Thứ năm, 04/12/2025, 18:14 PM

“Con ăn lấy thảo nghen”

Tống Duệ Uyên

Hồi nhỏ mình cứ thắc mắc hoài hai chữ “lấy thảo”, tại ở quê mình người lớn hay nói kiểu như: “Con ăn lấy thảo nghen”, “Cô Hai ăn miếng bánh lấy thảo, má con bả mới hấp hồi sớm hà”.

Mình không hiểu “lấy cái gì?”, ăn cái gì mà lấy thảo? Thậm chí mình từng hỏi ba chớ: “Thảo là nhỏ nào vậy ba?”.

Quê mình hiền lành lắm, Bà cô Bảy đi ngang đưa mình bó rau thơm còn ướt lá: “đem về cho má nghen, Bảy mới hái hồi sớm.” Ở quê người ta thương nhau bằng mấy thứ mộc mạc dữ lắm… hai ba trái mận chín đỏ da, chén chè đậu nấu dư ra, hay chỉ là cái ghé đầu vô cửa sổ khi đi ngang qua nhà “Mợ Chín phẻ hông? cơm nước gì chưa đó?”. Không ai phô trương hết vì tình thương ở quê giống như nước sông, có bao nhiêu thì chảy bấy nhiêu, không dè sẻn, không đong đếm.

“Con ăn lấy thảo nghen” 1 — “Con ăn lấy thảo nghen”.

Nhớ có bữa mình theo thằng Sinh với ba nó đi cắt lúa bên xóm Ông Chín Đợi, trời nắng đứng bóng, bà Tám Xuân đầu ruộng thấy mình với thằng Sinh liền bưng ra ca nước mưa có chút nước trà sâm dứa thiệt thơm. Bả nói chớ: “Uống đi hai đứa, nước trời mà, nay nắng quá trời hen!”

“Lấy thảo” là lấy cái thơm thảo, cái lòng lành trong bụng người ta. Là cái áo mưa đưa cho kịp thời lúc trời sập nước xuống bất ngờ, là nải chuối bà Hai Diệu để sẵn trên bàn “để ăn đỡ buồn miệng nghen con”, là con cá lóc đồng chú Năm Hậu tát được nửa buổi chiều “đem về ăn với má mày, tao để dành phần ngon cho bả đó, bữa giờ bả dặn tao chừa quài!”

Món quà có khi nhỏ xíu, ít xịt, chẳng đáng gì nếu đem tính theo giá chợ. Nhưng cái tình thì rộng bằng áng trời chiều sắp đứng gió. Người miền Tây trao ban ân hậu cho nhau theo kiểu lặng lẽ, đưa tay ra trước chớ mà lòng để phía sau, không kèn trống, không kiểu cách. Cho nhiều hay ít, nói câu nào cũng như nhau: “Ăn lấy thảo nghen…” Người quê mình giàu một thứ rất khác, giàu cái nghĩa cái tình, cái thiệt lòng nhơn hậu. Nhà này ăn thì kêu nhà kia ăn chung, có nhiều thì cho nhiều có ít thì biếu ít.

Của cho không bằng cách cho, mình nghe hoài mà tới giờ mới nghiệm được trọn câu đó ngay từ chính quê hương của mình. Cái “cách cho” của người miền Tây là chừng mực, dịu dàng, khiêm nhường, lúc nào cũng luôn ý thức được cái mình trao đi cho tha nhân chẳng có gì đáng kể, làm phước là không phô phang, tặng cho là không được tính toán.

Và chính cái câu đó là hiện thân của cái khiêm cung bậc nhất trong văn hoá miền Tây, cái câu nghe nhỏ xíu vậy chớ chứa hết ruột gan của người miền Tây vậy.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Cuộc đời ngoại hạng được kiến tạo dựa trên niềm tin, bạn tin rằng cuộc đời của bạn thực sự ngoại hạng. Nếu bạn không có niềm tin này, bạn cũng sẽ không có động lực và sức mạnh để kiến tạo cuộc đời của bạn trở nên tuyệt vời.