Lấy nước mía tưới cây mía

Ngày xưa, ở một vùng nông thôn nọ có hai người nông dân rất thân nhau. Một hôm, hai người ngồi bàn luận về việc trồng mía. Anh A nói:

- Chúng ta thi nhau trồng mía, người nào thắng thì được nhận một số tiền thưởng, người nào thua phải chi ra số tiền thưởng nhé! Anh thấy thế nào?

Anh B đáp:

- Được đó! Như thế thật là thú vị, cũng là khích lệ công việc sản xuất, nâng cao thành phẩm. Lời nói như đinh đóng cột nhé!

Giao kèo quy ước thi đấu xong, họ chia mỗi người một nửa đám đất và bắt đầu thi đấu.

Trải qua mấy ngày, anh A vắt óc suy nghĩ muốn tìm cách để chiến thắng trong cuộc thi đấu lần này. Sau mấy ngày suy tính, cuối cùng anh chọn một cách. Anh nghĩ: “Mía ngon là nhờ ngọt, chắc phải dùng thứ ngọt tưới nuôi dưỡng nó. Vì thế, ta dùng nước mía tưới lên, nhất định sẽ thu hoạch bội phần”. Vài ngày sau, hai người bắt đầu cày đất, trồng mía. Anh A thường đem nước mía tưới lên. Anh B vẫn làm những công việc bình thường, nhưng chăm chỉ hơn; anh siêng năng xới đất, nhổ cỏ, bón phân, tưới nước.

Sau vài tháng, đám mía của anh A dần dần vàng úa; mía của anh B ngày càng tươi tốt, cao lớn mập mạp. Cuối cùng, đám mía của anh A chết khô; mía của anh B lại được trúng mùa. Đây vì nguyên nhân gì? Là làm đúng hay không đúng phương pháp mà thôi.

Tục ngữ có câu: “Ngụy kế tài trạng nguyên” đều là so sánh chỉ cho người thông minh trở lại bị sai lầm chính bởi sự thông minh của mình, việc này đâu đâu cũng có. Những kẻ lưu manh, trộm cắp cho rằng không cần lao động cực nhọc mà vẫn được hưởng. Kẻ lừa dối, gạt người đem lợi cho mình, chỉ cần động ba tấc lưỡi thì được tiền của. Nhưng theo luật nhân quả, “thiện có quả báo thiện, ác có quả báo ác”. Báo ứng liền theo sau.

Muôn sự ở thế gian, chúng ta làm việc một phần thì hưởng một phần; tuyệt đối không có chuyện kẻ lười lao động mà hưởng thành quả. Cho nên đạo Phật nói: “Trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu”. Không có đạo lý trồng cỏ um tùm mà được gặt lúa.

Sĩ, nông, công, thương, mỗi giới đều có phương pháp nỗ lực làm việc của họ. Nếu người chỉ chuyên vắt óc suy nghĩ tìm cách chiếm đoạt tài sản của người khác, hoặc dùng thủ đoạn đầu cơ trục lợi để mình có lợi thì sẽ chịu quả báo hại mình. Như người làm việc văn phòng tham ô trái pháp luật; người nông dân dùng phân bón hóa học quá liều lượng để thu hoạch cao nhưng gây hại sức khỏe người tiêu dùng; công nhân tham lam lấy trộm vật liệu, làm việc qua loa; doanh nhân bán hàng giả lừa gạt người tiêu dùng để được lời nhiều, kết quả, họ đều chịu báo ứng thích đáng tội mình làm. Mỗi người ở thế gian đều có một nghề, ai cũng có thể làm lợi ích cho xã hội. Nói cách khác, mọi người đều có thể bóc lột xã hội, vấn đề là chúng ta có lương tâm hay không mà thôi.

Tiền đồ của mỗi người sáng sủa hay mờ mịt, nhân cách thanh cao hay thấp hèn, tương lai tiến thân hay sa đọa đều bắt đầu từ một ý niệm của chúng ta. Nếu người giữ tâm lương thiện, mặc dù hiện tại chịu thiệt thòi một chút, nhưng tương lai nhất định được quả báo tốt đẹp. Kẻ gian ác tuy trước mắt chiếm được lợi phẩm một chút, nhưng dần dần nhân cách bị sa đọa, mọi người chán ghét, tương lai nhất định sẽ tăm tối, chính là do có tâm xấu. Dùng người, làm việc không đúng phương pháp cũng tạo thành kết quả không tốt. Vì thế, chúng ta phải học theo đức Phật, thánh hiền dạy, lý do là ở đây.

Trích từ Chuyện bách dụ

SC Viên Thắng dịch - TT.Thiện Thuận hiệu đính