Trước thềm Vesak thăm Kinh đô Phật giáo Việt Nam

Các vị tăng sĩ này tới viếng Việt Nam bằng đường biển, theo các thuyền buôn người Ấn. Nhưng trước khi các vị tăng sĩ Ấn Ðộ tới Việt Nam, các thương gia Ấn Ðộ cũng đã tới Việt Nam rồi và cũng đã mang theo sinh hoạt Phật giáo tới xứ ta.

Chùa Dâu (huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) một trong những danh lam cổ tự bậc nhất của Việt Nam và lễ hội Dâu một sinh hoạt Phật giáo và hoạt động văn hóa dân gian tiêu biểu và đặc sắc của vùng quê Kinh Bắc, đã và đang trở thành điểm hẹn linh thiêng và hấp dẫn đối với đông đảo tín đồ phật tử và quý khách thập phương trên con đường hành hương về Kinh đô Phật giáo Việt Nam.

Trước thềm Vesak 2014, chúng tôi dẫn mấy người bạn từ đất phương Nam đi thăm chùa Dâu. Ngôi  chùa đã được Trung tâm Sách Kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục là Ngôi chùa phát xuất dòng thiền đầu tiên của Việt Nam.

Chùa Dâu, phía sau là tháp Hòa Phong

Ngôi chùa nổi tiếng, vì thế mà có câu thơ lưu truyền dân gian:


Dạo quanh khuôn viên chùa Dâu, chúng tôi gặp một vị sư ni, đang ngồi bên chiếc bàn dài đọc quyển “Kinh chú thường tụng”. Chúng tôi quan sát thì chỉ có một tấm biển ghi lời giới thiệu về chùa Dâu, một tấm biển vẽ sơ đồ chùa Dâu và hệ thống các chùa thờ Tứ Pháp.

Muốn biết thêm thông tin về các cổ vật cũng như giá trị văn hóa tín ngưỡng từ các pho tượng trong chùa, bởi trước khi đi, chúng tôi cũng đã có đọc qua trên mạng về các cổ vật, lịch sử của ngôi chùa cổ nhất Việt Nam, nhưng chúng tôi chỉ nhớ được một ít thông tin. Bởi nếu được nghe, được nhìn tận mắt, chắc chắn dữ liệu sẽ lưu lại trong trí nhớ của chúng tôi sẽ lâu hơn, ý nghĩa hơn rất nhiều. Chúng tôi tiến đến hỏi thăm vị sư ni. Được biết Thầy ở tại chùa này cũng đã lâu. Chúng tôi hỏi về lịch sử ngôi chùa, về bản Kinh khắc còn để trong tủ kính, về tháp Hòa Phong. Xong, câu trả lời cũng chỉ chung chung, không được như chúng tôi mong muốn,...

Nhận thấy điều đó, nên chúng tôi cũng không tiện hỏi thêm, mà chỉ cảm ơn Thầy và đi vãn cảnh tiếp. Cũng trên cung đường, cách chùa Dâu khoảng chừng 4km đó là chùa Bút Tháp, xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành nơi lưu giữ pho tượng Quan Thế Âm Bồ tát nghìn mắt nghìn tay mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa. Chúng tôi vào mà không thấy vị sư thầy nào cả, chỉ có mấy cụ già ngồi nói chuyện với nhau ngoài cổng. Có thể do chùa đang trùng tu, nên công việc cũng bận hơn, vì thế các Thầy phải lo làm tròn việc của mình. Trên đường ra cổng, chúng tôi gặp nhiều tốp học sinh, khách du lịch vào viếng thăm mặc dù trời cũng đã về chiều.

Sau khi chụp vài bức ảnh làm tư liệu, chúng tôi trở về Hà Nội  khi mặt trời đang xuống dần thấp hơn những ngôi nhà tầng cao nơi chốn quê bình yên. Một ngày đi “thu thập” thông tin, nhưng chẳng được là bao. Chúng tôi nghĩ cũng có thể mình chưa hỏi đúng người, đúng việc. Nhưng, qua đây, chúng tôi thiết nghĩ các chùa nên có bàn hướng dẫn thông tin, người hướng dẫn viên của chùa đó. Trên đây là hai ngôi chùa nổi tiếng, có nhiều giá trị lịch sử, văn hóa của đạo Phật tại Việt Nam, bởi vậy sẽ có rất nhiều phái đoàn viếng thăm, tìm hiểu về chùa.

Ít nhất là vị trụ trì phải nắm rõ được lịch sử, giá trị của các cổ vật nơi ngôi chùa mình ở. Hoặc có thể vị tăng, ni hay ban hộ tự nên tìm hiểu sâu về lịch sử ngôi chùa, về giá trị các cổ vật trong chùa. Như vậy mới có thể gây ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách thập phương khi về chiêm bái chùa. Qua đó cũng để du khách hiểu hơn về lịch sử ngôi chùa nói riêng và lịch sử Phật giáo Việt Nam nói chung. Đó cũng là một cách hoằng pháp thiết thực, bổ ích, hiệu quả.

Mong rằng cú hích của Vesak 2014 thì không khí Vesak không chỉ ở Hội trường, không chỉ trung tâm Hội nghị, và không chỉ có dịp khởi sắc ở những ngôi chùa lớn, gần trung tâm thành phố... mà Vesak phải lan tỏa vào từng ngôi chùa ở mọi miền Tổ quốc, trước hết nó phải có không khí và sức sống tại nơi đã từng là Kinh đô của Phật giáo Việt Nam.

Hoàng Anh
Tạp chí Nghiên cứu Phật giáo số 3 năm 2014

TIN, BÀI LIÊN QUAN:

• 

  Đón đọc và ủng hộ Tạp chí Nghiên cứu Phật học

• 

  Truyền thuyết bà Trắng, bà Đỏ chùa Dâu

• 

  Vì sao tượng Pháp Vũ tại Chùa Dâu chưa được về “nhà”?