Chuyển hóa đời sống bằng thiền

Sống chánh niệm qua từng hơi thở chính là một cách tạo thường nghiệp dễ nhất và tiện nhất: Bất cứ nơi đâu và lúc nào, cứ hướng tâm chánh niệm vào hơi thở là coi như ta đang gieo trồng thường nghiệp thiện pháp.

Các vị biết rồi, trong một đời người ta đâu có được bao nhiêu dịp để tạo công đức Trọng Nghiệp, mà hầu hết có ráng lắm thì cũng chỉ là công đức Thường Nghiệp mà thôi. Tức những gì ta làm được trong suốt cuộc đời của mình từ năm này sang tháng khác. Và ta cũng biết không có gì trong đời sống mỗi người lại thường xuyên và liên tục như hơi thở vào ra, ở bất cứ nơi đâu và lúc nào.

Do đó sống chánh niệm qua từng hơi thở chính là một cách tạo thường nghiệp dễ nhất và tiện nhất: Bất cứ nơi đâu và lúc nào, cứ hướng tâm chánh niệm vào hơi thở là coi như ta đang gieo trồng thường nghiệp thiện pháp.

Một lẽ nữa, nói tới đời sống là phải nói tới hơi thở. Lúc bệnh ta thở khác, lúc khỏe ta thở khác, lúc vui ta thở khác, lúc buồn giận ta thở khác. Vấn đề của hành giả là dù cảm thọ có đổi khác nhưng chánh niệm trong hơi thở thì không đổi khác.

Thiền để nhìn thẳng những lúc bất an mà không bỏ chạy

Chuyển hóa đời sống bằng thiền  1

Nói vậy cũng có nghĩa là ngay từ bây giờ hành giả phải tập làm quen với những biến động của thọ, một trong bốn niệm xứ. Dù chỉ là một trong bốn nhưng rõ ràng cảm thọ là một gương mặt nổi bật của Danh Sắc mà hành giả dễ dàng cảm nhận nhất.

Kêu một người dốt phân biệt cái nào là Danh, cái nào là Sắc, tâm nào là thiện, tâm nào bất thiện, cái nào là Triền Cái, cái nào là Giác Chi ...thì rất khó. Nhưng thử kêu anh ta phân biệt cái gì dễ chịu, khó chịu thì hình như mọi sự dễ dàng hơn nhiều.

Một người niệm yếu khó giữ tâm với những cảm thọ mãnh liệt nên phải tập làm quen từ từ với những cảm thọ mà mình chịu đựng được. Từ đó mà hiểu cảm thọ lúc khỏe dễ kham nhẫn và chánh niệm hơn lúc đau, lúc trẻ dễ hơn lúc già, lúc sống dễ hơn lúc cận tử.

Cảm thọ lúc cận tử rất đặc biệt, có thể ta chưa từng biết qua lần nào trong đời nên ta phải tập đối diện với cái chết trong từng phút. Kinh nghiệm này được lập đi lập lại nhiều lần sẽ giúp hành giả không còn sợ chết nữa, vì theo vị này cái chết chỉ là một hơi thở ra. Nghĩa là phút nào cũng có chết .

Làm chủ được cảm thọ và hơi thở thì đau bệnh và cái chết đối với hành giả không còn đáng sợ nữa. Kiên Cố Định tính từ Sơ thiền trở lên thì không phải ai muốn cũng được nhưng từ Cận định trở xuống thì một người tu đúng phương pháp hoàn toàn có thể hy vọng. Cận Định được lập lại nhiều lần và liên tục cũng mạnh không kém Sơ thiền. Và sát-na Định được lập lại nhiều lần thì cũng mạnh không kém Cận Định. Đây là lời giải thích cho câu chuyện vị Tỳ Kheo đã sanh thiên rồi mà cứ tưởng mình còn là Tỳ Kheo ở cõi người.

Theo Kinh Nghiệm Tuệ Quán.

Dịch Giả: Tỳ Kheo Giác Nguyên.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

“Thay đổi nhận thức, thay đổi cuộc đời”

Phật giáo thường thức 16:00 18/11/2025

“Đau khổ không phải là kết thúc, mà là tiếng chuông báo hiệu rằng bạn cần nhìn đời từ một góc khác.”

Súc sanh có vãng sanh được không?

Phật giáo thường thức 13:20 18/11/2025

Hỏi: Súc sanh có được vãng sanh không? Hộ niệm cho súc sanh có được không?

Phật dạy lục hòa là gốc của Tăng

Phật giáo thường thức 13:08 18/11/2025

Chữ Tăng tiếng Phạn là Sanga, dịch là hòa hợp chúng, tứ chúng hòa hợp lại là Tăng. Như vậy, sống hòa hợp với nhau gọi là Tăng. Tụi con nhìn lại các nơi có được sự hòa hợp không?

Mỗi phiền não mỗi cách trị

Phật giáo thường thức 10:30 18/11/2025

Phiền não là vô số. Mà vô số thì không thể trị bằng một thứ duy nhất...

Xem thêm