450
Tham dục và tà kiến là gốc rễ của đấu tranh
Quảng Tánh
Ác dục là quá nhiều tham muốn bất thiện. Vì tham ái làm cho mờ mắt nên người ta tìm mọi cách để được nhiều hơn. Mọi tranh giành, đấu đá lẫn nhau ở đời đều bắt nguồn từ tham dục. Vì sinh ra ở cõi Dục nên tham dục là bản chất cố hữu của con người.
"Một thời Phật du hóa tại nước Bạt Kỳ, thôn Xá Di… Ðức Phật dạy:
- Này A-nan! Nếu một người nào có ác dục, tà kiến, ác tánh, không biết phục thiện thì người ấy không tâm cung kính tôn sư, không thấy được pháp, không giữ gìn giới luật, rồi ở trong chúng nó gây ra sự đấu tranh như vậy. Sự đấu tranh ấy không giúp gì cho ai mà chỉ gây khổ cho mọi người. Không phải là thiện lợi, không phải là hữu ích, không phải là an ổn khoái lạc, cho đến trời người cũng phải chịu đau khổ và tai hoạn.
- Này A-nan! Nếu thầy thấy sự đấu tranh như vậy ở bên trong hay ở bên ngoài, mà không biết suốt hết được. Vậy để ngăn chận sự đấu tranh ấy, thầy phải nhanh chóng tìm cầu phương tiện học tập tinh cần, chánh niệm chánh trí, kiên nhẫn đừng để thối thất.
- Này A-nan! Ví như có người bị lửa đốt cháy đầu, đốt cháy áo thì phải cấp tốc tìm cầu phương tiện để chữa cháy đầu, cháy áo. Cũng vậy, nếu thầy thấy sự đấu tranh như vậy, ở bên trong hay bên ngoài mà không biết suốt hết được. Vậy để đoạn trừ sự đấu tranh ấy, thầy phải nhanh chóng tìm cầu phương tiện, học tập tinh cần, chánh niệm chánh trí, kiên nhẫn đừng để thối thất".
(Kinh Trung A-hàm, phẩm Đại, kinh Châu-na, số 196 [trích, lược])
Phẫn nộ mất hết tự chủ là gốc rễ của tranh đấu
Lời bàn:
Ác dục là quá nhiều tham muốn bất thiện. Vì tham ái làm cho mờ mắt nên người ta tìm mọi cách để được nhiều hơn. Mọi tranh giành, đấu đá lẫn nhau ở đời đều bắt nguồn từ tham dục. Vì sinh ra ở cõi Dục nên tham dục là bản chất cố hữu của con người.
Ai cũng có lòng tham, dục vọng nhưng tham lam đến vô độ, bất chấp thì thật tăm tối si mê. Thế gian có đến hàng tỷ người nhưng thâu tóm hết tài nguyên, tài sản vào tay chỉ một số ít người. Giàu thì đấu tranh cho giàu hơn, nghèo thì tranh đấu để đòi lại, vì vậy mà chiến tranh liên miên bất tận, không bao giờ ngừng.
Tà kiến là thấy biết sai lạc. Vì thấy biết không đúng chân lý nên dẫn đến đấu tranh. Do nghiệp dĩ khác nhau nên mỗi người nhìn nhận vấn đề theo cách của riêng mình. Cái đúng với người này là cái sai với người kia và ngược lại. Chỉ khi nào thấy biết đúng sự thật, như nó đang là, các pháp hữu vi là vô thường-khổ-vô ngã thì đấu tranh mới lắng dịu và chấm dứt. Chấp thủ ngã và ngã sở, tôi và của tôi là cội nguồn của mọi tranh chấp ở thế gian.
Đã thấy sai và làm trật mà không biết phục thiện nên đấu tranh càng kiên cố, đến chết cũng chưa thôi. Phần lớn người ta chỉ biết phục thiện khi đã trải sự đời, nếm mùi thất bại. Đắng cay chua chát cuộc đời sẽ giúp nhiều người thấy ra lẽ thật. Dẫu muộn màng nhưng có còn hơn không. Ai cũng có điều sai quấy, không thể tránh khỏi lỗi lầm nên biết phục thiện sớm chừng nào thì trưởng thành nhanh chừng nấy. Quay đầu luôn là bờ. Người biết phục thiện là có trí, thấy được phù du hư ảo của cuộc đời nên buông bỏ những gì cần buông.
Thế nên, người muốn ít và biết đủ, thấy ra sự vô thường, biết hổ thẹn về những sai quấy đã làm thì không tranh đấu, không tranh giành đấu đá thì tự nhiên an.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đủ duyên thì đắc pháp
Lời Phật dạy
18:47 11/03/2025
Đến với đạo sớm hay muộn là nhân duyên, đi trước chưa chắc là sẽ đến trước và đi sau cũng chưa hẳn sẽ về sau. Một người phàm thì không biết được nhân duyên nên cẩn trọng, chớ xem thường người đi sau, kể cả người chưa vào đạo.
Lời Phật dạy về người phụ nữ thành công
Lời Phật dạy
15:49 10/03/2025
Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại lâu đài của Migàrà. Rồi Visàkhà, mẹ của Migàrà đi đến, sau khi đảnh lễ và ngồi xuống một bên, Thế Tôn nói với Visàkhà: - Này Visàkhà, đầy đủ bốn pháp, nữ nhân thành tựu sự chiến thắng ở đời này. Đời này rơi vào trong tầm tay của nàng. Thế nào là bốn?
Phật dạy: Bốn Pháp giúp phụ nữ thành công
Lời Phật dạy
08:00 08/03/2025
Hàng nữ cư sĩ phải nhận thức sâu sắc và ứng dụng ngay những lời dạy của đức Thế Tôn vào cuộc sống thực tiễn nếu muốn trở thành người phụ nữ thành công trong đời này và đời sau.
Nói dối do tâm tham
Lời Phật dạy
11:27 05/03/2025
Thoạt đầu, nguyện không nói dối tưởng chừng dễ làm, trải nghiệm sâu sắc về bản thân mới thấy không hề dễ. Bởi động cơ của nói dối là tâm tham, mà tham thì luôn tiềm ẩn, chỉ chờ cơ hội dấy khởi.
Xem thêm
