Đó là do con "trọn vẹn rõ biết" theo cách tầm tứ (vitakka-vicāra) trong thiền định, chứ không phải chánh niệm tỉnh giác (sati-sampajañña) trong thiền vipassanā. Khi con sử dụng tầm tứ chưa đủ thì vọng động (uddhacca) khởi lên. Khi con sử dụng tầm tứ quá mức thì buồn ngủ (thīna-middhi) khởi lên.

Trọn vẹn rõ biết chính là chánh niệm tỉnh giác chứ không phải tầm tứ, nhưng con sử dụng sai nên mới sinh ra các hiệu ứng đó. Nếu là chánh niệm tỉnh giác thì khi vọng động con trọn vẹn rõ biết tâm đang có vọng động và thấy vọng động sinh diệt như thế nào. Khi có trạng thái buồn ngủ con cũng trọn vẹn rõ biết đang trong trạng thái buồn ngủ như thế nào. Đơn giản chỉ vậy thôi.

Theo: Trung tâm Hộ tông