450
Cái vui của người tỉnh thức
Muốn trở thành người biết tu tỉnh trong mọi hoàn cảnh, trước hết mỗi người cần nhận ra nơi chính mình ai cũng có “đôi mắt sáng” – tức là khả năng nhận biết rõ ràng các sự việc đang diễn ra.
Cũng như khi soi gương, đứng quá gần hay quá xa đều không thấy rõ, người tu cần biết giữ khoảng cách vừa phải với các pháp, không dính mắc cũng không thờ ơ, để thấy đúng như thật.
Lòng từ bi chính là chất liệu sống căn bản của người học Phật. Nhờ từ bi, ta biết thương yêu và kính trọng mọi người một cách bình đẳng, kể cả những người gây khó khăn hay trái ý mình. Người sống hướng đến thanh tịnh luôn thể hiện “phép lành”, tức là không ngừng rèn luyện thân–khẩu–ý trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, để từng bước chuyển hóa khổ đau thành an vui. Con đường tu tập này ai cũng có thể thực hành, dù mới học đạo hay đã huân tu lâu ngày.
Sự bình yên chân thật không do ai ban tặng mà được hình thành từ nỗ lực tự thân. Đức Phật dạy rõ tinh thần tự lực: muốn có từ bi rộng lớn và đời sống an nhiên, mỗi người phải tự hoàn thiện mình qua từng cấp độ tu tập. Khi còn lệ thuộc, nương tựa vào bên ngoài, ta khó có thể giải thoát. Chỉ khi tự mình an ổn, ta mới có khả năng thương yêu và chia sẻ với người khác một cách trọn vẹn.
Người Phật tử chân chính cần nuôi dưỡng tâm chất phác, hiền hòa và khiêm tốn. Chất phác không phải là ngây ngô hay cả tin, mà là tâm hồn giản dị, không máy móc, không toan tính hơn thua. Người chất phác sống chân thật, không lợi dụng người khác, không nói hay làm chỉ để vừa lòng ai, nên tâm thường được bình yên. Song hành với chất phác là sự thẳng thắn, trung thực và hiền hòa – không kiêu mạn, không so sánh mình với người. Trong Phật pháp, mọi sự so đo hơn–thua đều là biểu hiện của ngã mạn, khiến tâm không thể tiến bộ và từ bi khó phát triển.
Đời sống thanh đạm, tri túc và không rộn ràng là nền tảng giúp người tu nuôi lớn tâm từ. Biết đủ giúp ta giảm bớt tham cầu, nhẹ nhàng buông xả phiền não. Thanh đạm không phải là khổ hạnh ép xác, mà là sống giản dị, hài hòa, không làm khổ mình và người vì những nhu cầu quá mức. Khi đời sống càng đơn giản, lòng từ bi càng dễ phát triển.
Thực tập chánh niệm và tỉnh giác giúp ta giữ sáu căn trong sáng. Thấy chỉ là thấy, nghe chỉ là nghe; không thêm thắt yêu–ghét, chấp thủ hay chống đối. Thanh tịnh các căn không phải là đè nén cảm xúc, mà là nhận biết rõ ràng các xúc chạm bằng trí tuệ. Khi biết nhận diện vọng tưởng ngay lúc chúng khởi lên, lòng ham muốn và sân hận dần lắng xuống, tâm được an vui, tự tại.
Từ bi luôn đi đôi với trí tuệ. Trí tuệ giúp ta thấy rõ bản chất vô thường, không thật của các pháp, từ đó buông xả tham–sân–si. Người có trí tuệ không lấy cái vui của mình trên sự đau khổ của người khác, mà tìm niềm vui trong sự an ổn nội tâm, trong việc chuyển hóa phiền não và làm lợi ích cho đời. Người biết tu tỉnh vui khi thắng được chính mình, khi giữ được tâm hiền hòa giữa nghịch cảnh, và khi đem sự hiểu biết, thương yêu để sẻ chia với nhiều người.
Đức Phật dạy rằng Ngài chỉ là bậc chỉ đường, còn đi hay không là do mỗi người. Vì vậy, tu học không phải để cầu xin phước báu, mà là để sống tỉnh thức, giữ giới, làm lành, nuôi dưỡng tâm từ bi và trí tuệ. Khi mỗi người biết soi lại mình, tránh các điều ác, siêng làm việc thiện, phát nguyện thương yêu tất cả chúng sinh như thương chính mình, thì ngay trong đời sống hiện tại đã có thể an ổn và hạnh phúc.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Giữ chánh niệm chính là tạo nền tảng cho hạnh phúc bền vững mai sau
Sống an vui
16:30 17/12/2025
Khi đói, con người có thể ăn bất cứ thứ gì để lấp đầy bụng, nhưng khi no mới nhận ra có những thứ gây hại. Đến lúc bệnh phát sinh, hối hận cũng muộn màng. Tâm thức cũng vậy.
"An nhiên vô sự" là cảnh giới cao nhất của tâm
Sống an vui
09:34 17/12/2025
Thư giãn, buông xả, nghỉ ngơi hoàn toàn là yếu tố cơ bản không thể bỏ qua trong bất cứ tâm thiền nào.
Công đức ăn chay
Sống an vui
09:27 17/12/2025
Nhờ phước lực huân tu trường chay, trưởng dưỡng lòng từ, không sát hại chúng sanh nên chiêu cảm được gặp vị cao tăng giảng kinh Báo Ân ca ngợi công đức hiếu thuận, trong đó ăn chay không những tiêu trừ nghiệp chướng cho chính mình mà còn có thể góp phần để cứu độ cha mẹ và những thân nhân quá vãng.
Điều gì xảy ra khi bạn ăn phô mai?
Sống an vui
05:39 17/12/2025
Phô mai giàu canxi tốt cho xương và chứa nhiều chất dinh dưỡng hỗ trợ tim mạch, bảo vệ mạch máu.
Xem thêm
