450
Làm lành ắt thoát khổ
Cả một cuộc đời con người, ai ai cũng đi tìm cho mình những hạnh phúc. Đại đa số mọi người cho rằng, có tiền là có hạnh phúc. Có người lại cho rằng, có sức khỏe mới là hạnh phúc đích thực… Thế nhưng, mấy ai đã đạt được hạnh phúc của chính mình? Có ý kiến cho rằng: “Có một pháp có thể dứt trừ các khổ ác đạo. Thế nào là một? Nghĩa là ngày, đêm thường nhớ, suy nghĩ, quán sát pháp lành”. Vậy, pháp lành đó là gì?
“Thân nghiệp này của ta đang làm. Thân nghiệp này của ta không đưa đến tự hại, không đưa đến hại người, không đưa đến hại cả hai; thời thân nghiệp này là thiện, đưa đến an lạc, đem đến quả báo an lạc”, là định nghĩa về thiện được đức Phật giảng dạy trong bài kinh Giáo Giới La-Hầu-La tại Ambala. (Kinh Trung Bộ, bài kinh 61). Trong phạm vi bài học kinh Thập Thiện này, pháp lành chính là pháp thập thiện giúp cho chúng sanh tu tập, bao gồm những pháp sau đây: không sát sanh, không trộm cướp, không tà hạnh, không vọng ngữ, không nói hai lưỡi, ác khẩu, ỷ ngữ, tham dục, sân nhuế và tà kiến.
Ở đời, kiếm đồng tiền, bát gạo nhằm nuôi dưỡng tấm thân này, để mưu sinh đi hết đoạn trường, chắc ai cũng đã từng vì mình mà phạm phải một trong những điều ngược lại ở trên. Vì thân thể ốm gầy, rồi khởi ý giết con gà con vịt tẩm bổ cho có sức khỏe. Người buôn bán kinh doanh vì một hai đồng lời, phải hô giá chênh đi so với giá gốc. Có những con buôn muốn làm giàu nhanh, nhập hàng giả nhưng bán giá hàng thật, người thiệt là khách hàng. Và còn nữa, nhan nhản những vụ án được báo đài đưa tin, cũng chỉ vì lý do bắt nguồn từ việc nói dối, nói hai lưỡi, nói lời hung dữ, nói trau chuốt (không trung thực), tham dục, sân giận, suy nghĩ sai lệch… mà đã dẫn đến xích mích, đánh nhau, thậm chí có kẻ còn giết người. Nguyên do cũng bởi những con người đó chưa biết đến mười “pháp lành” này.
Ai cũng mong mình được hạnh phúc, nhưng trên hành trình tìm kiếm hạnh phúc đó, cần phải tôn trọng chính bản thân mình, tôn trọng xã hội. Thực hành được một vài điều trong đó sẽ đem lại bình an cho bản thân. Mới sinh ra, có ai đã là người xấu? Quá trình con người lớn lên từng ngày, tiếp xúc với những thông tin tích cực, tiêu cực, qua đó họ sẽ học hỏi, và áp dụng cho cuộc sống mình. Tiếc thay, điều tích cực thì khó học, người học được thì khó duy trì, không đủ bản lĩnh để giữ vững tinh thần, và thế họ lại ngã mình cho điều tiêu cực dẫn lối. Lạ thay, có vẻ những điều tiêu cực là thứ có thể bắt chước dễ dàng nhất thì phải? Cuộc sống bộn bề, đầy những thử thách chông gai, nếu chúng ta sống một cách bị động, để những tham dục, sân giận, si mê chi phối trọn vẹn thời gian một ngày, thì khi kết thúc cuộc đời giã tạm này, ta còn gì ngoài nghiệp xấu mang theo? Vậy mấy ai đủ can đảm để vượt qua điều đó?
Chúng ta, khi buồn thì khóc, khi vui thì cười, chắc cũng không có trường hợp nào đang vui mà khóc (khóc với trạng thái sầu thương, bi đát chứ không khóc vì hạnh phúc), đang buồn tự dưng cười (cười với sự hoan hỷ) nhỉ? Bộ não yêu cầu cảm xúc chỉ được thực hiện một chức năng. Khi anh buồn thì anh chẳng thể nào vui, khi anh vui thì ngay lúc đó anh không thể buồn được. Tương tự điều đơn giản đó, khi ta đang có suy nghĩ ác hay đang hành động một việc ác, ngay tại lúc diễn ra sự việc, suy nghĩ đó thì việc thiện hay suy nghĩ thiện sẽ không có cơ hội được xuất hiện. Sẽ thế nào nếu trong một ngày, bạn giành toàn bộ năng lượng để hướng về các điều thiện, bạn mong muốn điều tốt đẹp sẽ xảy ra, muốn điều này tốt hơn, cái kia đẹp lên… chắc chắn một điều, khi suy nghĩ đủ nhiều thì nó sẽ khiến bạn hành động, tất nhiên là điều thiện. Ngược lại cũng thế, nghĩ ác đủ nhiều thì có khả năng bạn sẽ tạo nghiệp ác, có thể thể hiện qua hành động cụ thể, hoặc lời nói ... Và rồi, cái gì cũng có cái giá của nó cả, nếu bạn suy nghĩ về điều thiện năm phút, mười phút, thì bạn có khả năng không phiền não, không khổ tâm trong năm phút, mười phút đó. Điều này có thể làm được. Bạn muốn nhiều hơn, bắt buộc phải dày công tu tập, cần mẫn, chớ buông lung cho những điều tiêu cực. Thiện hay ác? Tất cả đều do bạn quyết định.
Đức Phật đã chỉ rõ ràng cho tất cả chúng ta về những điều thiện, giúp cho hành giả nếu tu tập sẽ mang lại an lạc cho tự thân và xã hội. Điều duy nhất để cuộc sống này tốt đẹp hơn, không còn cách gì khác là thực hành những điều đó. Nghĩa là, hãy mạnh dạn vứt bỏ những điều xấu, đi từ nhỏ nhất, dần dần sẽ tăng mức độ lớn thêm. Mỗi ngày tự hứa với bản thân, phải quay đầu, trở về bến bờ an lạc bằng cách thực tập nhớ, suy nghĩ, quán sát các pháp lành.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Mẹ tôi cũng bán bắp
Phật pháp và cuộc sống
12:57 18/11/2025
Trên đường từ Trường Đại học Quy Nhơn về phòng trọ, chỗ gần ngã tư có một người phụ nữ lớn tuổi bán bắp luộc hay ngồi ở đấy. Tôi đi bộ đến trường, chiều nào tan học về cũng gặp cô và nghe cô mời chào.
Ta cứ tưởng thứ mình tìm nằm ở bên ngoài
Phật pháp và cuộc sống
08:50 18/11/2025
Tình yêu lớn nhất mà ta khao khát là cảm giác được hiểu, được an trú, được bình yên không đến từ ai cả. Nó đến từ khoảnh khắc ta quay về bên trong và thấy mình đủ.
Thân này thật sự là khách trọ
Phật pháp và cuộc sống
08:16 18/11/2025
Có thân là có khổ, điều ấy ai cũng từng nghe nhưng không phải ai cũng thấy. Ta chỉ thật sự thấy khi thân bắt đầu đau, khi hơi thở trở nên nhọc, khi một căn bệnh bất ngờ kéo đến và lấy đi những gì ta tưởng thuộc về mình.
Một mảnh đời
Phật pháp và cuộc sống
20:42 17/11/2025
Hôm nay, tôi đến thăm cô Ba H., người hàng xóm, mới từ bệnh viện Ung bướu. trở về. Dù là thầy thuốc, đã chứng kiến biết bao nhiêu là bệnh tật, chết chóc của đồng loại nhưng tôi vẫn thật sự giật mình vì sự tàn phá của căn bệnh ung thư phổi đối với cô ấy. Nếu không đến tận nhà, tôi chẳng cách nào nhận ra người hàng xóm vốn quen biết bấy lâu.
Xem thêm
