>>Kiến thức

Dịp cuối năm là lúc con cháu hướng về tổ tiên, cầu mong sự bình an, tỏ lòng hiếu thuận. Việc bao sái bàn thờ, xin tỉa chân hương dịp cuối năm trước tết Nguyên đán đã trở thành một tập tục trong phong tục của người Việt. Việc bao sái, xin tỉa chân hương ai cũng đều có thể làm được. Chỉ cần chỉn chu, thành tâm khi thực hiện công việc, bởi ban thờ tổ tiên là nơi tâm linh được trao gửi, việc bao sái ban thờ, tỉa chân hương cần làm tỉ mỉ, sạch sẽ và thành kính. Trước khi bao sái, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ rồi bắt đầu công việc. Sau đó, sẽ thắp hương xin phép. Tất cả chân hương cả một năm nên được rút bớt, sau đó hóa cùng với tiền vàng.

Tuy nhiên, tùy điều kiện, gia chủ có thể tiến hành lau dọn bàn thờ tổ tiên vào một ngày khác, miễn là trước 30 Tết. Trước khi thực hiện công việc này, theo quan niệm dân gian, gia chủ thường thắp hương, đọc văn khấn để xin phép gia tiên trước khi thực hiện như sau:

Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)

Tín chủ tên là.........................................................................................................................

Cư ngụ tại địa chỉ:.................................................................................................................

Hôm nay ngày .. tháng .. năm... tín chủ con tự xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án có chút bụi bẩn, có chút chưa được tịnh tịnh, xanh yên .

Tín chủ xin kính cáo với các chư Vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp, hay gia tiên…), hôm nay xin cho phép tín chủ con được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ.

Mong các vị tạm ẩn tạm lánh, độ cho cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ.

Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho.

Xong vái 3 vái, cắm 3 nén hương, đợi hương tàn rồi bắt đầu lau dọn. Khi lau dọn bàn thờ nên dùng nước ấm, rượu hoặc nước gừng để lau chùi đồ thờ cúng.

Trước tiên, hạ các đồ muốn lau dọn xuống (lưu ý: Tuyệt đối không hạ hoặc di chuyển bát hương).

Cần chuẩn bị bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ, hạ đồ thờ cúng (bài vị, di ảnh, bình hoa, chén nước... xuống rồi để ngay ngắn toàn bộ đồ thờ cúng lên bàn). Không lau đồ trực tiếp trên bàn thờ.

Dùng khăn sạch đã ngâm rượu gừng lau toàn bộ các đồ thờ. Sau đó dùng khăn khô lau lại. Lau lần lượt từng món, không để đồ thờ cúng lăn lóc, mà phải xếp ngay ngắn, trang nghiêm.

Sau khi lau bài vị xong mới đến phần dọn tỉa chân hương. 

Khi lau dọn bát hương chỉ nên để lại 3 chân hương. Với những bát hương của người đã mất nhưng chưa qua 3 năm, nếu là đàn ông thì để lại 7, còn đàn bà để lại 9 chân hương. Bát hương quan thần linh tỉa hết, chỉ giữ lại 5 chân nhang.

Sau khi bao sái bàn thờ, tỉa chân hương xong, gia chủ đặt lại đồ thờ cúng đúng vị trí, thay nước, thay chum gạo muối (nếu có), khấn xin thỉnh các Ngài, ông bà, tổ tiên về.