Một triệu đô từ bài học lòng tham

Tôi kể bạn nghe một câu chuyện cũ, nhưng giá trị của nó có thể chạm mốc một triệu đô nếu ta thật sự hiểu.

Hồi còn là sinh viên y khoa, đi thực tập ở bệnh viện, có một hãng dược mang vào tặng một thùng lớn xà bông cục để quảng cáo. Ai muốn lấy thì lấy. Và đám sinh viên nghèo như chúng tôi lao vào tranh nhau như giật cô hồn. Giật được rồi thì hả hê, nhưng cũng không tránh khỏi cảm giác xấu hổ khi nhìn món đồ trên tay. Rồi phần lớn bọn tôi đem về cũng vứt xó, chẳng dùng đến.

Một triệu đô từ bài học lòng tham 1
Đề cao bản thân quá mức.

Con người là giống loài đầy tham muốn. Trước những gì miễn phí hay được cho tặng, đặc biệt khi có đám đông tranh giành, hiệu ứng sợ thua kém sẽ đẩy chúng ta vào cuộc đoạt lấy, dù có khi chẳng cần thứ mình giật về. Đừng nghĩ chỉ người nghèo mới vậy. Nếu ai cũng đeo mặt nạ để không ai nhận ra mình, người giàu có khi còn tranh giành dữ hơn, và có lẽ vì thế họ mới giàu được.

Từ đó nhìn sang bà con vùng lũ khi nhận cứu trợ. Tâm họ lúc ấy đang đối diện với lòng tham muốn chính mình không kiểm soát được. Họ tranh giành, sân si, thậm chí gây gổ. Đó là điều bình thường của con người trước khốn khó. Đó cũng là khổ đau họ phải đi qua. Ta nên thấu hiểu và thương họ hơn là phán xét, bởi ta cũng chẳng tốt đẹp hơn là bao.

Những người đứng ra nhận tiền quyên góp để làm từ thiện cũng đối diện thử thách y như vậy. Trước quyền hạn phân phối một lượng tài sản quá lớn, rất nhiều người dễ tha hóa. Lúc đầu chỉ lén giữ lại một ít coi như chi phí. Rồi lương tâm mờ dần, tham ô nhiều hơn, cho đến khi không còn nhận ra mình đã đi quá xa. Đặt ai vào hoàn cảnh đó cũng có thể lung lay, vì lòng tham là bài học mà ít ai vượt qua trọn vẹn.

Chưa kể cảm giác quyền lực khi là người phân phát tiền bạc. Kiêu mạn bắt đầu nảy nở. Ta nghĩ mình ở vị trí bề trên, có quyền dạy dỗ, phán xét người nhận. Từ đó tạo thêm bao nhiêu sân hận và bức xúc. Công đức nếu có cũng theo đó mà mất đi.

Nhẹ nhàng hơn, có người không tham ô tiền bạc, nhưng lại cố gắng gom thật nhiều danh vọng: nổi tiếng, tiếng thơm, view, like. Họ muốn thỏa mãn cái tôi thiện lành của chính mình, hoặc gián tiếp kiếm lợi từ sự nổi tiếng này. Việc ấy không sai, nhưng cũng chứa đựng nhân quả của nó.

Còn người quyên góp, khi cho đi chỉ vài trăm ngàn, ta có thể mặc nhiên xem mình là người tốt, và có quyền phê phán tất cả: nhà nước, quân đội, thủy điện, người nhận từ thiện, người tổ chức cứu trợ… Ta đòi hỏi mọi thứ theo ý mình, và xem số tiền nhỏ ấy như tấm vé để mua sự kiêu mạn của bản thân. Trong trường hợp ấy, công đức không đến, mà đôi khi ta còn mất phước.

Tất cả những điều tôi mô tả ở đây là hỷ nộ ái ố mà bất cứ ai cũng mắc phải nếu còn là con người. Nhưng hiểu được chúng, nhìn thấy chúng là bước đầu của trí tuệ. Thấy được gốc rễ của lòng tham, lòng sân, lòng kiêu mạn trong chính mình thì ta mới đi qua chúng, và từ đó có được bình an thật sự.

Chúc mỗi chúng ta đi qua bài học của chính mình một cách tốt nhất. Rồi ai rồi cũng sẽ chạm được bình an và hạnh phúc. Bài viết này có giá trị một triệu đô không phải vì nội dung, mà vì bạn có thật sự nhận ra bài học của mình hay không. Điều đó hoàn toàn tùy thuộc vào bạn.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Một triệu đô từ bài học lòng tham

Phật pháp và cuộc sống 18:43 28/11/2025

Tôi kể bạn nghe một câu chuyện cũ, nhưng giá trị của nó có thể chạm mốc một triệu đô nếu ta thật sự hiểu.

Đứng đúng chỗ của mình

Phật pháp và cuộc sống 16:23 28/11/2025

Cuộc đời con người hầu như chỉ xoay quanh ba ý niệm: hơn người, bằng người, hoặc thua người.

Ngôi chùa quê tôi

Phật pháp và cuộc sống 10:25 28/11/2025

Những người xa quê hương, không biết họ có suy nghĩ gì mỗi khi nhớ về quê quán, hình ảnh nào làm cho họ cảm động và đáng nhớ nhất? Chẳng hạn như dòng sông, con đò bến nước, hay những món ăn dân dã như dĩa rau muống luộc, bát nước chè xanh…

Bốn bệnh

Phật pháp và cuộc sống 09:57 28/11/2025

Chỉ Bệnh/ Đè nén các vọng tưởng/ Miễn cưỡng bắt dừng lại/ Muốn biển không nổi sóng/ Thanh Văn dụng cách này

Xem thêm