450
Tuổi tác không quan trọng, miễn là chưa quá muộn
Tôn giả Māluṅkyaputta, người xuất gia muộn trong cuộc đời, đã đến với sự kính trọng, không lỗi lầm. Ngồi trong tư thế trang nghiêm, ngài khiêm tốn thỉnh cầu: "Đức Thế Tôn, Đấng Giác Ngộ rạng rỡ, đệ tử thỉnh cầu Ngài ban cho một bài pháp ngắn gọn. Xin Ngài từ bi chỉ dạy đệ tử."
Dù trước đây đã từng nghe pháp từ Đức Phật, tôn giả mong muốn tập trung vào thiền định một cách cô tịch, duy trì chánh niệm, nuôi dưỡng sự tinh tấn để vượt qua các phiền não, và hướng đến mục tiêu đạt được Niết-bàn. Ngài khẩn cầu được nghe một bài pháp ngắn để hỗ trợ cho sự thực hành của mình. Lời thỉnh cầu chân thành của Tôn giả Māluṅkyaputta phản ánh bản chất của một người yêu thích những bài pháp súc tích, khao khát sống cô tịch, xa rời các phiền não thế gian. Lời thỉnh cầu đó thể hiện cam kết tinh tấn và sự từ bỏ.
Nghe vậy, Đức Phật đã đáp: "Này Māluṅkyaputta, ông là một người đã cao tuổi. Ông đã sống phần lớn cuộc đời mình. Ở giai đoạn này, ông lại thỉnh cầu một bài pháp ngắn gọn. Nếu ở tuổi này, ông còn thỉnh cầu như vậy, thì làm sao ta có thể từ chối ban những lời chỉ dạy cho các tỳ kheo trẻ tuổi, những người vẫn còn đầy sức sống?"
Những lời của Đức Phật nhằm đánh giá mức độ khát khao giải thoát của Tôn giả Māluṅkyaputta. Ngài muốn đảm bảo rằng mong muốn Pháp của ông là chân thật và mạnh mẽ.
Khoảnh khắc này nhắc nhở tất cả hành giả rằng: khát vọng chân thật đối với Pháp là yếu tố thiết yếu để tiến bộ. Những động cơ hời hợt, chẳng hạn như muốn thoát khỏi ràng buộc thế gian, hay làm theo gợi ý của người khác, là không đủ. Chỉ có khát vọng sâu sắc và chân thành mới dẫn đến thành công trong sự thực hành.
Dù đã cao tuổi, Tôn giả Māluṅkyaputta vẫn khẳng định quyết tâm của mình: "Đức Thế Tôn, dù con đã già, con vẫn sẽ cố gắng hết mình. Dù con có đạt được mục tiêu hay không, con cam kết tinh tấn đi theo con đường này."
Nghe vậy, Đức Phật đã ban một bài pháp ngắn gọn tập trung vào việc quan sát đúng đắn các giác quan:
Khi thấy, chỉ thấy mà không bám víu hay ghét bỏ.
Khi nghe, chỉ nghe mà không bám víu hay từ chối.
Khi chạm, chỉ chạm mà không bám víu hay chối bỏ.
Khi biết qua tâm, chỉ biết mà không tham muốn hay sân hận.
Đức Phật nhấn mạnh việc quan sát tất cả các trải nghiệm giác quan với chánh niệm, không dính mắc, sân hận hay tham ái.
Bài pháp ngắn gọn này đã truyền cảm hứng cho Tôn giả Māluṅkyaputta, người đã tinh tấn thực hành và sớm đạt được quả A-la-hán, thành tựu Niết-bàn.
Bài học: Câu chuyện của Tôn giả Māluṅkyaputta nhắc nhở chúng ta rằng: không bao giờ là quá muộn để nỗ lực đạt được sự giải thoát. Dù ở độ tuổi nào, chúng ta vẫn có thể hướng tới mục tiêu cao nhất.
Mong rằng câu chuyện này truyền cảm hứng đến tất cả hành giả, noi theo tấm gương của ngài và tinh tấn hướng đến sự thành tựu Niết-bàn.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Thương mình là biết cho đi
Phật giáo thường thức
12:00 23/11/2025
Bạn biết cho đi, đó cũng là cách yêu thương bản thân. Vì cho đi chính là cách bạn tích lũy được phúc báu cho chính mình ngay đời này và những đời sau.
Công đức trả về không, phước đức tự nhiên có
Phật giáo thường thức
10:00 23/11/2025
Ai làm việc gì tốt thì đương nhiên là có phước đức rồi, nhưng công đức thì không có. Càng không có công đức thì phước đức mới nhiều, còn làm mà thấy mình có “công” thì phước đức sẽ không còn.
Làm thế nào để giúp vong linh người thân bị tai nạn, bị bệnh đột ngột qua đời?
Phật giáo thường thức
09:00 23/11/2025
Trong thời gian gần đây, đột nhiên xảy ra một số tai nạn, hiện nay có rất nhiều người đang đặc biệt quan tâm đến một vấn đề đó là: nếu người thân của mình bất ngờ gặp tai nạn, những người còn sống rốt cuộc nên làm những gì?
Chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là nhớ ăn cơm trước khi quá đói
Phật giáo thường thức
17:00 22/11/2025
Người ta nói nhiều về chánh niệm, về sự tỉnh thức, về việc sống trong giây phút hiện tại. Nhưng nếu ta chịu khó ngồi xuống, hít thở ba hơi thật sâu, quán chiếu thật kỹ, ta sẽ thấy rằng chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là… nhớ ăn cơm trước khi quá đói.
Xem thêm
