450
Đừng chấp vào điều gì, kể cả sự bình an
Trong lời dạy sâu sắc của Thiền sư Ajahn Chah: “Đừng chấp vào điều gì, kể cả sự bình an”, ta nhận ra một cánh cửa mở ra con đường tuệ giác chân thật trong đạo Phật. Có thể nói, đây không chỉ là lời nhắc nhở về sự buông xả, mà còn là một minh triết chỉ đường cho người hành trì trong hành trình vượt thoát khổ đau.
Trong giáo lý nhà Phật, vô thường (anicca) là một trong ba pháp ấn, tức ba dấu ấn của vạn pháp. Mọi hiện tượng, từ thân thể đến cảm xúc, từ vui buồn cho đến cả trạng thái an tịnh, đều mang bản chất vô thường, không cố định, không bền lâu. Sự bình an mà ta cảm nhận – dù thanh thoát đến đâu – cũng chỉ là một trạng thái của tâm, cũng sinh rồi diệt như bao pháp khác. Nếu ta dính mắc vào nó, xem nó như cứu cánh tối hậu, thì khi nó mất đi, khổ đau sẽ phát sinh.
Vì sao không nên chấp vào bình an? Bởi vì chấp vào bất cứ điều gì – dù là điều tốt đẹp – đều là một hình thức ràng buộc. Trong đạo Phật, khổ đau không đến từ hoàn cảnh, mà đến từ sự chấp thủ (upādāna) của tâm. Khi tâm bám víu vào một cảm giác dễ chịu, như sự bình an, thì ngay khoảnh khắc nó tan biến – theo lẽ tự nhiên – ta lại sinh tâm tiếc nuối, khổ lụy. Do vậy, sự tự do đích thực không nằm ở việc luôn có bình an, mà nằm ở khả năng thấy biết bình an và bất an một cách như thực, không dính mắc, không chống đối.
Thiền tập chính là con đường để ta quán sát tâm mình – khi bình an cũng như khi bất an. Nếu ta chỉ tìm kiếm sự dễ chịu, thì khi đối diện với nghịch cảnh, tâm dễ bị giao động. Nhưng nếu ta rèn luyện chánh niệm, tỉnh thức trong mọi hoàn cảnh, thì ngay cả khi gió bão nổi lên trong lòng, ta vẫn có thể an trú trong cái thấy biết – không phải trong cảm giác dễ chịu, mà trong tuệ giác tỉnh thức.
Buông xả – trong đạo Phật – không phải là sự thờ ơ, trốn tránh hay phủ nhận cảm xúc. Đó là buông bỏ sự chấp thủ, là hành động từ trí tuệ thấy rõ bản chất của mọi pháp là vô thường, vô ngã và không thể nắm giữ. Ngay cả sự an lạc cũng là thứ không thể giữ lại. Bởi vậy, người tu chân chính không cầu bình an, mà cầu có trí tuệ để thấy rõ tất cả pháp – kể cả sự bình an ấy – chỉ là bóng mây trôi qua bầu trời tâm.
Lời dạy của Thiền sư Ajahn Chah là một tiếng chuông tỉnh thức: Đừng tìm kiếm nơi nương tựa trong những gì thay đổi, mà hãy trở về với cái biết không dính mắc, không sinh diệt – chính là tánh biết tĩnh lặng nơi mỗi người.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Cách nhận biết dầu ăn kém chất lượng cực đơn giản
Sống an vui
05:09 20/11/2025
Dầu ăn giả, kém chất lượng trên thị trường có thể gây ra nhiều nguy hại sức khỏe, vậy làm thế nào để phân biệt dầu ăn kém chất lượng và dầu ăn nguyên chất?
Đối diện cái chết không sợ hãi
Sống an vui
09:09 19/11/2025
Chết là sự kiện duy nhất chắc chắn sẽ xảy ra trong đời nhưng lại là việc mà con người ít được chuẩn bị nhất. Con người lập kế hoạch và sửa soạn cho vô số sự việc khác nhau – thi cử, hôn nhân, giao dịch kinh doanh, xây dựng nhà cửa… – mặc dù chẳng bao giờ người ta có thể biết chắc rằng những kế hoạch ấy có trở thành hiện thực đúng như mong muốn của họ hay không. Cái chết thì khác, nó có thể đến vào bất cứ giờ phút nào, sớm hay muộn.
Tập thở, tập an
Sống an vui
08:10 19/11/2025
Có những ngày ta bước ra khỏi nhà với đôi vai nặng trĩu, thấy phố xá đông mà lòng mình lại chật hẹp.
Lợi ích khi ăn lá đu đủ
Sống an vui
05:15 19/11/2025
Lá đu đủ có khả năng tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa lượng đường trong máu.
Xem thêm
