450
Người nào có thể nếm được hương vị của đại tự tại?
Thầy Pháp Nhật
Đại tự tại không phải là sự thoát ly khỏi đời sống, mà là hòa tan trong đời sống, tựa như một dòng sông ôm trọn mọi vật trong lòng nó mà không ngừng chảy về biển cả.
Có một con bướm bay lượn giữa trời xuân, đậu xuống một đóa hoa và thong dong giữa không gian vô tận. Khi tỉnh dậy, Trang Tử không biết mình vừa mơ thấy làm bướm hay con bướm đang mơ thấy làm Trang Tử. Ranh giới giữa thực và mộng mờ đi, như cách mà chân lý thường lẩn khuất sau những khái niệm mà con người tự đặt ra. Chân lý của đại tự tại như Trang Tử nói, là khi ta vượt khỏi tất cả những giới hạn của bản thân, hòa mình vào dòng chảy tự nhiên và buông bỏ mọi sự phân biệt.
“Đại tự tại” không phải là một trạng thái cố định mà là sự tự do vô hạn, không còn vướng mắc trong ràng buộc của tâm trí. Người còn chấp vào đúng sai, còn phân biệt hơn thua, còn bám víu vào danh lợi, người ấy chưa thể nếm được hương vị của tự tại. Cũng như kẻ đứng trước dòng sông mà loay hoay tìm cách nắm lấy nước càng cố giữ chặt, nước càng chảy qua tay.
Chân lý của tự tại nằm ở sự buông bỏ: buông cái ngã đầy giới hạn, buông những định kiến chật hẹp, để hòa vào sự rộng lớn vô tận của Đạo. Tức là dịch chuyển tâm thức từ chỗ đỗi đãi nhị nguyên lên tầng năng lượng của tánh giác.
Với Trang Tử chân lý không thể bị trói buộc trong ngôn từ hay lý lẽ. Cũng như khi ta ngắm nhìn bầu trời đôi mắt có thể nhìn thấy một phần của nó, nhưng không thể ôm trọn sự bao la. Kẻ bám víu vào lý luận để tìm chân lý chẳng khác gì người đếm lá trên cây mà quên mất cội rễ sâu trong lòng đất. Sự “đại tự tại” của Trang Tử chính là khi ta thoát khỏi mọi biên giới, mọi giới hạn do chính tâm trí đặt ra, để tự do như gió, như mây, như cánh bướm giữa trời.
Có một bình an khi để tâm tự tại, rong chơi giữa vô thường
“Trời đất cùng ta sinh ra, vạn vật với ta là một” là chân lý của đại tự tại, nơi mọi sự tách biệt biến mất, nơi con người nhận ra mình không còn khác biệt với cỏ cây, với dòng sông, với ngọn núi, với những cánh chim bay qua bầu trời. Một nhành hoa nở rồi tàn, một con suối chảy từ nguồn đến biển, tất cả đều thuận theo tự nhiên, không cưỡng cầu, không kháng cự. Sự tự do ấy chính là tự tại.
Người chưa tự tại, dù có trong cung vàng điện ngọc thì lòng vẫn thấy tù đày. Người tự tại, dù giữa đồng không mông quạnh tâm vẫn rộng mở như bầu trời. Đại tự tại không phải là sự thoát ly khỏi đời sống, mà là hòa tan trong đời sống, tựa như một dòng sông ôm trọn mọi vật trong lòng nó mà không ngừng chảy về biển cả. Đó là trạng thái buông xả trọn vẹn, nơi không còn tham cầu, không còn tranh đoạt, không còn chấp nhất vào những được-mất, thành-bại.
Có người nói cuộc đời là bể khổ, là sóng gió triền miên. Nhưng với Trang Tử, khổ hay vui chỉ là ảo tưởng của tâm trí. Đặt mình vào trong sóng gió, nhưng không còn thấy sóng gió nữa đó là tự tại. Cái chết đến, ông không khóc than. Ông nói, sinh tử cũng như bốn mùa xoay vần, khi xuân đến thì hoa nở, khi đông về thì lá rơi. Có gì đâu để bi ai, có gì đâu để níu giữ?
Chân lý của đại tự tại cũng như cánh bướm trong giấc mộng của Trang Tử. Khi ta buông mình vào Đạo, không còn tìm kiếm, không còn so đo, mọi thứ đều trở về sự tự nhiên vốn có. Như gió lướt qua mặt hồ, như mây bay trên đỉnh núi, như cánh chim vượt đại dương tự do mà không cần phải chứng minh điều gì.
Và rồi, đại tự tại trở thành con đường duy nhất dẫn về chân lý tối thượng. Không phải bằng cách tìm kiếm bên ngoài, mà là quay trở lại chính mình, để thấy rằng ta, thế giới, và Đạo chưa bao giờ là hai. Mọi thứ đã sẵn có trong khoảnh khắc này giản đơn, bình yên và vô hạn.
Đại tự tại không phải là đạt được, mà là buông ra. Không phải là trở thành, mà là trở về. Đó là chân lý lặng thinh nhưng tỏa sáng rạng ngời trong đời sống, như một cánh bướm nhẹ nhàng bay qua giấc mộng của Trang Tử, và rồi biến mất vào hư không, nơi chẳng còn gì nhưng lại là tất cả.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Người nào có thể nếm được hương vị của đại tự tại?
Phật pháp và cuộc sống
16:00 17/12/2024
Đại tự tại không phải là sự thoát ly khỏi đời sống, mà là hòa tan trong đời sống, tựa như một dòng sông ôm trọn mọi vật trong lòng nó mà không ngừng chảy về biển cả.
Giết rắn bị báo ứng hại chết con mình
Phật pháp và cuộc sống
15:07 17/12/2024
Tại vùng đất phía Nam thành Giang Sơn, có người nông dân nọ rất thích sát sinh. Đã trên bốn mươi tuổi mà chỉ có được một người con duy nhất.
Một cõi đi về
Phật pháp và cuộc sống
10:25 17/12/2024
Muốn được giàu có, bình yên, an vui, và giải thoát. Ai trong chúng ta cũng thường mong muốn như vậy, nên gần hết một đời tìm đủ mọi cách, mọi phương pháp tốt nhất, để có được điều mà chúng ta thường mong muốn, cho dù phải lễ lạy, phải cầu xin khắp nơi, khắp chốn.
Bước độc hành
Phật pháp và cuộc sống
09:59 17/12/2024
Ta đến đây một mình và chắc chắn ngày ta ra đi cũng một mình, với những bước độc hành, độc bộ. Đi vào những vấn đề cuộc đời cũng một mình. Vậy, độc hành là thực thể của ta.
Xem thêm
