Thứ năm, 05/12/2024, 06:00 AM

Không nên sống quá lâu ở một nơi

Một trong những đặc điểm của đời sống chư Tăng là du hành. Không nhà cửa, tài sản, vợ con đã đành, lại không sống lâu ở một nơi nhằm buông xả, tránh dính mắc, luyến ái với mọi thứ.

Một thời Thế Tôn trú tại Veluvana, dạy các Tỳ-kheo:

Có năm nguy hại này, này các Tỳ-kheo, nếu sống quá lâu tại một chỗ. Thế nào là năm?

Xan tham đối với trú xứ, xan tham đối với gia đình, xan tham đối với vật phẩm cúng dường, xan tham đối với công đức, xan tham đối với pháp.

Có năm lợi ích này, này các Tỳ-kheo, nếu sống đồng đều tại mỗi chỗ. Thế nào là năm?Không xan tham đối với trú xứ, không xan tham đối với gia đình, không xan tham đối với vật phẩm cúng dường, không xan tham đối với công đức, không xan tham đối với pháp.

(ĐTKVN, Tăng chi bộ II, chương 5, phẩm Du hành dài, phần Sống quá lâu một nơi, VNCPHVN ấn hành, 1996, tr.725)

Ảnh minh họa. 

Lời bàn:

Một trong những đặc điểm của đời sống chư Tăng là du hành. Không nhà cửa, tài sản, vợ con đã đành, lại không sống lâu ở một nơi nhằm buông xả, tránh dính mắc, luyến ái với mọi thứ. Ngay cả gốc cây mà vị Tăng an trú trong rừng cũng được Thế Tôn khuyến cáo không nên trụ quá ba đêm, huống gì nhà cao cửa rộng, chùa to Phật lớn.

Vì thế, sẽ không ngạc nhiên khi chư Tăng thường hay di chuyển, thay đổi trụ xứ, thong dong với "Một bát cơm ngàn nhà, thân chơi muôn dặm xa, mắt trong xem trần thế, mây trắng hỏi đường qua”.

Con người thích hoài niệm, luyến tiếc quá khứ nên rất khó quên và xả ly những gì mình đã từng dày công vun đắp, gầy dựng, gắn bó và thân thương. Cố nhiên, đó không phải là điều xấu nhưng mến thương, lưu luyến nhiều cũng chưa phải là điều hay, nhất là đối với những ai nguyện hướng đến buông xả, thảnh thơi và tự tại.

Suốt một cuộc đời ta chuyên tâm làm điều thiện như tu niệm, xây chùa, dựng tháp, giáo hóa đồ chúng, với biết bao công đức và phước báo. Rồi trước những thành công cùng với cung kính, ca ngợi, tán dương ấy ta có đủ bản lĩnh và tỉnh táo để vô chấp, khước từ, ra đi không lưu lại dấu vết như "nhạn quá trường không”?

Xây dựng thiện nghiệp vốn cực kỳ khó nhưng từ bỏ nó để đi đến tuyệt cùng buông bỏ cũng chẳng dễ tí nào. Vì thế, có mấy người dám vượt qua “hóa thành” để thong dong về "bảo sở”. Tham ái theo dục vọng tầm thường hay tham ái thiện nghiệp dù khác nhau nhưng xét cho cùng cũng vẫn là tham, mà đã là tham thì chưa giải thoát.

Xuất gia là ra đi, một cuộc chia tay, ly tham, khước từ vĩ đại nhất đối với hết thảy: làm tất cả điều thiện, lợi ích mà không chấp thủ (vô tác); không bị dính mắc, trói buộc và buông bỏ tất cả (vô trụ). Vẫn biết "có an cư mới lạc nghiệp” song ý nghĩa đích thực của ở yên (an cư) là trạng thái tâm xa lìa hoàn toàn tham ái và chấp thủ.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ý kiến của bạn

Hành trang cho già bệnh

Lời Phật dạy 12:19 06/01/2025

Chặng cuối của cuộc đời là già bệnh và chết, ai rồi cũng phải đi qua. Đối diện với cửa tử, ta chỉ có già bệnh và khối nghiệp cả đời tích tụ đồng thời gần như bất lực trước thân phận.

Lời dạy của Ðức Phật về dấu ấn 'Thành đạo'

Lời Phật dạy 11:31 04/01/2025

Ðức Phật đã chứng ngộ, đã thấu suốt dòng sông sanh tử tự bao đời kiếp, mặt trái của sự giả tạo, sự cấu thành hư huyễn..., giờ này Ngài đã tỏ sáng, viên dung như ánh trăng rằm, không còn gì che khuất.

Thế nào là trí tuệ? Thế nào là thức?

Lời Phật dạy 20:37 31/12/2024

Tuệ là trí tuệ tức cái biết, thức là nhận thức cũng là cái biết. Cả hai đều là cái biết nhưng có đặc điểm khác nhau. Pháp thoại này, Tôn giả Xá-lợi-phất đã khéo léo thỉnh ý Tôn giả Đại Câu-hy-la nhằm giúp hội chúng sơ cơ nhận ra sự khác biệt này.

Có ba pháp mà tất cả thế gian không yêu, không mến

Lời Phật dạy 19:55 29/12/2024

Một thời, Đức Phật ở trong vườn Cấp Cô Độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Bấy giờ, vua Ba-tư-nặc một mình ở nơi chỗ yên tĩnh tư duy, tự nghĩ: ‘Có ba pháp mà tất cả thế gian không yêu, không mến. Những gì là ba?...'

Xem thêm