Đi hành hương (Phần 3)

Hành lễ niệm hương tại chùa

Theo từ ngữ, NIỆM là chú tâm nhớ tới như niệm Phật, niệm kinh; HƯƠNG là mùi thơm, biểu tượng sự cao quý của pháp tánh Chân Như, pháp thân Như Lai, Chân Tâm Thanh Tịnh. TÂM HƯƠNG gồm có năm phần: Giới hương, Định hương, Tuệ hương, Giải thoát hương và Giải thoát tri kiến hương. Ngũ phần hương cũng gọi là Ngũ phần pháp thân gồm có: Giới pháp thân, Định pháp thân, Tuệ pháp thân, Giải thoát pháp thân và Giải thoát tri kiến pháp thân. Theo nghi thức hành lễ, bài kệ NIỆM HƯƠNG được tụng trước khi tụng kinh, mang ý nghĩa hành giả nhiếp tâm chân thành nguyện xin được gặp Phật, tiếp cận Đức Như Lai, hòa nhập với pháp tánh Chân Như. Bài kệ NIỆM HƯƠNG tụng bằng tiếng Hán như sau:

Giới hương, Định hương dữ Tuệ hương,

Giải thoát, Giải thoát tri kiến hương,

Quang minh vân đài biến pháp giới,

Cúng dường thập phương Tam Bảo tiền.

Câu thứ hai nói ngắn dồn lại có bảy tiếng, cần hiểu đầy đủ: Giải thoát phiền não hương dữ Giải thoát sở tri chướng hương. Năm phần pháp thân Như Lai gồm có: Giới, Định, Tuệ, Giải thoát phiền não và Giải thoát sở tri chướng.

Nội dung bài kệ: Nguyện xin nhiếp tâm chân thành tự kiểm điểm năm phần tâm hương tức năm phần công đức thân tâm đã đạt tới thanh tịnh chưa: Trì giới trọn vẹn không ? Tâm có an thường không ? Trí có thông suốt không ? Có còn buồn phiền điều gì không ? Có vướng mắc vào vọng thức tà kiến hay thiên kiến định kiến nào không ? Nguyện xin trì niệm đầy đủ năm phần tâm hương để được hội nhập pháp giới Như Lai, cúng dường thập phương Tam Вảo.

Khi dâng hương thắp năm cây nhang lễ Phật tiêu biểu cho năm phần Tâm hương, người khéo tu quán tưởng mình đã đến chùa, đã vào nhà Như lai, đang được pháp thân Phật truyền tâm ấn cho, như người đang được tắm gội bằng nước mưa pháp, Phật học gọi là Pháp vũ. Nhờ thọ ơn pháp vũ thân tâm mình được sạch sẽ không còn chút bụi trần dơ dáy. Thân tâm mình được xông hương như tẩm thấm năm mùi thơm nhẹ nhàng thanh thoát tỏa ra từ pháp thân Phật. Hành giả cảm nhận thấy an nhiên tự tại, tịnh lạc trong Pháp giới Chân Như của chư Phật, Đây là tâm thái giải thoát, hành giả đã RỜI BẾN MÊ ĐẾN BỜ GIÁC, Tâm thức này ai tu viên mãn đạo quả người ấy chứng, không diễn tả được bằng suy lý, không truyền đạt được bằng ngôn ngữ văn tự.

Đi hành hương (Phần 2)

Từ chùa trở về nhà

Giai đoạn thứ ba chót cùng cuộc hành hương Từ chùa trở về nhà cần được lưu tâm hành trì một cách cẩn mật, người sơ tâm thường ít quan tâm đến việc này. Người khéo tu quán tưởng và trì niệm: Sau khi rời cảnh chùa không lúc nào quên trong tâm tưởng pháp giới Như Lai, pháp thân Phật như theo chân mình đến nhà mình để thường hằng theo dõi hóa độ cho người Con đã phát nguyện khi hành lễ niệm hương. Nói một cách khác, người Con Phật luôn luôn giữ lấy năm mùi thơm đã được xông ướp tại chùa. Dư hương này chính là Phật lực thúc đẩy hành giả thẳng tiến trên đường giải thoát. Phật lực còn gọi là Ngũ Lực gồm có: Tín lực, Niệm lực, Tinh Tấn lực, Định lực và Tuệ lực. Hội đủ viên mãn năm lực này hành giả chứng đắc đạo quả thành Phật.

Giai đoạn thứ hai ở chùa là tiến trình NGỘ ĐẠO, giai đoạn thứ ba trở về nhà là tiến trình HÀNH ĐẠO. Chứng ngộ đạo pháp mà không hành trì là rơi vào mê lầm chấp pháp, vọng tưởng là chứng ngộ nhưng thực ra chưa phải là chứng ngộ, chỉ là chứng ngộ giả không phải là chứng ngộ thật. Lý do: Hành giả chưa chứng ngộ được Giải thoát tri kiến hương, còn vướng mắc vào sở tri chướng.

Hành đạo có hai phần Tự giác tự độ và Giác tha độ tha. Từ Tự giác tự độ hành giả phát tâm Bồ-đề tiến sang Giác tha độ tha. Trường hợp không phát tâm Bồ-đề chỉ vì mình cho mình, hành giả dễ đắm chìm trong tịch thú Niết-bàn, chỉ sống xuất thế an nhiên tự tại, dứt bỏ mọi ràng buộc với thế tục. Trường hợp phát tâm Bồ-đề hành Bồ-tát đạo Sống vì người cho người, hành giả luôn luôn giữ tâm thanh tịnh nhưng dấn mình nhập thế đầy phiền não ràng buộc để hóa độ chúng sanh. Thay vì say mê Tịch thú Niết-bàn, hành giả thấy nguồn Chân Lạc ở việc cứu giúp tha nhân. Người con Phật hành đạo Bồ-tát đi hành hương lúc rời chùa đem dư hương về không phải chỉ dành riêng cho tự thân mà còn đem san sẻ ướp thơm cho tha nhân. Đó là ý nghĩa cao diệu của việc ĐI HÀNH HƯƠNG trong Bồ-tát đạo. (còn tiếp)