Người tu và sự nóng giận

Theo đạo Phật, từ vô thỉ mọi chúng sanh chỉ là một khoảng chân như diệu hữu. Rồi vì vô minh mà ta sanh tâm tham đắm, tham mà không phỉ chí là hờn, là giận. Từ hết hờn giận nầy đến hờn giận khác, chúng kết tụ lại thành một tập khí khó buông của chúng sanh. 

Quản lý nóng giận bằng phát triển tâm từ

Nóng giận là một tánh xấu vô cùng tai hại. Nó chính là ngọn lửa chẳng những đốt ta, mà còn đốt người quanh ta nữa. Chính Đức Từ Phụ đã dạy:

“Một niệm giận hờn nổi lên, thì trăm nghìn nghiệp chướng đều khai mở,” hoặc giả “Một phen lửa giận phát ra, liền đốt cháy cả rừng công đức.”

Vì đâu mà có nóng giận? Mặc dù xã hội văn minh vật chất, loạn động và quay cuồng, nhưng chúng ta được quyền lựa chọn cách sống cho chúng ta chứ! Khi bị một con muỗi cắn, có người vội đập nó, nhưng có người chỉ đuổi nó đi thôi. Tương tự, khi ai đánh chưởi mình, mình có thể đánh chưởi lại, hoặc làm ngơ, hoặc bỏ đi... Nói cho rõ ra, những gì xãy ra là do tự nơi mình, tự nơi “cái ngã” của mình. Nếu mình không chấp “ngã” mà dằn tâm nóng giận xuống thì không có chuyện gì xãy ra. Người xưa đã thường nói: “Một câu nhịn, chín câu lành.” Nếu lời chưởi rủa mà ta xem như gió thoảng mây bay thì đâu còn gọi là lời chưởi rủa nữa. Ví bằng ta không dằn được cơn nóng giận thì những lời thô lỗ, độc ác sẽ phát ra ngay chính khẩu nầy, thân nầy, ý nầy, mong gì được trở lại làm người, chứ đừng nói chi đến cõi trời, hoặc giải thoát. Những người hay nóng giận thường đổ lỗi cho người, tại người kia làm mình nổi giận. Kỳ thật, chỉ có cái chấp ngã và cái giận, chứ có ai giận ai đâu mà ta phải nổi xung thiên lên cho mang thêm chướng nghiệp? Chỉ tại ta mở toang các cánh cửa mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý ra, không chịu bình tâm suy xét, nên lửa giận mới tự nhiên cháy, do đó mà bao nhiêu đau khổ và phiền não cũng ập đến.  

Hãy lắng lòng nghe lời dạy của Đức Từ Phụ trong kinh Thập Thiện:

“Ai không khởi tâm sân hận thì tâm không khổ não, giận hờn, tranh giành. Ngược lại, nếu lúc nào chúng ta cũng nhu hòa, ngay thẳng, từ bi, hỉ xả thì tướng mạo của chúng ta lúc nào cũng trang nghiêm, và cuộc sống, cuộc tu thường an nhiên, tự tại và giải thoát.”

Là người con Phật, hãy lấy lòng từ bi, hỉ xả của Phật mà sống, lấy trí tuệ của Phật mà tu. Hãy tự căn dặn mình rằng nếu mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý thường đóng, thì những đánh chưởi chỉ là những tiếng gió rít. Hãy lấy từ bi, hỉ xả mà tha thứ cho lỗi lầm của người vì cõi đời nầy có mấy ai hoàn toàn thiện lành đâu. Cuối cùng nóng giận không giúp ta được gì. Ngược lại, nó chỉ làm ta mờ mịt và mất cả trí khôn để làm cho sự thể trở nên tệ hại hơn. Hãy nhìn vào gương mà xem, nếu ta cười thì người trong gương cũng cười, mà nếu ta sân hận thì người trong gương cũng sân hận. Đừng đi đâu xa mà tu, hãy phản quang tự kỷ thì biết ngay. Với người quanh ta cũng vậy, không ai muốn làm điều xấu ác, hoặc tàn hại người khác. Hùm mà còn không nở ăn thịt đồng loại, huống hồ là con người, dù độc ác thế mấy, trong chiều sâu tâm hồn, họ vẫn còn có một chút thiện lành nào đó. Hãy dùng lời ái ngữ cho dù người có độc ác, hãy ăn nói ngay thẳng cho dù người có ăn nói quàng xiên, hãy nhu hòa nhẫn nhục, cho dù người có sân hận đùng đùng. Làm được như vậy, thân tâm ta sẽ nhẹ nhàng an lạc hơn. Người muốn thù ta, cũng không nỡ thù. Kẻ muốn hại ta, cũng không nỡ hại. Làm được như vậy, ta làm gì có kẻ thù vì người thiện, kẻ ác ta đều hỉ xả.

Làm được như vậy, ta đang làm gì nếu không là đang thanh tịnh hóa cõi Ta Bà? Mười phương ba đời chư Phật và chư Bồ Tát cũng đã từng thanh tịnh hóa thân, khẩu, ý để giải thoát, chúng ta há có con đường nào khác nếu nuốn sống hạnh phúc và tu giải thoát hay sao? 

Nóng giận là bản năng, tĩnh lặng là bản lĩnh