450
Năm bộc lưu
Giữ thân tâm thanh tịnh đã đành, không còn các sở hành, xả bỏ được các thói quen xấu ác đã huân tập đã đành, giữ chánh niệm, hiểu chánh pháp,...nhưng sao nữa. Phải vượt năm bộc lưu chứ không phải không đứng lại, không bước tới là giai thoát, là chứng đạt.
Rất nhiều clip pháp thoại của các vị tôn túc, cao tăng đầy uy tín giảng về Kinh Năm Bộc Lưu : “….Này Hiền giả, khi Ta bước tới, thời Ta trôi giạt; do vậy, này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu…”.
I: Bộc Lưu (S.I,1) [01]
Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn ở Sàvatthi (Xá-vệ), Jetavana (Thắng Lâm), tại vườn ông Anàthapindika (Cấp Cô Ðộc).
Rồi một vị Thiên, khi đêm đã gần tàn, với nhan sắc thù thắng chói sáng toàn vùng Jetavana, đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng một bên. Ðứng một bên, vị Thiên ấy bạch Thế Tôn:
-- Thưa Tôn giả, làm sao Ngài vượt khỏi bộc lưu?
-- Này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu.
-- Thưa Tôn giả, làm sao không đứng lại, không bước tới, Ngài vượt khỏi bộc lưu?
-- Này Hiền giả, khi Ta đứng lại, thời Ta chìm xuống. Này Hiền giả, khi Ta bước tới, thời Ta trôi giạt; do vậy, này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu.
(Vị Thiên):
Từ lâu, tôi mới thấy Bà-la-môn tịch tịnh. Không đứng, không bước tới, Vượt chấp trước ở đời.
Vị Thiên ấy nói như vậy và bậc Ðạo Sư chấp nhận. Vị Thiên ấy biết được: "Thế Tôn đã chấp nhận ta". Vị ấy đảnh lễ Thế Tôn, thân phía hữu hướng về Ngài, rồi biến mất tại chỗ.
Ảnh minh họa.
Trên đây là toàn văn bài Kinh Bộc lưu trong Tương Ưng Chư Thiên đã được nhiều vị tôn túc trạch giảng trong nhiều Pháp thoại mà thực ra chỉ lập lại lời kinh, chứ không khai mở tí nào về ý nghĩa sâu sắc của Đức Phật. Đơn giản điểm mấu chốt của bài kinh đó là cái khoá về bộc lưu (dòng thác).
Không ai xác định được vị trí của mình đang ở đâu nơi mà năm dòng bộc lưu đổ xuống (dục-hữu-kiến-vô minh-ái). Đã gọi là dòng thác thì hãy tưởng tượng lưu lượng ầm ào đến thế nào.
Vậy mà các diễn giả cứ nhắc lại“…Này Hiền giả, khi Ta đứng lại, thời Ta chìm xuống. Này Hiền giả, khi Ta bước tới, thời Ta trôi giạt; do vậy, này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu…”. Không diễn đạt được khi bảo “không đứng lại, không bước tới”. Đã không đứng lại là bước tới, đã không bước tới là đứng lại. Không thể biến mất vào hư không hay lơ lửng như quyền phép siêu phàm một là chìm, hai là trôi dạt.
Nếu bạn đọc bài Thiền xả tâm thì sẽ rõ hơn:
Giữ thân được nhẹ nhàng
Giữ tâm khéo giải thoát
Không còn các sở hành
Chánh niệm không tham trước
Hiểu rõ được chánh pháp
Không tầm tu thiền định
Không phẫn nộ vọng niệm
Không thuỳ miên giải đãi
Như vậy vị tu sĩ
Sống giữa những chướng ngại
Đã vượt năm bộc lưu
Nay gắng vượt thứ sáu
Như vậy tu thiền tư (xả)
Giữ thân tâm thanh tịnh đã đành, không còn các sở hành, xả bỏ được các thói quen xấu ác đã huân tập đã đành, giữ chánh niệm, hiểu chánh pháp,...nhưng sao nữa. Phải vượt năm bộc lưu chứ không phải không đứng lại, không bước tới là giai thoát, là chứng đạt.
Người ta không hiểu rõ toạ độ đầy hiểm hoạ của con người khi đang ở phía dưới dòng thác ấy, khi đang bị nhấn chìm với tham sân, với dục, với hữu, với kiến, với vô minh, với ái. (Toạ độ 0).
Xem qua đây để thấy cõi 1 (cõi trời) và 2 (cõi người) ứng với tâm điểm xuất phát, nơi cận kề mạch nguồn cuả năm bộc lưu sẩy chân là bạn trôi dạt đến tận đáy theo qui luật nhân quả. Do đó, bạn phải nhận chân rằng đang ở đâu. Nếu ở hai cõi 1 và 2 thì việc giữ gìn thập thiện, ngũ giới, hành trì chánh pháp. Nhưng nếu bạn đang “bơi” hì hục trong bốn cõi 3,4,5 và 6 thì mỗi một sát na luôn hành trì chánh Pháp, rèn giũa cả thân, khẩu, ý để may ra chuyển dần nghiệp quả bạn ạ.
Đừng tưởng ở cõi trời là duyên lành luôn bên bạn. Rất nhiều con người phàm tục may mắn được thừa hưởng phúc lành, sống ở cõi trời (làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu…) nhưng đang lần lượt tra tay vào còng đấy bạn thấy không? Nói cách khác cõi trời không phải là một trú xứ an định mà chỉ là một toạ độ dễ di dịch, biến đổi không ngừng nghỉ. Bạn có thể (như người leo núi một cách khó khăn) đi lên theo hướng dương vô cực hay đi xuống (thực dễ dàng) theo hướng âm vô cực. Nghiệp quả đều do bạn.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
Dành cho bạn
Phụ nữ làm gì để mang lại phúc báo cho gia đình?
Góc nhìn Phật tử
10:08 21/10/2025
Ngoài các thiện hạnh bố thí, phóng sinh, người phụ nữ có thể bắt đầu tích lũy công đức cho mình và gia đình từ việc tụng kinh, niệm Phật. Tụng đọc kinh Phật chính là khởi đầu đúng đắn trong cuộc đời, giúp người phụ nữ học cách làm người mẹ tốt, con dâu tốt, người vợ tốt.
Tâm sen giữa đời
Góc nhìn Phật tử
15:10 01/10/2025
Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không. Thế sự đời lại lắm uẩn khúc khó lường trước, thọ báo luân hồi liên miên bất tận như cái ách đã quàng sẵn trên thân.
Ký ức ngày khai giảng
Góc nhìn Phật tử
15:48 05/09/2025
Sáng nay, ngày 5/9, trên đường đến cơ quan, tôi đi ngang qua một ngôi trường tiểu học. Tiếng trống lễ khai giảng vang lên xen lẫn tiếng nói cười rộn ràng của các em học sinh, âm thanh ấy không chỉ làm bừng lên nhịp sống khu phố, mà còn khẽ gõ nhịp vào trái tim tôi, khiến ký ức tuổi học trò bỗng ùa về như một dòng chảy bất tận.
Phận làm con đừng quên báo hiếu cha mẹ mỗi ngày
Góc nhìn Phật tử
08:57 04/09/2025
Báo hiếu cha mẹ không cần đợi khi trưởng thành, giàu sang mà có thể làm bất cứ khi nào. Bởi thời gian trôi qua, cha mẹ già đi, chúng ta nên yêu thương, chăm sóc cha mẹ từng ngày.
Xem thêm
