Chủ nhật, 26/10/2025, 15:34 PM

Thiền sư Ottamathara: Tất cả đều là Pháp đang biến đổi

Phatgiao.org.vn

Tâm biến đổi. Tâm sở biến đổi. Sắc thân cũng biến đổi.

Không có gì ngoài danh (nāma) và sắc (rūpa) - hai Pháp luôn sinh khởi, hòa hợp rồi tan hoại trong từng khoảnh khắc. Mọi hiện tượng mà ta vẫn quen gọi là “ta”, “người khác”, “vật này”, “vật kia” thực chất chỉ là dòng sinh diệt nối tiếp không ngừng của danh và sắc.

Bởi vậy, đừng dừng lại ở những gì đang xảy ra. Dù điều gì khởi lên - ta đang làm gì, đang thấy, đang nghe, đang biết - cũng đừng để tâm dừng lại, chấp trước hay bám víu vào đó. Vì ngay trong giây phút ta “biết”, “thấy” hay “làm”, Pháp ấy đã đổi thay.

Thiền sư Ottamathara: Tất cả đều là Pháp đang biến đổi 1 — Thiền sư Ottamathara Sayadaw.

Người hành thiền cần quán sát để thấy rõ: Không có gì bền vững/ Không có gì thật sự là “ta”/ Không có gì đáng để nắm giữ.

Danh và sắc - sinh rồi diệt trong hiện tại. Cả danh pháp (tâm và tâm sở) lẫn sắc pháp (thân thể, vật chất) chỉ hiện hữu trong giây phút hiện tại. Ngay khi chúng sinh khởi, chúng cũng đang diệt mất. Sự “sinh” không nằm trong quá khứ, Sự “diệt” không chờ đến tương lai. Sinh và diệt cùng xảy ra trong một khoảnh khắc duy nhất - khoảnh khắc của hiện tại.

Đó là đặc tính của vô thường (anicca) - nền tảng của tuệ minh sát (vipassanā).

Khi hành giả thấy rõ danh và sắc như chúng thật là - thấy chúng sinh, diệt, biến hoại không ngừng - thì ấy chính là thấy được chân lý về khổ (dukkha-sacca). Tất cả những gì sinh khởi đều dẫn đến diệt; mọi sự tồn tại đều nằm trong tiến trình tan hoại. Không có một “ngã” nào đứng đằng sau điều ấy cả.

Đó chính là trí tuệ thấy Pháp (dhamma-vijjā) - thấy khổ, thấy nguyên nhân của khổ, thấy sự chấm dứt của khổ, và thấy con đường đưa đến sự chấm dứt ấy.

Ngay trong từng khoảnh khắc hiện tại, nếu ta quán sát được sự sinh diệt của thân và tâm, ta đang ở trên con đường của minh sát tuệ - con đường đưa đến giải thoát khỏi ảo tưởng về “ta” và “của ta.”

Chỉ khi ấy, ta mới thật sự thấy: Mọi thứ đều đang biến đổi - không có gì để giữ, không có gì để sợ, chỉ có Pháp - đang vận hành, đang sinh diệt trong từng hơi thở, từng niệm tâm, từng sát-na hiện hữu.

(Trích lời dạy của Thiền sư Ottamathara Sayadaw)

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.