450
Thế nào là giải thoát và hạnh phúc thật sự?
Phật dạy: “ Santi paramam sukham” - an tịnh Niết-bàn là hạnh phúc tuyệt đối - là để chỉ một sự yên lặng tuyệt đối trước tất cả mọi nỗi khổ đau trong cuộc đời.
Thầy hiểu rất rõ tâm trạng con khi con viết “Tâm con vô cùng dao động, rõ ràng là con không có sự tỉnh giác” hoặc “...con vẫn lo âu, vẫn thất vọng, chán nản trước cái hiện tại và vẫn khổ đau”...nghĩa là con muốn giải thoát ra khỏi những trạng thái ấy, những khổ đau vật chất lẫn tinh thần ấy, cái hiện tại đầy chán nản và thất vọng ấy, bằng cách có một hành động "tỉnh giác" nào đó có thể xoá bỏ chúng đi phải không?
Nhưng không phải thế đâu, con thương mến của Thầy, con đã hiểu sai chữ "tỉnh giác" mà Thầy đã dạy.
Nếu có một sự "tỉnh giác" nào như con hiểu thì Thầy e rằng nó chỉ là công cụ của ý muốn trốn tránh thực tại mà thôi.
Và trước hết, tại sao con muốn giải thoát? Phải chăng con muốn lẩn tránh cái hiện tại đầy chán nản khổ đau, để đạt được ở đâu đó một cái gì hạnh phúc hơn?
Nhưng nói cho cùng, không ai có thể trốn tránh nó được cả và cũng không bao giờ có được ở đâu đó một hạnh phúc khác hơn.
Con ạ, giải thoát thực sự thì phải có trí tuệ, mà trí tuệ là thấy rõ thực tại đúng như nó đang là. Đức Phật dạy rất rõ ràng:
“Tất cả các hành vô thường
Tất cả các hành là khổ
Tất cả các pháp vô ngã
Thấy thế với trí tuệ
Liền thoát ly đau khổ
Đó là đường thanh tịnh”
Vậy làm thế nào con có thể hy vọng thoát khỏi khổ đau khi bản chất các hành là đau khổ? Khi “ba cõi bất an y như nhà lửa”? Khi con không thực sự giáp mặt với thực tại khổ đau bằng cái nhìn trí tuệ mà chỉ lo toan lẩn tránh hay tìm cầu một hạnh phúc nào khác trên thế gian?
Ảnh minh hoạ.
Nói thế không phải là đành chấp nhận đau khổ một cách bi quan hay đầu hàng khổ lụy.
Vì thực ra vẫn có giải thoát, nhưng không phải là giải thoát về đâu mà là giải thoát chính mình ra khỏi vô minh tham ái để có thể thong dong tự tại giữa cuộc đời đau khổ này.
Và vẫn có hạnh phúc, nhưng không phải thứ hạnh phúc loại trừ đau khổ mà là hạnh phúc dung nhiếp khổ đau, một “paramam sukham” như Phật đã dạy.
Phật dạy: “ Santi paramam sukham” - an tịnh Niết-bàn là hạnh phúc tuyệt đối - là để chỉ một sự yên lặng tuyệt đối trước tất cả mọi nỗi khổ đau trong cuộc đời. Sự yên lặng dung thông được tất cả mọi trạng thái mâu thuẫn hay hỗ tương của đời sống chứ không phải một trạng thái bất động của cơn thiền định xuất thần như biết bao nhiêu người ngộ nhận.
Sự yên lặng tuyệt đối này cũng chính là Bát-nhã, Trí tuệ Viên chiếu, Viên minh, Tánh giác... qua đó các pháp tự thể hiện một cách chân thật và sống động. Và tuy rằng tướng của các hành, các pháp là vô thường, khổ, vô ngã, nhưng im lặng tuyệt đối của trí tuệ vẫn viên dung vô ngại.
Đó chính là hạnh phúc, là giải thoát, ngoài ra không còn một hạnh phúc hay giải thoát nào hơn.
Thầy muốn nói, rằng nếu có một sự giải thoát nào từ chối sự hiện hữu của vô thường-khổ-vô ngã thì đó là một sự giải thoát tạo nên càng thêm nhiều mâu thuẫn và khổ đau. Là một sự giải thoát giả tạo do chính bản ngã dựng lên mà thôi...
Nguồn: Trích Tuyển Tập Thư Thầy
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Kiếp trước gieo nhân gì mà kiếp này khổ?
Kiến thức
08:00 25/11/2025
Trong kinh Phật thường nói: “Nhân quả báo ứng như bóng theo hình, cho dù trải qua trăm kiếp ngàn đời, những điều đã tạo ra không hề mất”…Điều này khuyên răn chúng ta phải hết sức cẩn thận “các điều ác chớ làm, siêng làm các điều lành”.
Muốn tâm thanh tịnh thì hãy niệm Phật
Kiến thức
11:15 20/11/2025
Người đời phần nhiều không tin pháp môn niệm Phật, nói một câu niệm Phật thì tác dụng chỗ nào? Không biết một câu A Di Ðà Phật có thần lực không thể nghĩ bàn, trị được hết thảy tâm bệnh phiền não.
12 lời nguyện của Phật Dược Sư
Kiến thức
12:29 19/11/2025
Phật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.
Hạnh nguyện và năng lực gia trì của đức Phật Dược Sư
Kiến thức
10:50 19/11/2025
Hôm nay, nhân ngày kỷ niệm vía đức Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai, chúng tôi xin nói về mười hai hạnh nguyện của Ngài. Đức Phật Dược Sư còn có tên là Đại Y Vương Phật, Ngài là vị giáo chủ cõi Tịnh Lưu Ly ở phương Đông.
Xem thêm
