Hiểu lầm về "Diệt đế"

Một thi sĩ Trung Hoa họ Phạm đã viết một bài thơ nói lên thân phận sinh ra làm một kiếp người của mình để rồi không ăn thì đói, không mặc thì lạnh... và than “Ông Trời vô cớ sinh ra ta làm gì để mà phải sống, phải chết một cách vô nghĩa như thế này?”

Bài thơ ấy có đoạn như sau:

Tích ngã vị sinh thời

Minh minh vô sở tri

Thiên không hốt sinh ngã

Sinh ngã phục hà vi

Vô y sử ngã hàn

Vô phạn sử ngã cơ

Hoàn nhĩ thiên sinh ngã

Hoàn ngã vị sinh thời

Thầy xin tạm dịch:

Xưa khi mộng chửa vào đời

Thênh thang mờ mịt đất trời nào hay

Hốt hề hóa hiện thân này

Không trung vô cớ hiển bày mà ra.

Áo cơm làm kiếp người ta

Gót chân trần thế âu là cuộc chơi

Cái tôi hoàn lại Đất trời

Trả tôi mặt mũi muôn đời chưa sinh.

Hai câu cuối có thể dịch là: “Trả Ông Trời cái tôi mà Ông sinh ra. Trả lại cho tôi cái thời tôi chưa sinh - Cái tôi hoàn lại Đất Trời, Trả tôi mặt mũi muôn đời chưa sinh”. 

Nghĩa là nhà thơ không muốn sinh ra làm thân phận vô nghĩa của một kiếp người, nên chỉ muốn trở về phi hữu.

Hiểu lầm về
Diệt Đế chính là khi thoát khỏi cái Ta ảo tưởng lăng xăng tạo tác để không phải trở về phi hữu mà là trở về với thực tánh muôn đời không sinh không diệt của pháp ngay trong thực tại đang là...

Theo Phật giáo thì nhà thơ này đang "chấp không" hoặc là "đoạn kiến" xuất phát từ phi hữu ái nên không những không thể thoát được thân phận làm người mà còn chuốc thêm cái khổ tâm lý nữa (Khổ khổ trong Khổ đế). 

Rất nhiều người tuy tu theo Đạo Phật nhưng cũng cầu mong trở về phi hữu, vì họ hiểu lầm Diệt Đế (trong Tứ Diệu Đế) tức hủy diệt tất cả, mà vô tình rơi vào đoạn kiến, khi không hiểu đúng chân lý vô ngã.

Chính cái Ta ảo tưởng mới muốn hủy diệt (phi hữu) hoặc muốn thường hằng (hằng hữu) mà tạo ra phiền não khổ đau, luân hồi sinh tử. 

Diệt Đế chính là khi thoát khỏi cái Ta ảo tưởng lăng xăng tạo tác để không phải trở về phi hữu mà là trở về với thực tánh muôn đời không sinh không diệt của pháp ngay trong thực tại đang là...

Nguồn: tổng hợp từ các chia sẻ của Thầy - trungtamhotong.org

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Hạnh phúc trong đạo là hiểu và thương người hơn

Phật giáo thường thức 12:30 30/11/2025

Có nhiều người khi mới biết đạo, mới hiểu chút chút về vô thường – khổ – không – vô ngã…là bắt đầu muốn buông hết.

Không nuôi cha mẹ có phải là tội lỗi?

Phật giáo thường thức 11:55 30/11/2025

Hỏi: Bạch Thầy, chúng ta có sai khi rời bỏ cha mẹ mình không ạ? (Ý người hỏi: “Nếu con không nuôi cha mẹ lúc tuổi già thì có bị đọa địa ngục không?”)

Không thấy thân bất tịnh nên khởi dục, vì khởi dục nên tạo nghiệp

Phật giáo thường thức 10:45 30/11/2025

Thấy bất tịnh để trừ dục; thấy vô thường để bỏ chấp; thấy mong manh để phát tâm cầu giải thoát. Khi thân không còn là chỗ tựa vững chắc, ta sẽ quay về nương nơi tâm sáng; khi không còn xem thân là ngã, ta sẽ thấy được phần chân thật chưa từng sinh diệt.

Vì sao lúc lâm chung cần trợ niệm cho người sắp mất?

Phật giáo thường thức 10:42 30/11/2025

Nếu như người bệnh đã chết thì việc niệm Phật sẽ giúp được gì cho họ? Thật ra, tuy người vừa mới tắt thở, nhưng thần thức vẫn chưa hồn tồn lìa khỏi thân xác, nơi họ sẽ được sanh về chỗ thiện ác chưa được quyết định. Ngay lúc này, giúp họ niệm Phật thì tác dụng sẽ vô cùng to lớn, phải biết rằng khi người lúc gần chết cũng chính là lúc đến ngã rẽ của hai đường thiện, ác.

Xem thêm