Thắng hay bại đều khổ đau?

Ban đầu, cảm giác thoả mãn thường đi theo chiến thắng và cảm giác khổ đau thường đi theo chiến bại. Nhưng theo thời gian, chiến thắng và chiến bại đều kinh nghiệm khổ đau.

Người chiến bại khổ thêm khổ vì sĩ diện và oán hận. Người chiến thắng cũng khổ thêm khổ vì kiêu ngạo và lo thù.

Tâm tư sĩ diện và oán hận làm cho người chiến bại không thể sáng suốt và hạnh phúc. Tâm tư kiêu ngạo và lo thù làm cho người chiến thắng không thể tự tại và bình an.

Đức Phật Gotama nói: “Chiến thắng sinh thù oán; Bại trận nếm khổ đau; Ai từ bỏ được thắng bại; Tịch tịnh hưởng được an lạc”.

Chiến thắng hay chiến bại, dù không gian hay thời gian nào, các bên tham gia đều có điểm chung cuối cùng là tổn thương, đau khổ. Trong bất kỳ cuộc chiến tranh nào, dù cá nhân hay tập thể, kết thúc của nó đều là đau thương cho nhau cả vật chất lẫn tinh thần.

Thắng hay bại đều khổ đau? 1

Bình an ở chỗ hiểu và thương. Ảnh minh họa

Lịch sử nhân loại còn ghi nhận không có chiến thắng và chiến bại nào là mãi mãi. Hôm nay có thể mình thắng, nhưng không có gì bảo đảm mình sẽ thắng nữa ở ngày mai. Trong chiến thắng đã có sẵn hạt mầm của chiến bại và ngược lại. Khổ đau sẽ tiếp nối khổ đau cho dù thắng hay bại.

Một người biết mình, biết nội dung tâm tư chính là kết quả số phận, người ấy sẽ không còn tự nguyện hại mình và hại người bên trong vòng xoay thắng và bại nữa. Người ấy sẽ học đứng ở bên trên mà không còn đứng ở bên trong. Người ấy sẽ chánh niệm nhất có thể với lời nói, hành vi và suy nghĩ. Lời nói, hành vi và suy nghĩ nào đưa đến khổ mình, khổ người và khổ cả hai, người ấy nguyện tinh tấn từ bỏ.

Từ bỏ thắng bại, bước tới an lạc và tịch tịnh là hướng tâm của người ấy. Tha thứ, cho mình và cho người một tương lai là hạnh nguyện của người ấy. Người ấy không còn quan trọng tôi là ai nữa. Cái quan trọng trong người ấy là biết mình đang làm gì với tất cả trí tuệ và tình yêu.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là nhớ ăn cơm trước khi quá đói

Phật giáo thường thức 17:00 22/11/2025

Người ta nói nhiều về chánh niệm, về sự tỉnh thức, về việc sống trong giây phút hiện tại. Nhưng nếu ta chịu khó ngồi xuống, hít thở ba hơi thật sâu, quán chiếu thật kỹ, ta sẽ thấy rằng chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là… nhớ ăn cơm trước khi quá đói.

Cái giá của thiền tập

Phật giáo thường thức 13:22 22/11/2025

Không khổ nào bằng khổ ngồi thiền. Không mệt mỏi nào bằng mệt mỏi ngồi thiền. Nhưng người ngồi thiền được trả giá rất xứng đáng, vì đã kinh nghiệm được già, đau, chết trong từng giây phút.

Công dụng của hồi hướng

Phật giáo thường thức 09:55 22/11/2025

Hồi nghĩa là chuyển, hồi chuyển. Hướng nghĩa là hướng đến một mục tiêu cụ thể. Hồi hướng là vận tâm, tác ý chuyển công đức phước báo từ những việc lành mình đã làm, hướng về một mục tiêu cao quý như giác ngộ, Phật quả, hoặc vì mục đích an siêu cho mình và người, vì lợi ích hữu tình chúng sinh.

Xem thêm