Một chút nhìn lại

Thời gian trôi qua rất nhanh, thắm thoát mà đã bốn mươi mấy năm tôi có mặt trên cuộc đời này. Cơ duyên may mắn tìm hiểu đến Phật pháp là cũng nhờ tôi đi làm trong chùa cho quý Thầy, quý Sư cô.

Lần đó, tôi đọc được cuốn sách nói về cuộc đời đức Phật thấy rất hay. Ngài đã có tất cả những thứ trên thế gian này, mà sao lại bỏ đi hết tất cả để ra đi tìm chân lý cao thượng hơn, vì những thứ hiện tại chỉ là hạnh phúc tạm thời, nó không là vĩnh cửu. Từ đó, tôi cũng có tư tưởng vào chùa tập sự rồi xuất gia như quý Thầy, quý Sư cô. Các vị đó cũng đã buông bỏ những gì ngoài đời trong khi bao năm tôi lại hoang phí thời gian để chạy theo nó, cái mà trong giáo lý nhà Phật gọi là ngũ dục như vợ con, nhà cửa, danh lợi, ăn uống, ngủ nghỉ...

Từ đó, tôi tập tành bắt chước buông bỏ những cái không thuộc về mình, để học và hành theo lời Phật dạy, những giáo lý mà Thế Tôn để lại hơn hai ngàn năm nay.

Một chút nhìn lại 1
Ảnh minh hoạ.

Khổ nỗi, tôi học trước quên sau, trí tuệ cũng không có. Tôi vẫn còn nhớ rất rõ khi thời gian đầu xuất gia, còn làm chú điệu gần ba năm. Trong thời gian này, tôi được Sư Phụ cho mấy anh em huynh đệ xuất gia chung đợt, học bốn quyển Luật Trường Hàng. Sư Phụ nói: “Chú nào học thuộc bốn cuốn luật, gồm Tỳ-Ni, Sa-Di, Oai Nghi và Cảnh Sách rồi mới cho đi thọ giới Sa-di”. Mấy anh em còn trẻ học mau thuộc. Còn tôi ở tuổi 40, trí nhớ thì kém, học thì chậm, nhưng cũng cố gắng rồi cũng vượt qua, trả hết bốn cuốn luật và kỳ khảo hạch các pháp khí như chuông, mõ, khánh, trống... mà quy định của chùa đưa ra. Khi hoàn thành tất cả rồi mới được đi thọ giới Sa-di, tiếp tục tu học.

Vậy mà giờ nhìn lại thì thấy rất nhanh, cũng gần được năm năm mình ở chùa rồi. Nhiều đêm ngỗi ngẫm nghĩ lại, tôi học hành thì chậm thật, chữ nghĩa văn chương thì chẳng bằng ai, tu thì cũng không ra gì “sình lên xẹp xuống”. Sư Phụ từng nói tu là sửa, mà tôi ở ngoài đời mấy mươi năm tâm tánh hơn thua đầy dẫy, tranh đấu, tham lam, sân hận, si mê, đố kỵ, thiện ác, vui buồn muôn trùng thì làm sao sửa đây. Những thứ này luôn rình rập trong tôi. Chỉ cần ai làm gì không vừa ý là sân hận nổi lên; gặp đồ ăn ngon thì ăn cho thỏa thích, không biết chừa ai. Nói chung là đủ thứ…

Tôi thấy mình thật tệ, đã ở chùa gần ấy năm rồi mà chưa sửa được gì, học hành kiến thức hiểu biết Phật pháp thì hạn hẹp. Tôi cảm thấy mình có lỗi với Sư Phụ, vì chưa đền đáp công ơn cho Ngài được gì.

Có lúc, tôi ngồi thẫn thờ, thở vô, thở ra rồi nghĩ vớ vẩn mình đang làm gì đây? Đang tu gì đây? Giáo lý mà Thế Tôn để lại gồm có tam tạng kinh điển trù phú, còn tôi thì chỉ học và đọc được một vài bài kinh hay câu kệ trong kinh Pháp Cú. Thật là hổ thẹn nhưng đây là sự thật. Lại suy nghĩ tiếp. Ngày xưa, chỉ trong ngày lễ Hạ Điền thôi mà đức Thế Tôn đã chứng sơ thiền (tầng thiền thứ nhất). Tôi nghĩ là vì phước báu của Ngài đã trải qua suốt bốn A-tăng-kỳ và 100 ngàn đại kiếp trái đất, đây là kiếp cuối cùng của Ngài, là Thái tử Siddhattha, năm 29 tuổi vượt thành để xuất gia, 35 tuổi chứng đắc Thánh quả Chánh Đẳng Giác, có danh hiệu là đức Phật Thích-ca Mâu-ni.

Nhiều lúc, tôi cứ ngẫm nghĩ một mình như vậy những chuyện không đâu, rồi cười riêng mình như một người khùng. Tôi nghĩ rằng hành trình làm người hay cả cuộc đời đi từ phàm sang Thánh luôn đòi hỏi nhiều cái biết khác nhau. Khổ thay, cái hiểu biết của tôi lại dừng lại ngay sau cái biết đầu tiên nên không thể đi xa hơn, rồi cứ vậy mà luẩn quẩn một vòng tròn nhỏ xíu nhưng dai dẳng và dằng dặc suốt bao đời. Trong giáo lý duyên khởi của Phật giáo, cuộc luân hồi của muôn loài chúng sinh là một vòng tròn khép kín, không có chỗ bắt đầu hay kết thúc. Từ đó, bất cứ một mắc xích nào trong 12 duyên khởi cũng có thể là chỗ bắt đầu: vô minh, hay xúc thọ, ái… đều được cả. Suy cho cùng, kiếp người hay cuộc tu chỉ là những lần ghé lại đâu đó.

Thế Tôn thành Phật rồi cũng chỉ sống thêm 45 năm thì ra đi. Trước sau thọ mạng chỉ vừa vặn 80 năm ngắn ngủi.

Còn tôi bây giờ, ngồi thở phì phào, đến mấy mươi năm có mặt trên đời, mà bản thân không có chút gì tu tập hay phước đức. Dĩ nhiên, đó chỉ là suy nghĩ riêng của tôi. Tôi cứ thầm mong một kiếp nào đó được nhìn thấy Phật…

Con người bằng xương, bằng thịt rồi có ngày cũng đến lúc đau bệnh, già yếu và cuối cùng thì bỏ xác thân này mà đi. Nói cho cùng, cuộc tu hành là sự nhìn lại chính mình.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ta cứ tưởng thứ mình tìm nằm ở bên ngoài

Phật pháp và cuộc sống 10:00 20/11/2025

Khi trái tim chưa đủ đầy, nó sẽ yêu bằng mong muốn được lấp đầy. Khi trái tim chưa đủ tỉnh sáng, nó sẽ yêu bằng nỗi sợ và hờn ghen. Và ta không biết rằng đó chính là nguyên nhân khiến mọi thứ trở nên nặng nề: ta đang đặt vào người khác một nhiệm vụ không ai có thể làm thay ta đó là nhiệm vụ làm cho chính ta hạnh phúc.

Tuỳ bút: Thiền định

Phật pháp và cuộc sống 09:35 20/11/2025

Trong một lần trò chuyện về những chương trình trên màn ảnh truyền hình, một anh bạn thân bày tỏ với tôi, là có một chương trình anh rất thích, nhưng anh lại dị ứng với người dẫn chương trình nên không bao giờ anh xem. Anh nói với tôi anh ghét cái vẻ cao ngạo, trịch thượng của “cái thằng cha” dẫn chương trình đến nỗi anh không muốn mở cái kênh đó ra, chứ không phải đợi mở ra thấy cái mặt đáng ghét mới tắt máy, dù trong lòng anh rất thích chương trình đó. Cái ghét nó lấn át cả cái yêu, làm cho anh có chút khó chịu, không biết làm sao mà giải quyết. Và cho đến bây giờ, điều đó vẫn còn làm cho anh không được thoải mái chút nào.

Đại đức Thích Khải Tuấn tán thán Hoa hậu Hương Giang

Phật pháp và cuộc sống 16:48 19/11/2025

Chiều 19/11, phần thi Trang phục dân tộc - National Costume của Miss Universe 2025 đã thu hút sự theo dõi của hàng triệu khán giả toàn cầu.

Thiên thu vừa chợp mắt

Phật pháp và cuộc sống 16:30 19/11/2025

Mọi chấp đều rời rã/ Như sương tan ngọn đồi/ Một niệm buông trọn vẹn/ Trời hiện giữa lòng người...

Xem thêm