450
Cách giữ tâm an tĩnh như giữa đại dương không nổi sóng
“Ví như giữa đại dương an tịnh, bất động không có sóng. Cũng vậy, bất động, không lay chuyển, vị Tỳ-khưu chớ nên làm bất kỳ điều chi.”
Có nghĩa là “Ví như giữa đại dương an tịnh, tĩnh lặng, người không còn tham ái cũng an tịnh, tĩnh lặng như vậy. Các vị Tỳ-khưu chớ nên để tham ái phát triển, dù bên trong hay bên ngoài.”
Người bình thường có thể biết được sự an tịnh, tĩnh lặng giữa đại dương, nhưng bài Pháp này được giảng cho các vị Trời, những vị ấy biết rất rõ về đại dương, vì vậy, họ sẽ đánh giá cao sự so sánh này. Giữa đại dương có thể là nước nằm ở trên mặt biển, hay nước nằm dưới đáy biển sâu hoặc nơi cách bờ biển vài hải lý.
Thiền sinh nên thực hành chánh niệm để đạt được sự an tịnh như ở giữa đại dương, thoát khỏi tham ái, chi phối của tham ái, nhất là sự lay động giữa thích và ghét. Điều này có nghĩa là thực hành chánh niệm mọi lúc mọi nơi, cả ngày lẫn đêm.
Tâm an mọi thứ đều tốt, tâm bình mọi thứ đều ổn
Cách để giữ tâm an tịnh như giữa đại dương
Thiền sinh phải ghi nhận bất cứ điều gì mình thấy là “thấy, thấy”, mặc dầu lúc đầu, thiền sinh chỉ có thể ghi nhận được bản chất của mắt đang thấy với các đối tượng của mắt. Nhưng khi sự ghi nhận phát triển già dặn, thiền sinh sẽ nhận ra mắt và các đối tượng của mắt đều vô thường.
Đối với cái nghe, ngửi, nếm, xúc chạm và hay biết cũng thực hành tương tợ. Phạm vi của xúc chạm rất rộng. Khi đi, thiền sinh hãy ghi nhận là “đi, đi”; khi ngồi, thiền sinh hãy ghi nhận là “ngồi, ngồi”; khi đứng, thiền sinh hãy ghi nhận là “đứng, đứng”. Mọi chuyển động của thân đều phải được ghi nhận. Nếu thiền sinh bị đau, cảm giác đó cũng phải được ghi nhận. Tất cả các hiện này đều là cảm giác xúc chạm.
Cũng vậy, nếu thiền sinh suy nghĩ hoặc phân tích, hãy ghi nhận là “suy nghĩ, suy nghĩ” hay “phân tích, phân tích”. Cũng như các cảm giác nơi thân, cảm giác nơi tâm như “vui” hay “khổ” cũng phải được ghi nhận.
Tóm lại, tất cả các hoạt động nơi thân và tâm đều phải được quán chiếu ghi nhận các cảm giác dễ chịu, khó chịu, trung tính cần phải được ghi nhận, đồng thời, bản chất của các hiện tượng này cần phải được nhận biết, và quán chiếu ghi nhận.
Khi tất cả các hiện tượng được quán chiếu ghi nhận ngay khi chúng sanh khởi, định tâm sẽ được phát triển. Sau đó, thông qua tuệ minh sát, thiền sinh sẽ nhận ra rằng, “chỉ có đối tượng và tâm nhận biết đối tượng đó.”
Tiếp đến, thiền sinh sẽ nhận ra mối tương quan nhân quả, và rồi, sự sanh diệt liên tục của các hiện tượng sẽ được nhận biết. Ba đặc tánh vô thường (do bởi sanh diệt liên tục), khổ và vô ngã (do các hiện tượng hoạt động theo bản chất của chúng và không thực hiện theo mệnh lệnh của bất kỳ ai) được nhận biết thông qua tuệ giác.
Khi sự hiểu biết này chín muồi, chứng ngộ Đạo, Quả, và niết-bàn sẽ theo sau, cùng với sự chấm dứt hoàn toàn của danh sắc. Nếu thiền sinh tiếp tục ghi nhận quán chiếu như vậy không ngừng nghỉ, thì sẽ chứng đạt tới quả vị A-la-hán, và diệt trừ được hết tất cả các phiền não. Một vị thánh A-la-hán sẽ đạt được tâm an tịnh, không bị chao động bởi các cảm giác dễ chịu, khó chịu, hay bởi những thăng trầm trong cuộc sống gây ra.
Nếu ai không thực hành như vậy, họ đang chấp nhận tăng trưởng bảy yếu tố là: (1)tham dục (rāga), (2)sân hận (dosa), (3)si mê (moha), (4)ngã mạn (māna), (5)tà kiến (diṭṭhi), (6)phiền não (kilesā) và (7)nghiệp hữu (kammabhava), tức những hành động đưa tới sự tái sanh.
Thánh Đạo và Thánh Quả không thể đạt được nếu để cho bảy yếu tố này tăng trưởng. Người ta vẫn bị ảnh hưởng bởi những cảm giác dễ chịu và khó chịu, bởi họ chưa diệt trừ được sự dính mắc. Vì vậy, họ nên thực hành chánh niệm liên tục. Khi đó, bảy yếu tố phía trên sẽ không có cơ hội sanh khởi và đoạn trừ hoàn toàn bằng đạo quả A-la-hán.
Do chấp thủ chấm dứt, tâm vị ấy trở nên an tịnh như giữa đại dương. Trong bảy yếu tố đó, sự phát triển của các phiền não như, nghi ngờ, hôn trầm thụy miên, bồn chồn, vô tàm và vô úy, phải được ngăn chặn và diệt trừ bằng cách thực hành chánh niệm, cho tới khi chứng đạt được quả vị A-la-hán, tâm vị ấy sẽ an tịnh như giữa đại dương, nơi không có những ngọn sóng làm chao động.
Theo Giảng Giải Kinh Con Đường Mau Chóng (Tuvaṭakasutta)- Mahāsi Sayādaw
Soạn dịch: Dhana Pālaka.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an
Phật giáo thường thức
11:07 21/11/2025
“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.
Cách nhận biết ma chướng trên đường tu
Phật giáo thường thức
09:03 21/11/2025
Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.
Nghiệp chứa ở đâu?
Phật giáo thường thức
08:01 21/11/2025
Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.
Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!
Phật giáo thường thức
17:28 20/11/2025
Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.
Xem thêm
