450
Thực giải 30 bài tụng Duy thức (5)
Hầu hết những lối sống ích kỷ, đố kỵ, hơn thua, so đo, cố chấp, dính mắc...của con người chính là hoạt động của thức này nhưng ít ai biết.
Thực giải 30 bài tụng Duy thức (4)
Bài 5: Mạt na chấp ngã
Phiên âm Hán Việt:
Thứ đệ nhị năng biến
Thị thức danh Mạt na
Y bỉ chuyển duyên bỉ
Tư lương vi tánh tướng.
Việt dịch:
Kế, năng biến thứ hai
Thức ấy tên Mạt na
Nương nó khởi duyên nó
Tư lượng là tính tướng
Thực giải:
Kế tiếp là nói đến thức Năng biến thứ hai. Thức này tên là Mạt na; nó nương nơi thức A lại da để chuyển biến sanh khởi và trở lại bám chấp vào A lại da làm tự ngã của mình. Đặc tính của thức này là so đo, tính toán, vướng mắc, chấp ngã.
Hầu hết những lối sống ích kỷ, đố kỵ, hơn thua, so đo, cố chấp, dính mắc...của con người chính là hoạt động của thức này nhưng ít ai biết.
Một số tính chất của thức Tư Lương đã nói đến trong bà thứ hai. Ở đây chỉ trình bày rõ thêm đặc tính của thức này. Cơ sở nguồn gốc phát sanh ra thức Tư Lương chính là kiến phần (phần tác dụng) của thức A lại da, khi kiến phần thức này tương tức với nghiệp tướng mang tên Tư Lương mới hình thành tên gọi.
Thật ra vốn bản thân kiến phần thức A lại da không có sự so đo chấp trước, nhưng vì tương tác với nghiệp tướng tư lương cho nên trở thành đặc tính kiên cố.
Hơn nữa, thức Tư Lương luôn luôn vướng chấp kiến phần thức A lại da trong mỗi nghiệp tướng của con người, của chúng sanh hữu tình chấp làm bản ngã của mình.
Nếu quan sát sâu sắc hơn nữa, thì Kiến Phần thức A lại da trong nghiệp tướng của mỗi con người, của mỗi chúng sanh hữu tình không phải là bản ngã, mà cái gọi bản ngã lại chính là nghiệp tướng để thức Tư Lương so đo vướng chấp. Nhìn ở phương diện tâm lý con người thì sự so đo vướng chấp này của con người như là bản tính vốn có vì có căn nguyên sâu xa. Bởi vậy tính ích kỷ và sự chấp ngã luôn là vấn đề trở ngại lớn nhất cho những ai muốn tu hành, hàm dưỡng trí tuệ đạo đức lên bậc cao.
Dân gian hay nói, giang sơn dễ đổi bản tính khó dời, tính ích kỷ cố chấp như là bản tính vốn có của con người vô cùng khó chuyển hóa, thay đổi.
Có thể nói chắc rằng phẩm chất đạo đức trí tuệ của con người tỉ lệ nghịch với tính ích kỷ chấp ngã mà nguồn gốc là hoạt động của thức Mạt na.
Người nào nhận biết, hiểu rõ quy luật hoạt động, cũng như tác hại vô cùng của thức chấp ngã Mạt na thì phẩm chất đạo đức trí tuệ của họ được nâng cao lên, đời sống của họ sẽ tốt lên mọi mặt.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Lịch sử tiếp nhận Kinh Địa Tạng ở Việt Nam
Nghiên cứu
11:15 21/09/2025
Kinh Địa Tạng, bằng góc nhìn “thật giáo” (nói thẳng giáo lý cần trình bày) là hình ảnh đức Đại nguyện Địa Tạng vương Bồ tát – Ngài xuất hiện như cánh cửa nhân đạo giúp chúng sinh lạc lối có thể tìm được ánh sáng quay về nẻo chính.
Phật giáo Việt Nam và sự dung hợp tam giáo thời Trần
Nghiên cứu
14:00 30/11/2024
Có thể thấy, Phật giáo - Nho giáo và Đạo giáo đã có sự dung hòa, bổ sung cho nhau để cùng hướng đến xây dựng đời sống tinh thần và đời sống nhân văn cho xã hội.
Ứng dụng triết lý Phật giáo Trúc Lâm trong xây dựng, phát triển đất nước
Nghiên cứu
08:45 25/11/2024
Phật giáo là cuộc sống, không có sự phân biệt bất cứ thành phần nào trong xã hội, Phật giáo chính là quá trình đi tìm chân lý. Chân lý thì không nằm trong Phật giáo mà nằm trong cuộc sống.
Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử: Dấu ấn của Phật giáo thời Trần
Nghiên cứu
09:40 15/11/2024
Thời đại nhà Trần, không những độc lập dân tộc, tự chủ về đời sống kinh tế, chính trị, xã hội…, mà còn độc lập, tự chủ về hệ tư tưởng làm chỗ dựa cho đời sống tinh thần của nhân dân Đại Việt thế kỷ XIII – XIV.
Xem thêm
