Có ba người bạn ngồi uống rượu với nhau, một ông nói: năm nay mình được gặp nhau, không biết năm sau ai còn ai mất. Ông bạn trả lời, ông lo chi xa vậy, sao ông không nghĩ: hôm nay mình gặp được nhau, sáng mai không biết ai còn ai đi. Ông thứ ba nói, cũng còn xa quá, phải nói như thế này: tối nay mình ngủ mình khì, sáng mai không biết đôi dép mình mang lại được không.

Vì sao ông thứ ba lại nói vậy? Đó là vì cái câu: dép dưới giường lên giường vội biệt / sống ngày nay dễ biết ngày mai. Đi ngủ, để đôi dép ở dưới giường, biết mai mình có xỏ lại được không.

Dép dưới giường lên giường vội biệt / sống ngày nay dễ biết ngày mai / mạng người hô hấp kinh thai / nghĩ cơn vĩnh biệt tuyền đài mà đau. Hô hấp là thở vô thở ra, mà không thở vô cũng không thở ra là xong.

Khi đi rồi, thì: có tiền mua lớp áo quan / không tiền vùi chốn núi hoang mịt mù. Có tiền thì mua quan tài đẹp, không tiền thì bó chiếu, cũng xong - hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi / để một mai vươn hình hài lớn dậy / ôi cát bụi tuyệt vời (*).

Lúc đó thì cát bụi tuyệt vời.

Để một mai tôi về làm cát bụi / vợ lưu luyến đầy vơi giọt lệ / con thảm thương kể lể khóc than / dù cho quyến thuộc trăm ngàn / có ai thay thế cho chàng được chăng.

Đây là bài sám Khuyến Tu: vóc bào ảnh lắm người ưa tiếc / ưa tiếc thân cho thiệt vì thân / cuộc vui những ước vô ngần / nào hay vui vẫn là nhân chát sầu / kiếp người thế bóng câu cửa sổ / chất huyễn hư giọt lộ lòng hoa / đôi mươi trẻ, chín mươi già / số phần yểu thọ khó qua vô thường.

Bài sám đó chính là minh sư của mình, ngay trong khi mình đang giận. Trong lúc mình đang giận, thì bài sám đó chính là ông thầy, giúp vuốt cơn giận mình xuống: dép dưới giường lên giường vội biệt / sống ngày nay dễ biết ngày mai.

Chưa thuộc kinh, mở quyển kinh ra để nhìn vô đó kêu bằng đọc kinh. Nhưng một khi, chữ nghĩa của kinh vô trong tâm mình ào ào, đó gọi là tụng kinh. Chưa thuộc thì phải mở kinh, đọc: già di nị già già na, chỉ đa ca lệ ta bà ha. Khi kinh đã nằm trong bụng, trong tâm, mỗi khi khổ đau, nó nhảy ra nó giúp cho mình, thì chừng đó gọi là tụng kinh.

Tụng như vậy thì công đức mới thù thắng hạnh: vô biên thắng phước giai hồi hướng. Kinh trở thành hơi thở của mình, hơi thở ấy, giúp mình lắng xuống. Lời kinh lúc đó là minh sư của mình. Lúc đó, mình phải y nghĩa bất y ngữ.

Phạm Hiền Mây (phiên tả)

_____

(*) Lời bài Cát bụi của Trịnh Công Sơn