450
Má nướng khoai nơi chái bếp sau nhà
Mỗi lần khói hun lên nơi chái bếp nhỏ phía sau vườn và sau đó là mùi khoai nướng bốc lên thơm phức, đám trẻ chúng tôi bắt đầu tượng hình cơn đói. Chái bếp nhỏ nằm ở sâu phía trong vườn, cách biệt hoàn toàn với gian nhà chính, nằm lẩn khuất sau những bụi chuối và ở cạnh vườn rau.
Ngày trước, ba xây chái bếp này ở xa như vậy vì sợ khói, cũng bởi gió hướng nhà tôi thường hay thổi ngược, bay cả vào bên trong nhà. Bếp cũ trong một bận bão lũ hoang toàn, bụi tre cạnh nhà bật gốc ngã đè lên đổ sập, nên sau bão ba xây căn bếp mới. Chái bếp đỏ au màu gạch, qua thời gian càng thêm những thảm rêu phong, không được trát vôi vữa, không có cả sơn màu, cứ mộc mạc chỉ là gạch nối gạch lên nhau hoang hoải dưới nắng.
Tôi vẫn còn nhớ mỗi khi má nấu ăn tôi thường rất thích quẩn quanh trong chái bếp nhỏ này. Bếp nhỏ, đựng đủ thứ đồ, chạn cũi đủ cả, nếu hai ba người vô cùng lúc nom đã rất chật. Nhà tôi vẫn còn dùng củi, cứ mỗi cuối tuần ba với mấy chú lại vào rừng để lấy củi dư chặt ít mang về cứ thể để dành đun dần. Trong bếp, ba có xây một ô dùng để củi mà khi rảnh ba hay chẻ ra sẵn để má đun. Bếp lò của nhà tôi cũng xây bằng gạch, phía dưới có chỗ rộng để đút củi vào nhen bếp, còn đặt phía trên rỗng một lỗ tròn, có thể để các chảo nồi để mà nấu ăn. Làn khói hun nơi bếp nhỏ đã như một khoảng thời gian quen thuộc mà chỉ cần chúng bay lên tôi đã cảm thấy đến những bữa ăn thơm ngon nóng hổi má vẫn nấu để chờ cả gia đình cùng nhau tụ họp bên mâm cơm nhỏ.
Má vẫn hay nướng khoai mỗi mùa mưa bão vì những lúc đó thường có ít thức ăn. Ngày trước đâu có tủ lạnh như bây giờ, nhiều thứ để đôi ba ngày là đều hỏng, nên thường ăn những đồ khô hoặc đồ nấu ăn liền chứ không để dành qua ngày như trước. Mỗi lần mưa bão về, lũ trẻ chúng tôi ngồi phía nhà trên nhưng ra phía cửa sau để ngóng má ở phía đối diện bên trong căn bếp nhỏ. Má ngồi ngay cửa gọt từng đọt bầu đọt bí, thi thoảng trong màn mưa dở tay ngẩng lên nhìn chúng tôi bật cười rồi nói vọng ra thật to: “Bây lùi vào trong nhà chứ coi mưa tạt”. Có hôm chúng tôi lì, lấy cái nón lá má vẫn hay đội chạy qua bếp để ngồi chơi với má, nhìn má nấu ăn, má nướng khoai. Căn bếp nhỏ bên ngoài đã có màu của rêu phong xen lẫn với cả màu gạch cũ nhưng bên trong các bức tường hầu như đã ám khói đen kịt. Thi thoảng ở một vài chỗ đâu đó có những bức vẽ không rõ hình thù mà chúng tôi hay dùng than để vẽ lên nguệch ngoạc. Tôi thích nhìn má nướng khoai, ngày đó trẻ con không lo nỗi lo của người lớn. Những củ khoai được rửa sạch sẽ được má lùi thẳng vào trong đám lửa đang cháy phía dưới. Còn phía trên bếp má thường sẽ tranh thủ bắt thêm nồi canh, nồi cơm.
Mỗi lần má nướng khoai tôi đều thấy mắt má có màu ươn ướt. Má hay ngồi ngay cạnh cửa bếp, trên cái đòn nhỏ và dõi mắt ra phía bên ngoài vườn nơi mưa rơi từng cơn thật nặng hạt. Má nhẩm tính vụ mùa, má lo những đụn rơm, lại hay nghe tin về những đợt bão lũ và chẳng mấy chốc tôi thấy hoàng hôn đong đầy trong mắt má. Mỗi khi khoai bắt đầu thơm phức, qua mấy lần trở, có phần đã hơi cháy, má sẽ lấy ra để nguội một chốc và bẻ nửa ra cho chúng tôi ăn. Khoai ăn vào ngày mưa đặc biệt ngon và phải tranh thủ ăn lúc còn nóng dù khi ăn sẽ vừa vì bỏng mà thảy từ tay này qua tay khác, cắn một miếng hà hơi vì nóng một miếng. Khoai nướng thơm ngon, ngọt bùi, không hiểu sao những chỗ cháy đen không có vị đăng đắng như tôi đã nghĩ. Chúng tôi đưa mời má nhưng lần nào má cũng nhường cả cho chúng tôi, chỉ để lại một hai củ cho ba khi đi cộ về...
Qua thời gian, mảnh vườn phía sau nhà vì kế sinh nhai cũng đã bán. Ba lại tiếp tục xây căn bếp trong nhà. Căn bếp cũ không còn, chái bếp bắt đầu được dùng bếp ga bếp điện, bờ tường đen kịt vì than cũng được ốp gạch mới sang trang và mùa mưa má không còn ngồi bên bậu cửa để nướng khoai cho chúng tôi nữa. Tất cả về chái bếp xưa cũ trở thành một miền kí ức đọng mùi thời gian mà mỗi khi nhớ về tôi vẫn hay tiếc nuối, như cách nhìn thấy những mảng màu bàng bạc đã trổ đầy trên tóc má. Tôi luyến tiếc thời gian.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
Dành cho bạn
Đại đức Thích Khải Tuấn tán thán Hoa hậu Hương Giang
Phật pháp và cuộc sống
16:48 19/11/2025
Chiều 19/11, phần thi Trang phục dân tộc - National Costume của Miss Universe 2025 đã thu hút sự theo dõi của hàng triệu khán giả toàn cầu.
Thiên thu vừa chợp mắt
Phật pháp và cuộc sống
16:30 19/11/2025
Mọi chấp đều rời rã/ Như sương tan ngọn đồi/ Một niệm buông trọn vẹn/ Trời hiện giữa lòng người...
Tự do là con đường lớn nhất của mỗi sinh linh
Phật pháp và cuộc sống
15:00 19/11/2025
Cánh chim từng có những ngày tung cánh bay lượn trên khoảng trời cao rộng, vượt đồi núi, vượt mây trắng, vượt tất cả những giới hạn bé nhỏ mà mặt đất cố đặt lên đôi chân của kiếp người. Một lần đã chạm vào tự do, trái tim bỗng có một dạng ký ức không bao giờ phai, như dấu ấn của gió khắc vào cánh chim, như mùi của biển khắc vào sóng nước.
Gửi em, người từng gặp biến cố: Hãy thử học Phật!
Phật pháp và cuộc sống
14:19 19/11/2025
Nếu em đã từng vì một biến cố trong đời mà chọn bắt đầu hoặc đang trong một hành trình tu học triết lý Phật giáo thì hãy thử đọc hết bài anh viết nha.
Xem thêm
