450
Trí tuệ minh sát Vipassanā là khả năng thấy biết như thực
Trò: Thưa Thầy, khi mình nhìn (bằng mắt) thì ngay lập tức chìm trong nội dung của cảnh đó. Việc chìm vào là tự động. Trong cái thấy luôn luôn có thêm một "cái gì đó sẵn rồi". Không phải "trong thấy chỉ thấy". Xin Thầy khai thị ạ!
Thầy: Con sai rồi! Thực ra qua mắt thì luôn "trong thấy chỉ thấy" thôi, vì qua mắt cảnh gì cũng vẫn là chân đế, nếu chưa có "cái gì đó có sẵn" xen vào thì chưa thành tục đế.
"Cái gì có sẵn" mà con nói thuộc về hoạt động của Ý - không phải của mắt. Ý tạo thành khái niệm tục đế rồi sau đó tà kiến & tham ái mới là thành "cái gì có sẵn" trong phiền não ngủ ngầm xen vào.
Chính vì vậy phải biết thế nào là "trong thấy chỉ thấy" để không bị "cái gì có sẵn" xen vào mới được.
Trò: Thưa Thầy, vậy làm sao để biết được, trong cái thấy không có cái Ta ảo tưởng xen vào? Cách dễ nhất để nhận biết đã có cái Ta ảo tưởng xen vào cái thấy là như thế nào?
Thầy: Ngay khi mắt Ngay khi mắt vô tình thấy sắc thì không có bản ngã, nhưng khi con muốn thấy để thỏa mãn ý "thích" hoặc "ghét" thì liền có sự tìm kiếm đối tượng một cách chủ quan của bản ngã.
Thấy "như nó đang là" không có nghĩa thấy nó là gì hay như thế nào, mà là thấy với "cái thấy như thực", không bị che lấp bởi vô minh ái dục của bản ngã.
Lỗi không phải do mắt, tai... thấy nghe sai, mà là thấy nghe qua quan niệm, tư tưởng, thành kiến, nói chung là qua lý trí và tình cảm chủ quan.
Để dễ nhận ra "cái Ta" ảo tưởng qua ý đồ "muốn phải là", "mong sẽ là" như ý mình, con chỉ cần thận trọng-chú tâm-quan sát tâm con cùng với những biểu hiện qua thân hành và cảm giác.
Khi đối cảnh để tâm thận trọng-chú tâm-quan sát tự ứng ra một cách tự nhiên, hoặc luôn sáng suốt-định tĩnh-trong lành thì liền thoát khỏi sự chi phối của bàn ngã và thời gian nên sự thấy biết ngay đó trọn vẹn với thực tại đang là, và không bị 5 uẩn chi phối.
Khi ấy sự thấy biết là rỗng lặng-trong sáng, vô ngã đó luôn phản ánh trung thực bản chất của các pháp.
Đó chính là đang soi sáng thực tại - Thiền Vipassanā...
Nguồn: trungtamhotong.org
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là nhớ ăn cơm trước khi quá đói
Phật giáo thường thức
17:00 22/11/2025
Người ta nói nhiều về chánh niệm, về sự tỉnh thức, về việc sống trong giây phút hiện tại. Nhưng nếu ta chịu khó ngồi xuống, hít thở ba hơi thật sâu, quán chiếu thật kỹ, ta sẽ thấy rằng chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là… nhớ ăn cơm trước khi quá đói.
Cái giá của thiền tập
Phật giáo thường thức
13:22 22/11/2025
Không khổ nào bằng khổ ngồi thiền. Không mệt mỏi nào bằng mệt mỏi ngồi thiền. Nhưng người ngồi thiền được trả giá rất xứng đáng, vì đã kinh nghiệm được già, đau, chết trong từng giây phút.
Công dụng của hồi hướng
Phật giáo thường thức
09:55 22/11/2025
Hồi nghĩa là chuyển, hồi chuyển. Hướng nghĩa là hướng đến một mục tiêu cụ thể. Hồi hướng là vận tâm, tác ý chuyển công đức phước báo từ những việc lành mình đã làm, hướng về một mục tiêu cao quý như giác ngộ, Phật quả, hoặc vì mục đích an siêu cho mình và người, vì lợi ích hữu tình chúng sinh.
Xem thêm
