái thời còn đơn thân độc mã. Chứ khi đã có gia đình, con cái, sắm sanh đồ đạc này nọ thì việc chuyển nhà quả là vấn đề nan giải, chỉ nghĩ đến thôi đã oải cả người.

Nhớ hồi mới cưới nhau, chị vẫn dạy trong Nam, còn anh được giữ lại dạy ở một trường đại học của miền Trung. Cuộc sống của hai vợ chồng chị với hai phòng trọ sớm tối đi về lạnh lẽo, buồn hiu hắt nhưng phải đành động viên nhau chấp nhận. Phải mất hơn một năm sau, khi chị nộp hồ sơ trúng tuyển vào Trung tâm Giáo dục Thường xuyên của huyện gần nơi chồng công tác, hai vợ chồng chị mới được ở chung một chỗ. Vì để tiện cho việc dạy học buổi tối của chị, anh thuê nhà trọ gần trung tâm chị dạy. Còn anh chấp nhận cưỡi xe máy hơn 20 cây số xuống thành phố dạy rồi chiều tối lại về. Trước mắt khó khăn là thế nhưng việc cả hai được trọ chung một nhà đã là một kỳ tích mà trước đó chị nghĩ khó có thể thực hiện được.

Hơn tám năm ở trọ, anh chị phải đổi chỗ nhiều lần. Khi thì chị chuẩn bị sinh con đầu lòng, phòng trọ lại quá chật chội nên phải tìm chỗ trọ khác; khi thì chủ nhà đề nghị chuyển đi vì muốn dành phòng cho người thân bị đau bệnh; lúc thì nhà trọ đã quá dột nát, thường xuyên gặp rắn, rết, bọ cạp ngay trong nhà, không thể tiếp tục ở; lúc chủ nhà lại bảo dọn đi vì đã thỏa thuận giao bán cho người ta. Mỗi lần chuyển nhà là những kỷ niệm buồn vui bên nụ cười nước mắt của hai vợ chồng. Bạn bè đồng nghiệp của chị khi nghe kể, ai nấy đều lắc đầu, vừa ngán ngẩm lại vừa thán phục.

Anh chị thỉnh thoảng vẫn nhắc lại những kỷ niệm một thời với ngôi nhà trọ đặc biệt. Ngôi nhà vợ chồng chị thuê trọ lâu nhất với thời gian sáu năm. Cô chủ nhà đã ly thân với chồng, một mình gồng gánh mưu sinh nơi đất khách để nuôi hai con ăn học. Cả năm, mẹ con cô mới về một, hai lần vào dịp giỗ quảy và tết nhất. Ngôi nhà, mái tôn lỗ chỗ những chấm sáng nơi bị thủng như sao trời; tường sơn nứt nẻ, mốc meo, xanh xám; nền xi măng đã đen kịt, bong tróc; được mỗi cái là nhà mặt đường lớn, tiện đi lại.

Trời nắng, nhà trọ nóng như lò lửa. Phần vì mái tôn lợp thấp, phần vì nhà kín mít, nằm lọt thỏm giữa một bên là ngôi nhà ba tầng khang trang, một bên là bãi chứa xe máy cũ, phế liệu của tiệm sửa xe sát bên. Lỗ thông gió, thông nắng của nhà trọ duy nhất chỉ là cái cửa sổ nhỏ song sắt đã rỉ, không còn cánh cửa nằm kề bãi phế liệu. Bao nhiêu sơn, dầu; bao nhiêu gỉ sắt bị ô-xy hóa rồi thì kiến, dán, chuột... theo đó, có lúc sang nhà anh chị đang ở. Có lần cả nhà đang thiu thiu ngủ trưa, tự nhiên có con rắn từ nóc nhà rơi bịch xuống góc giường, rồi láo liên trườn ra ngoài cửa. Rồi thì có tối ra nhà vệ sinh, xuýt dẫm phải con bọ cạp đen thui nằm chình ình giữa lối đi. Tối chuẩn bị trải đệm ngủ giữa nhà, có con rết to như ngón tay ngọ nguậy chui ra từ kẽ hở chân tường. Mùa mưa đến, khắp nhà, chậu, thùng, xoong, chảo... đều được tận dụng để hứng nước dột. Mưa to, nước không thoát kịp, tràn vào nhà, hai vợ chồng chị phải thi nhau người múc người xách nước chạy từ cuối nhà lên đầu nhà đổ ra đường cái. Nhiều lần thấy nản, chị giục anh tìm thuê nhà mới, nhưng vì bận rộn công việc và lâu dần cũng quen, nên lại chần chừ rồi thôi.

Thế nhưng ngôi nhà trọ đặc biệt ấy cũng đã đem đến cho gia đình chị nhiều điều tốt đẹp. Cô con gái thứ hai của anh chị được sinh ra ở đây. Trong ngôi nhà mà mỗi lần có người tới chơi đều khuyên anh chị nên chuyển đi nơi khác lại là nơi chồng chị ngồi giam mình trên gác xép (dùng làm gian thờ) cả mấy tháng trời để có thể hoàn thành luận án giữa những ngày nắng như đổ lửa. Cũng căn gác xép ấy, hai lần lũ lụt, nước tràn về khiến đường thành sông lại là nơi vợ chồng con cái chị rồi bao nhiêu đồ đạc, sách vở đã yên tâm tạm trú suốt mấy ngày ròng. Và cũng nơi ở trọ này, gia đình chị có thêm nhiều hàng xóm tốt bụng, có nghĩa có tình.

Chuyển lên nhà mới xây không xa, hàng ngày, anh chị đi làm, đi chợ hay chở con đi học đều ngang qua nhà cũ. Ngôi nhà đã được cô chủ sửa sang lại và cho người khác thuê sau ngày vợ chồng chị trả nhà để về nhà mới. Thỉnh thoảng, hai cô con gái của chị lại đòi được ghé vào thăm ngôi nhà trọ cũ đặc biệt với nhiều kỷ niệm. Có lúc con còn hồn nhiên năn nỉ mẹ về lại nhà trọ cũ ở vì sống ở nhà cũ có nhiều bạn vui hơn nhà mới.

“Nhà mới không to nhưng đã là nhà của mình. Bây giờ mình không còn phải đi ở thuê ở trọ nữa. Vậy nên em cũng không cần phải cất giữ bao bì hay rương, thùng, hộp như trước làm gì”. Chồng chị mỉm cười hướng về chị nói bằng tất cả yêu thương. Chị ngẩn người tư lự: “Ừ nhỉ! Thế mà em cứ ngỡ mình vẫn còn đi ở trọ”.