Cũng có những lần chúng ta trông đợi vào người khác, nhưng lại nhận về sự thất vọng. Làm sao để đối diện và vượt qua những khoảnh khắc đó một cách nhẹ nhàng nhất?

Ngày nọ, khi tôi đang vội vã trên đường, bỗng dưng chiếc xe dừng đột ngột vì hết xăng. Bầu trời bắt đầu đổ mưa, và tôi, đứng dưới cơn mưa, không thể làm gì ngoài việc chờ đợi. Trong sự chờ đợi đó, tôi nhận ra bản thân mình đã bị những “điều bất như ý” đẩy vào tình thế khó chịu. Nhưng rồi, một suy nghĩ thoáng qua: “Đây là bài học kiên nhẫn.”

Đối với người học Phật, khi gặp chuyện không như ý, điều đầu tiên là hãy chấp nhận nó. Đức Phật dạy về “Tứ Diệu Đế” - trong đó, chân lý đầu tiên là khổ đau. Cuộc sống vốn dĩ có khổ, có khó khăn, và sự bất như ý là một phần không thể thiếu. Khi hiểu được điều này, chúng ta sẽ không còn quá chán nản hay phản ứng tiêu cực khi đối diện với những điều bất như ý. Ngay cả những khoảnh khắc nhỏ nhặt như việc mắc kẹt trong dòng người tấp nập hay nhận về lời từ chối cũng là một phần của “khổ” trong cuộc sống.

Chúng ta thường hay trách móc bản thân khi gặp điều không mong muốn, tự hỏi vì sao mình lại kém may mắn đến thế, hay tự so sánh mình với người khác. Điều đó vô tình khiến lòng ta thêm gánh nặng. Đức Phật từng dạy về lòng từ bi không chỉ với người khác mà còn là với chính bản thân mình. Thay vì tự trách móc, hãy nhẹ nhàng an ủi chính mình, như cách chúng ta an ủi một người bạn thân. Bằng lòng từ bi, chúng ta sẽ thấy dễ dàng hơn trong việc tha thứ cho những sai sót và thất bại của bản thân.

Khi gặp chuyện không như ý, tâm trí chúng ta thường ngay lập tức phân tích, đánh giá, và phán xét: “Điều này tồi tệ quá!”, “Mình thật xui xẻo!”. Tuy nhiên, triết lý Phật giáo khuyên chúng ta hãy học cách nhìn mọi việc một cách bình thản, không phán xét. Chỉ đơn giản quan sát mọi thứ như chúng đang là. Thực tập cách quan sát mà không phán xét giúp chúng ta cảm thấy tâm hồn nhẹ nhàng, bình an hơn. Đó là lúc ta có thể thấy rõ nguyên nhân của vấn đề mà không bị cảm xúc tiêu cực chi phối.

Mỗi khi đối diện với điều bất như ý, chúng ta thường có xu hướng bị cuốn vào những suy nghĩ tiêu cực. Đó là lúc chánh niệm trở thành công cụ hữu ích giúp ta quay về với thực tại, cảm nhận hơi thở và giúp tâm trí lắng lại. Khi thực hành chánh niệm, tôi nhận ra rằng dù tình huống xung quanh có căng thẳng đến đâu, mình vẫn có thể giữ bình tĩnh và tìm ra cách ứng phó. Chánh niệm giúp ta không bị kéo vào vòng xoáy của những lo lắng vô ích, mà thay vào đó, giữ tâm hồn yên ổn giữa những bất như ý.

Cuối cùng, để đối diện với những điều không như ý, chúng ta phải thấu hiểu và chấp nhận quy luật vô thường. Mọi thứ trong cuộc đời này đều thay đổi, không có gì là mãi mãi. Những khó khăn, thất vọng hôm nay rồi cũng sẽ qua. Đức Phật từng nói, “Chúng sanh vô thường,” mọi thứ trên đời đều tạm bợ. Khi hiểu về vô thường, ta sẽ không còn bám víu, níu kéo những mong muốn hay kỳ vọng cá nhân mà dễ dàng buông bỏ những điều không vừa ý.

Đứng dưới cơn mưa hôm đó, tôi thấy lòng mình nhẹ nhõm hơn. Tôi không còn khó chịu vì chiếc xe chết máy hay vì những điều không mong muốn. Thay vào đó, tôi thấy sự yên tĩnh và học cách đón nhận mọi thứ như chúng đến. Có lẽ, mỗi một điều bất như ý đều là bài học giúp ta trưởng thành hơn, bình an hơn, và thấu hiểu chính mình hơn.