450
Đón nhận vô thường để sống hạnh phúc
Trong tu tập, vô thường là chìa khóa mở lối giải thoát. Quán vô thường giúp ta bớt tham ái, vì biết rằng không có gì bền lâu để nắm giữ.
Pema Chödrön, một nữ tu Phật giáo nổi tiếng của dòng Truyền thừa Tây Tạng, đã từng nói: “Chúng ta chỉ có một sự lựa chọn; hoặc là chôn vùi cuộc sống trong đau khổ bởi vì chúng ta không thể chấp nhận thực tế vô thường của mọi thứ, hoặc là cởi mở và đón nhận tính chất thay đổi của hoàn cảnh, nhìn ra được sự tươi mới, năng động của vạn sự vạn vật để sống một cuộc đời hạnh phúc”.
Câu nói ấy, ngắn gọn mà thấm sâu, chạm đến một trong những chân lý căn bản nhất của Phật giáo: vô thường.
Đức Phật đã dạy: “Tất cả các pháp hữu vi đều vô thường”. Vạn sự trong đời - từ thân thể, cảm xúc, cho đến thành bại, vinh nhục - đều biến đổi không ngừng. Chính vì vô thường mà mọi thứ đều có sự sống động, nhưng cũng chính vì vô thường mà con người thường rơi vào khổ đau. Khổ đau phát sinh khi ta muốn nắm giữ cái vốn dĩ không thể giữ. Một mối quan hệ, một tài sản, một địa vị hay ngay cả tuổi trẻ, sức khỏe - tất cả rồi cũng qua đi. Khi không chấp nhận sự thật ấy, ta đau khổ. Nhưng nếu buông bỏ sự bám víu, nhận ra tính thay đổi là bản chất, ta sẽ thấy cuộc đời nhẹ nhàng hơn, tươi mới hơn.
Thật ra, vô thường không phải kẻ thù, mà là cơ hội. Nhờ vô thường mà người nghèo hôm nay có thể trở nên khá giả ngày mai, kẻ tội lỗi hôm nay có thể tu sửa để thành người hiền đức. Nhờ vô thường, vết thương lòng rồi cũng lành, cơn mưa bão rồi cũng dứt, bóng đêm rồi cũng nhường chỗ cho bình minh. Nếu cuộc đời bất biến, liệu có còn hy vọng cho sự đổi thay và trưởng thành?
Trong đời sống hôm nay, bài học vô thường lại càng thiết thực. Biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế… tất cả cho ta thấy rằng không gì đứng yên. Sự bất định của thời cuộc khiến con người dễ sinh lo âu, bất an. Nhưng thay vì chống lại, ta có thể học cách đón nhận. Khi hiểu rằng mọi sự biến đổi là tự nhiên, ta sẽ bớt sợ hãi, thay vào đó là thái độ thích ứng, sáng tạo. Một doanh nghiệp có thể sụp đổ, nhưng từ đó một hướng đi mới ra đời. Một cánh cửa đóng lại, một cánh cửa khác mở ra - tất cả là vô thường.
Trong tu tập, vô thường là chìa khóa mở lối giải thoát. Quán vô thường giúp ta bớt tham ái, vì biết rằng không có gì bền lâu để nắm giữ. Quán vô thường cũng giúp ta trân trọng từng khoảnh khắc hiện tại. Như giọt sương trên đầu ngọn cỏ, mong manh nhưng lung linh, đời sống ta nếu biết sống tỉnh thức thì mỗi phút giây đều có thể là hạnh phúc.
Liên hệ thực tế, những biến động lớn trong xã hội và cá nhân - mất mát, bệnh tật, thất nghiệp - đều là lời nhắc nhở về vô thường. Thay vì gục ngã, ta có thể chọn thái độ cởi mở, nhìn thấy cơ hội trưởng thành trong nghịch cảnh. Một người mất việc có thể học một nghề mới; một người bệnh tật có thể nhìn lại lối sống và tìm sự quân bình tinh thần. Vô thường mở ra cả hai mặt: khổ đau nếu ta kháng cự, an lạc nếu ta chấp nhận.
Câu nói của Pema Chödrön, xét đến cùng, là lời nhắc nhở về tự do lựa chọn. Ta có thể chọn bị trói buộc trong khổ đau bởi vì không chịu nhìn thẳng sự thật, hoặc chọn buông xả, để sống nhẹ nhàng, an vui. Trên con đường Phật giáo, sự lựa chọn này chính là bước đầu của trí tuệ: chấp nhận vô thường, sống với hiện tại, không sợ hãi sự đổi thay.
Như vậy, vô thường không phải là bi kịch, mà là nền tảng cho hạnh phúc. Khi biết mỉm cười trước đổi thay, ta sẽ thấy cuộc đời phong phú, sinh động, luôn mở ra những khả năng mới. Và trong sự chấp nhận vô thường ấy, ta học được cách sống an nhiên giữa dòng đời biến động, đúng như tinh thần Đức Phật đã dạy từ hơn hai ngàn năm trước.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Bất ngờ với 5 thực phẩm hỗ trợ chữa lành thận tự nhiên
Sống an vui
05:11 22/11/2025
Bắp cải, nho đỏ, tỏi, việt quất và súp lơ trắng hỗ trợ chữa lành thận tự nhiên và giúp ngăn ngừa tổn thương.
Đêm qua, nếu bạn có một giấc ngủ ngon…
Sống an vui
19:03 21/11/2025
Đêm qua, nếu bạn có một giấc ngủ ngon, chắc bạn là người rất hạnh phúc, bởi vì:
Lợi ích sức khỏe không ngờ khi uống đậu đen lá dứa thường xuyên
Sống an vui
04:50 21/11/2025
Uống đậu đen lá dứa thường xuyên có thể hỗ trợ giảm cân, ổn định đường huyết và thải độc gan…
Cách nhận biết dầu ăn kém chất lượng cực đơn giản
Sống an vui
05:09 20/11/2025
Dầu ăn giả, kém chất lượng trên thị trường có thể gây ra nhiều nguy hại sức khỏe, vậy làm thế nào để phân biệt dầu ăn kém chất lượng và dầu ăn nguyên chất?
Xem thêm
