Tầng sâu của bản ngã: Nỗi sợ và lòng tham

Trong tận cùng của bản ngã, có hai gốc rễ lớn nhất: nỗi sợ và lòng tham. Nỗi sợ là tầng sâu nhất, còn lòng tham phần nhiều chỉ là hệ quả, là sự bám víu vào cảm giác dễ chịu hoặc là phản ứng để che lấp nỗi sợ hãi.

Tầng sâu của bản ngã: Nỗi sợ và lòng tham  1
Ảnh minh họa. 

Muốn bản ngã được bình an, đó là sai lầm cốt lõi trong tu học đạo Phật

Con người sợ già, sợ bệnh, sợ chết, sợ bị coi thường, sợ không có giá trị. Chính vì thế, ta tìm cách gom góp tiền bạc, danh vọng, địa vị, vợ chồng, con cái…để lấp đầy khoảng trống cô đơn và bé nhỏ trong mình. Ta muốn trở thành “ai đó”, muốn có ý nghĩa với một ai đó, để thấy mình tồn tại.

Nhưng bản chất nỗi sợ này là vô đáy. Ta đã lầm tưởng rằng mình là một “con sóng”, trong khi thật ra ta là “biển cả”. Là sóng thì có sinh – có diệt, có cao – có thấp, có đẹp – có xấu. Sống với ý niệm “tôi” “của tôi” thì lập tức khổ đau sinh khởi. Từ tình yêu, hôn nhân, con cái, tài sản… bất kỳ khi nào gắn nhãn “của tôi”, ta liền rơi vào khổ.

Đó là vô minh: nỗi sợ bị hủy diệt, sợ mình không là gì cả. Ta sợ mất đi cha mẹ, sợ bị xã hội từ chối, sợ không có quê quán, không có chỗ nương tựa.

Tất cả những ý niệm về danh, lợi, hình tướng, lý tưởng…chỉ là những trò chơi của bản ngã trẻ con, để trấn an nỗi sợ của nó.

Con người vì thế lao tâm khổ tứ cả đời để xây dựng danh vọng, tích lũy tài sản, mưu cầu hạnh phúc. Nhưng rồi khi nhìn lại, sau bao sóng gió, thứ ta mong chỉ là một chút bình yên. Cả một đời phấn đấu, nhưng vẫn không biết bình an là gì, hạnh phúc là gì, ý nghĩa cuộc sống là gì.

Đó chính là ảo tưởng đến tận cùng, là vô minh đến tận cùng.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Có hai hạng người dễ dạy

Phật giáo thường thức 09:48 27/11/2025

Việc thành người dễ dạy chỉ có ý nghĩa trong việc thâu nhận lời khuyên nhủ, dạy bảo, hoặc sự nhắc nhở của người khác trong đường hướng chân chánh và hợp theo lẽ đạo, không có sự ương ngạnh, kiêu mạn, tự hào rằng: Ta là người tuyệt hảo cao quý hơn người, ta có sự hiểu biết hơn người.

Giải thoát từ trí tuệ, không phải nhờ cầu xin

Phật giáo thường thức 17:28 26/11/2025

Tất cả các tôn giáo đều dạy làm lành, tránh ác. Nhưng khi một người đã trở nên hiền thiện rồi, họ có hết khổ hay không?

Sa môn và con rắn

Phật giáo thường thức 10:22 26/11/2025

Ngày xưa có một Sa môn nọ/ Đi vào trong đám cỏ lùng nhùng/ Bỗng nghe tiếng nói lạ lùng - Xin chào Hòa thượng! Nhưng không thấy người

Xem thêm