Đương thời nơi đó bị hạn hán; các dòng nước đều khô cạn. Hai vị Khất Sĩ vừa đói vừa khát, hơi thở khô khan và nóng bức. Khi ấy ở giữa đường có một dòng nước đã khô cạn từ lâu và chỉ còn một chút nước đọng, nhưng trong nước lại có vi trùng và không thể uống được.

Hai vị Khất Sĩ nói với nhau rằng:

"Chúng ta lặn lội từ xa đến và hy vọng có thể thấy Đức Phật. Tuy nhiên, e rằng hôm nay chúng ta sẽ phải bỏ mạng ở chốn này."

Có một vị Khất Sĩ nói rằng:

"Hay là hãy uống nước này để cứu mạng của mình trước, rồi tiếp tục lên đường gặp Phật. Đức Phật tất sẽ thông cảm cho chúng ta."

Vị Khất Sĩ khác trả lời:

"Không được! Giới luật của Phật có dạy rất rõ, là hãy lấy từ bi làm đầu. Nếu sát sinh để sinh tồn thì dù có thấy Phật cũng vô ích. Mình thà chết mà giữ giới, còn hơn sống sót mà phạm giới."

Vị Khất Sĩ kia liền đứng dậy và bụm nước uống cho thỏa thích, rồi tiếp tục lên đường.

Vị Khất Sĩ không chịu uống nước nên dọc đường đã bỏ mạng. Sau khi chết, thần thức liền sinh lên tầng trời thứ nhì là trời Tam Thập Tam. Khi đã sinh thiên thượng, ngài tư duy quán xét và lập tức biết rõ việc đời trước của mình.

Ngài nghĩ thầm: "Do trì giới và không vi phạm nên hiện tại mình được sinh đến đây. Lành thay phúc báo của sự tín thọ giới luật. Việc đó đã chẳng uổng phí".

Và thế là, ngài liền cầm hương hoa và bay xuống đến chỗ của Phật để cúng dường, rồi đỉnh lễ Đức Phật và đứng qua một bên.

Còn về vị Khất Sĩ đã uống nước, trên đường đi phải chịu mệt nhọc vô vàn và trải qua nhiều ngày mới đến được tinh xá của Phật.

Khi thấy thần đức chí tôn lồng lộng của Phật, vị Khất Sĩ cúi đầu đỉnh lễ, rồi rơi lệ than khóc và kể lại sự việc:

"Thưa Thế Tôn! Con cùng với một vị Khất Sĩ nữa đồng khởi hành đi đến đây, nhưng ông ấy đã bỏ mạng ở giữa đường. Con thương cảm ông ấy đã chẳng thông đạt sự lý. Mong Phật hãy hiểu cho."

Đức Phật bảo:

"Ta đã biết rồi!"

Phật lấy ngón tay chỉ vào vị thiên nhân và nói rằng:

"Hiện tại, vị thiên nhân này đây chính là người đã cùng đi với ông đó. Do giữ giới trọn vẹn nên ông ấy được sinh lên trời và còn đến trước ông nữa."

Khi ấy Thế Tôn vạch ngực của mình cho vị Khất Sĩ đó thấy và nói rằng:

"Ông thấy thân hình của Ta, nhưng không phụng trì giới luật của Ta. Tuy gọi là thấy Ta, nhưng Ta không thấy ông. Dù ai cách Ta vạn dặm, nhưng nếu phụng hành Kinh giới thì người ấy cũng như đang ở trước mắt Ta vậy."

Lúc bấy giờ Thế Tôn liền nói kệ rằng:

"Tu học mà đa văn

Trì giới không sai phạm

Hiện đời cùng vị lai

Tiếng thơm sở nguyện thành

 Tu học kém hiểu biết

Trì giới không trọn vẹn

Hiện đời cùng vị lai

Thọ khổ bổn nguyện tan

Học Đạo có hai điều

Luôn gần bậc đa văn

Chân Đế giải nghĩa thâm

Tuy nhọc chẳng đọa tà"

Khi nghe kệ xong, vị Khất Sĩ sợ hãi và xấu hổ, rồi hướng về Đức Phật mà cúi đầu, sám hối lỗi lầm, và tư duy về hành vi không đúng của mình. Khi vị thiên nhân nghe kệ xong, tâm ý của ngài vui mừng và liền được Pháp nhãn thanh tịnh. Bấy giờ hàng trời người ở trong chúng hội, không ai là chẳng phụng hành.

(Nguồn: Kinh Pháp cú thí dụ

Hán dịch: Pháp sư Pháp Cự và Pháp Lập

Việt dịch: Nguyên Thuận)