Trong Kiến Đàn Giải Uế Nghi của Thủy Lục Chư Khoa có lời tán thán Bồ Tát Quán Thế Âm: “Nhân tu sáu độ, quả chứng một thừa, thệ nguyện rộng sâu như biển lớn mênh mông không thể đo lường, từ bi cao lớn to trời xanh che trùm chẳng thấy ngằn mé, cúng thân bất hoại, rộng phát mười hai nguyện đẹp, trải vô lượng kiếp, linh ứng năm trăm tên lành.” Theo Phật giáo Việt Nam, việc lạy danh hiệu Quán Thế Âm Bồ Tát xuất hiện vào thế kỷ thứ 12 khi tín ngưỡng Quán Thế Âm Bồ Tát ngàn tay, ngàn mắt được truyền tụng rộng rãi.

Công đức lễ bái 500 lạy danh hiệu Quán Thế Âm Bồ Tát giúp tiêu trừ nghiệp chướng, thân tâm an nhiên. Chính bởi vậy, ngày nay tại các tổ đình, tự viện đều tổ chức hằng tháng vào ngày vía Quán Thế Âm 19 tháng 6 âm lịch, ngày vía Quán Thế Âm 19 tháng 9 chư Tăng Ni, thiện nam, tín nữ đều tham dự nghi lễ Ngũ bách danh rất đông đảo. 

Lợi ích khi lạy Ngũ Bách Danh

Việc lạy 500 lạy danh hiệu Quán Thế Âm đem lại lợi ích vô cùng to lớn cho người thực hành. Nghi thức tu tập này khi ai đã thành tâm kính lễ thì sẽ tiêu diệt phiền não, tội lỗi, nghiệp chướng mà bản thân đã tạo ra. Trong đời sống hiện tại hay nhiều đời trong quá khứ, chuyển hóa bệnh tật, thọ mạng được dài thêm, tín tâm được tăng trưởng.

Quán Thế Âm Bồ Tát là vị Bồ tát quán sát âm thanh của sự khổ đau dưới trần gian kêu cứu mà cứu độ một cách tự tại. Do ngài quán sát âm thanh một cách tự tại nên đã chứng được bản thể chân thường của trần thế. Nơi nào trong trần thế cũng đều tồn tại âm thanh của khổ đau. Vì ngài là đấng giác ngộ, hiểu rõ được chân lý của trần thế, chứng được phép “nhĩ căn viên thông” có khả năng thể thông suốt hết thảy âm thanh trong trần thế mà dùng hiệp lực cứu rỗi chúng sinh thoát khỏi bể khổ cuộc đời. 

Cho nên, chúng sinh nào xưng niệm danh hiệu ngài liền được “tầm thanh cứu khổ” giải thoát được khỏi tai ách, hoạn nạn. Ngài đã chứng được bản thể của âm thanh vốn dĩ là không, sự vô thường, vô ngã nên ngài thường được tôn xưng là Quán Thế Âm Bồ Tát. 

Hướng dẫn tu Ngũ Bách Danh

Trước khi hành lễ Ngũ Bách Danh quý Phật tử, thiện nam, tín nữ sẽ gột rửa sạch sẽ thân tâm, ý nguyện trong lòng, tạm gác những muộn phiền, âu lo của cuộc sống tập trung vào khóa lễ. 

Đặc biệt, quá trình hành lễ diễn ra trong thời gian khá dài và phải hoạt động nhiều nên cần phải lựa chọn những bộ quần áo thoải mái, dễ dàng hoạt động nhưng vẫn phải đảm bảo sự trang nghiêm. 

Quý thầy tại chùa sẽ là chủ sám trực tiếp dẫn chúng thực hiện nghi thức đồng thanh cùng đọc hồng danh của Quán Thế Âm Bồ Tát sau mỗi lần đọc xong chúng ta sẽ đứng dậy vái một lễ cho đến khi đủ 500 lễ. Tuy nhiên, còn phụ thuộc vào sức khỏe và sự thích nghi của mỗi người. Nếu ai có đủ sức khỏe có thể đứng dậy và vái, còn những người không đủ sức khỏe có thể ngồi quỳ vái nhưng không tiêu giảm được công đức khi hành lễ Đức Bồ Tát Quán Thế Âm Bồ Tát.

Một là ngũ thể đầu địa.Hai là quỳ xuống xưng tán hồng danh.Ba là ngồi theo đại chúng đọc tụng hồng danh của ngài.Tùy theo phương thức, theo tâm trí thành của chúng ta mà kết nối ngài để cảm nhận được những năng lượng tốt đẹp. 

Nghi thức tu Ngũ Bách Danh

Nghi thức lễ Ngũ Bách Danh được tổ chức ở chùa hoặc ở ban thờ Phật tại gia đều được.  Tuy nhiên, cần thực hiện ở nơi có không gian thanh tịnh cho phép chúng ta có thể hành lễ. 

Trong nghi thức kính lễ Ngũ Bách Danh chúng ta bình lễ và tâm trí hướng thành về Đức Bồ Tát tạo ra công đức, phước lành và năng lượng nhiệm màu cảm nhận từ Đức Bồ Tát Quán Thế Âm. 

Văn khấn Ngũ Bách Danh

Tán Dương Trí Tuệ Đức Quán Thế Âm và Đảnh Lễ

Quán Thế Âm Bồ Tát

Rộng phát Tâm Từ Bi

Công hạnh linh nhiệm mầu

Quán sát các âm thanh

Thấy chúng sanh đau khổ

Hóa độ cứu quần mê

Thoát khỏi muôn vàn khổ

Sớm lên bờ giác ngộ.

Bồ Tát Quán Thế Âm

Bốn mươi loại vô úy

Ba mươi hai hóa thân

Ngàn tay cùng ngàn mắt

Hàng phục chúng Ma Quân.

Đại Từ và Đại Bi

Cứu Khổ và Cứu Nạn

Linh Cảm Quán Thế Âm

Mây Từ nâng tòa sen

Tùy chốn hiện thân vàng

Nước cành Dương ban rải

Giọt Cam Lộ cứu đời

Thường niệm công hạnh Ngài

Nhớ tu tâm từ bi

Chuyển tải ánh sáng Pháp

Giác ngộ khắp chúng sinh

Thường niệm công hạnh Ngài

Nhớ hành hạnh cứu khổ

Chăm chỉ quyết tu hành

Tự giác và giác tha

Sớm xa lìa tám nạn. (1 chuông)

Nam mô Đại Từ Đại Bi Tầm Thanh Cứu Khổ Cứu nạn Linh cảm Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần. 3 chuông)

Tán Dương Chi

Cành dương nước tịnh,

Rải khắp ba ngàn,

Tánh không tám đức sạch trần gian,

Pháp giới rộng thênh thang,

Tội nghiệp tiêu tan,

Lửa đỏ hóa sen vàng.

Nam mô Thanh Lương Địa Bồ Tát. (3 lần. 3 chuông)

Lễ Ngũ Bách Danh

(Quỳ hoặc đứng, chắp tay. Pháp khí: khánh, chuông)

Xưng tên hồng danh Quan Thế Âm Bồ Tát: 500 lễ danh hiệu Quán Thế Âm Bồ Tát

Sám Nguyện Quán Thế Âm

Bồ tát Quán Thế Âm:

Đại bi, Đại danh xưng,

Bậc vô vàn phương tiện.

Nay đệ tử chúng con,

Thành tâm lễ công hạnh,

Học từ bi trí tuệ

Sám hối mọi tội lỗi

Trong kiếp sống vô minh

Gây khổ lụy chúng sinh,

Bao công đức tạo ra

Nguyện hồi hướng tất cả

Cho khắp pháp giới này. (1 chuông)

Nguyện Ngài cứu khổ nạn,

Tâm từ bi mênh mang

Ánh tịnh quang tỏa khắp,

Màn si ám tiêu tan,

Ban an vui mãi mãi

Cho chúng sinh hoan hỷ. (1 chuông)

Ngài mong muốn tất cả,

Khỏi bệnh não, độc hại,

Giác ngộ lý vô thường

Hành Từ bi vô lượng. (1 chuông)

Con nay cung kính lễ,

Bậc Nghe danh cứu khổ

Con nay tự quy y

Đấng Cha Lành muôn thuở

Cho con đời nay vui,

Sau được vào viên tịch.

Nguyện chúng sinh ba cõi

Giải thoát mọi khổ não

Hữu tình và vô tình

Đều trọn thành Phật đạo. (1 chuông)

Nam mô nhĩ căn viên thông đại từ đại bi tầm thanh cứu khổ linh cảm ứng Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần. 3 chuông)

Phát Nguyện Bồ Đề

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con xin tùy hỷ (và thực hành) công hạnh Bồ Đề:

PHÁT TÂM BỒ ĐỀ

HỘ TRÌ TAM BẢO

CHUYỂN TẢI PHẬT PHÁP

RỘNG KHẮP THẾ GIAN.

Chúng con nguyện hồi hướng cho Chính Pháp của Phật được tuyên dương, được hưng thịnh. (1 chuông. 1 lễ)

Cúng Thực

a. Văn bạch

(Chủ sám quỳ, chắp tay)

Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

Nhân duyên khóa lễ tu tập này, đệ tử chúng con xin thành kính dâng cúng dường vật thực:

Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.

Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh.

Hạ: Xin dâng cúng cho chư Thiên, chư Thần Linh.

Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các chúng vong linh mà chúng con đã thỉnh mời.

Nguyện cho các vong linh được nương sự bố thí trong khóa lễ cúng này của chúng con mà được thọ thực no đủ.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

b. Tụng thần chú cúng thực 

(Ngồi, chắp tay. Pháp khí: mõ, chuông)

Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (3 lần. 1 chuông)

Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (3 lần. 1 chuông)

Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các vong linh

Được thọ thực no đủ

Nghe kinh giác ngộ Pháp

Sinh lòng kính tín Phật

Nương tựa nơi Tam Bảo

Tu hành cầu thoát khổ

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

Phục Nguyện

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Nam mô Đại Từ Đại Bi Linh cảm ứng Quán Thế Âm Bồ Tát!

a. Thời khóa tiếp theo

Đệ tử con xin dừng thời khóa tu tập.

b. Thời khóa khai/kết lễ

Đệ tử chúng con xin hồi hướng các công đức của chương trình tu tập này, công đức tạo lập được trong ngày hôm nay về Vô Thượng Bồ Đề và hồi hướng cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ, xả bỏ oán kết, để thực hành công hạnh Bồ Đề, đời đời kiếp kiếp luôn được trợ duyên cho nhau tu hành cho tới ngày thành Phật.

Và chúng con cũng hồi hướng cho hiện tại nguyện được tiêu trừ các ác nạn, quả báo do nghiệp sát sinh của chúng con và chúng con xin (đọc mong cầu)…

(Tiếp)

Và chúng con lại xin bạch phát nguyện hồi hướng:

(Pháp khí: mõ, chuông)

Đệ tử chúng con

Vâng lời Phật dạy

Tùy hỷ công đức

Phát nguyện tinh tấn

Tu giới, học Pháp

Chân thật tập thực hành

Sáu pháp hòa kính

Chúng con nguyện xin

Hiện tại kiếp này

Và muôn kiếp sau

Đều gặp Minh Sư

Bậc thiện tri thức

Tu nguyện Bồ Đề

Thực hành công hạnh

Hộ trì Tam Bảo

Chuyển tải Phật Pháp

Rộng khắp thế gian

Lợi mình lợi người

Hồi hướng về Vô Thượng Bồ Đề. (1 chuông)

Hiện tại kiếp này

Và muôn kiếp sau

Nương nơi Tam Bảo

Kiến lập pháp hội

Tu pháp Lục Hòa giải thoát

Khiến cho chúng sinh

Hoan hỷ thực hành

Lợi ích nhân thiên. (1 chuông)

Chúng con lại nguyện cầu

Bậc Thánh sớm giáng trần

Dẫn độ chúng sinh

Vào dòng giải thoát. (1 chuông)

Nguyện cầu Sư trưởng

Tứ đại điều hòa

Trụ thế Sa Bà dài lâu

Tuyên dương chính Pháp Phật

Lợi ích chúng hữu tình. (1 chuông)

Nguyện cho hết thảy

Chư Thiên, chư Thần

Cùng với cha mẹ

Hiện tại kiếp này

Và muôn kiếp trước

Thân bằng quyến thuộc

Và các vong linh

Hữu duyên khóa lễ,

Pháp hội hôm nay,

Gia tiên tiền tổ

Oan gia trái chủ

Của cả gia đình

Nương nhờ công đức

Của pháp Lục Hòa

Mà được duyên lành

Được nương Tam Bảo

Giác ngộ Phật Pháp

Cùng với chúng con

Kết duyên pháp lữ

Trợ duyên cho nhau

Tu đạo Bồ Đề. (1 chuông)

Cùng xin hồi hướng

Cho cả gia đình

Bình an mạnh khỏe

Gia đạo hưng long

Ác nạn tiêu trừ

Công việc hanh thông

Tu theo Phật Pháp. (1 chuông)

Lại hướng nguyện cho

Đạo Phật hưng thịnh

Trên toàn thế giới

Đất nước Việt Nam

Luôn có minh quân

Lãnh đạo đất nước

Hưởng ân Tam Bảo

Như thuở vua Trần Nhân Tông

Toàn dân tu pháp Lục Hòa

Yêu thương giúp đỡ nhau

Sống đời an lạc

Đất nước hưng thịnh. (1 chuông)

Chúng con lại nguyện

Chư Thiên, Thiện Thần

Gia tâm ủng hộ

Thời tiết thuận hòa

Giảm bớt thiên tai

Hạn hán, động đất

Dịch bệnh, mất mùa

Chiến tranh loạn lạc

Khiến cho:

Quốc thái dân an

Thế giới hòa bình (1 chuông)

Nguyện cho:

Pháp giới chúng sinh

Đồng thành Phật đạo.

Chúng con lại xin

Tri ân Tam Bảo

Sư Phụ đại Tăng

Thiện hữu tri thức

Giúp con tu hành

Tùy hỷ tất cả

Chư Thiên, chư Thần

Tất cả các vị

Nhân cùng phi nhân

Trong đàn tràng này.

Nam mô Hoan Hỷ Tạng Bồ Tát Ma Ha Tát!

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 chuông. 1 lễ)

Hồi Hướng

Công phu công đức có bao nhiêu,

Con xin lấy đó hồi hướng về

Nguyện khắp pháp giới các chúng sinh,

Thảy đều thể nhập vô sinh nhẫn. (1 chuông)

Nguyện tiêu ba chướng trừ phiền não,

Nguyện được trí tuệ thật sáng ngời

Nguyện các tội chướng thảy tiêu trừ,

Đời đời thường hành Bồ Tát đạo. (1 chuông)

Nguyện đem công đức tu hành này,

Chan rải mười phương khắp tất cả

Hết thảy chúng con cùng các loài

Đồng được lên ngôi Vô Thượng giác. (3 chuông)

Tam Tự Quy

Tự quy y Phật, nguyện cho chúng sinh, hiểu thấu đạo lớn, phát tâm Vô Thượng. (1 chuông. 1 lễ)

Tự quy y Pháp, nguyện cho chúng sinh, thâm nhập kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 chuông. 1 lễ)

Tự quy y Tăng, nguyện cho chúng sinh, quản lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 chuông. 1 lễ. Sau đó 1 hồi chuông kết lễ)

Bạch Hạ Lễ

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ vật thực đã dâng cúng để chúng con xin thọ thực.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)