Chủ nhật, 13/12/2020, 10:58 AM

Trong lòng không có hoa, khó tìm hoa bên ngoài

Bạn có thể học lời Phật từ kinh điển nhưng hoàn toàn có thể tìm thấy ý Phật ở đời sống, tự nhiên, trong sự vận động hàng ngày…

HT. Thích Bảo Nghiêm: Nương tựa vào danh hiệu Phật để nhớ hạnh Phật, lời Phật dạy

Lý luận luôn có vẻ cao siêu, trừu tượng bởi tính khái quát cao được diễn đạt bởi các cấu trúc ngôn ngữ có khi rất phức tạp. “Ngôn ngữ” đời sống, tự nhiên lại giản dị hơn nhiều…

Bạn thường nghe “vạn pháp duy tâm tạo”- đấy là nguyên tắc lý luận rất căn bản của ssạo Phật khi đối sánh hay biện luận với khoa học hay triết học duy vật trong một thế sinh tử triệt tiêu phủ định lẫn nhau. Một bề vật chất quyết định ý thức, vật chất có trước, ý thức chỉ và chỉ là sự phản ánh vật chất ấy. Một bề vạn sự do tâm, duy tâm, vạn pháp duy tâm tạo - tâm là chủ thể, tiên khởi và quyết định.

Bạn có nghe về y báo và chính báo và quan hệ biện chứng giữa chúng như có A mới có B, do A mà có B…

Trong lòng không có hoa, khó tìm hoa bên ngoài 1

Thực tế “phát biểu” chân lý có khi giản dị hơn nhiều, lại vô cùng sinh động. Trong một vùng cụ thể, nếu cây trái tốt tươi, hoa cỏ sinh sôi nẩy nở, chim hót líu lo, trẻ nhỏ vô tự nô đùa…Cảnh tự không đóng cửa cổng và cũng không cài then chính điện, lối sỏi sạch bong, khói lương nhẹ nhàng len trong nắng...bạn không cần hỏi thăm, phỏng vấn, đọc các văn bản báo cáo, so sánh các số liệu, cũng nhận ra ngôi già lam ấy, đạo tràng ấy, thôn ấp ấy yên bình, ý Phật đạo đức đời sống hài hòa thấm nhuần trong đại chúng, không trộm cắp phá phách rượu chè vô độ, ít tội phạm hay không có tội phạm, quý tăng ni tu học và hành đạo hanh thông. Y báo tốt dẫn đến chính báo tốt tương ứng.

Khi bạn thấy một công viên ngổn ngang rác, đường phố lầy lội ổ gà ổ voi, đua xe ầm ào, hỏi thăm đường ai nấy cảnh giác không trả lời, cảnh sát hầm hố ngoài  đường ngày đêm, bạn biết nhiều mà không cần tham khảo các số liệu về trị an ở đấy.

Triết học duy vật biện chứng xét hiện tượng ấy trong cặp quan hệ bản chật và hiện tượng, còn Phật học lại xét theo lý luận y báo tốt thì chính báo tốt; vạn pháp duy tâm tạo - tâm quần chúng nơi ấy bất an, rối nhiễu, đạo đức xuống cấp, Phật pháp không thấm sâu, giác ngộ ít, bộc lộ ra hiện tượng bên ngoài như một tất yếu không thể khác.

Góc nhìn duy vật người ta có thể cho rằng cải thiện cơ sở vật chất, đàu tư làm đường, làm cầu, xây dựng công trình phúc lợi, hỗ trợ tài chính...sẽ dẫn đến thay đổi nhận thức hành vi, vãn hồi trị an, phát triển. Không phủ nhận, nhưng Phật giáo có lối tiếp cận riêng: hoằng pháp, từ thiện nhân đạo bằng tài thí, thấm nhuần Phật pháp kiên trì cho đại chúng... Khi tâm của từng nhân sinh giác ngộ, minh triết, rõ lẽ thực và nhận ra tội phước, hành động chân thiện mỹ phát sinh, cảnh giới sống sẽ thay đổi dần tương ứng.

Ứng dụng lời Phật dạy để nuôi dưỡng con cái tốt hơn

Trong lòng không có hoa, khó tìm hoa bên ngoài 2

Người viết sống ở một hẻm nhỏ, kỳ công vun tươi chắt chiu trồng từng giỏ lan, từng chậu cây cảnh, chút phân chút nước hàng ngày, thấy hoa đơm, lộc nảy chồi lòng vui như hội nhìn ngắm mãi, nhưng bao nhiêu năm không có một góc vườn nho nhỏ như ý: cứ hoa nhen lên ai đấy bẻ mất dù chẳng để làm gì, cây có lộc lại trụ nhanh vì ai đấy… không phải chuyện bạn có trồng cây hay không, quyết định ở môi trường sống có hài lòng hứng thú và thích thú điều đó không. Nếu thích, họ sẽ cùng bạn ngắm vẻ đẹp của sự sống muôn màu, qua lại thưởng lãm khen tặng, nếu trái mắt thuận tay theo thói quen họ hái mất tùy nghi, trồng hoài không đặng, vấn đề ở tâm. Nếu trong lòng bạn không có hoa, không thích hoa, không cảm thụ được vẻ đẹp của hoa và giá trị của cái đẹp cũng như sở hữu của tha nhân, đừng hòng ngắm hoa bên ngoài vì ở đấy cũng trơ trọi trống rỗng như trong lòng bạn, lòng bạn thế nào bên ngoài thế ấy - duy tâm là vậy.

Nên, thay vì trồng hoa trước, hãy kỳ công trồng hoa trong lòng mình, “trồng” ý thức về cái đẹp, phân tích cái đẹp, giá trị sống, thấm nhuần, khi đến độ đủ duyên, hoa bên ngoài nở rộ khoe sắc thắm - chính báo hiển bày.

Phật dạy vậy.

Lời dạy sau cùng của Đức Phật trước khi Ngài nhập niết bàn

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Tuỳ bút: Bão ở quê xa

Góc nhìn Phật tử 10:00 19/11/2025

Nghe tin đài phát thanh báo quê mình có bão, cơn bão gần bờ. Bất chợt trong lòng cứ chộn rộn mãi. Cuộc điện thoại về nhà vừa dứt nhưng không khỏi lo âu, tôi lặng nhìn kim đồng hồ đang dịch chuyển dần về đêm. Bây giờ là cuối tháng Tám âm lịch, miền Trung quê tôi lại tiếp tục gánh chịu sự hoành hành của những cơn bão.

Nghĩ về những người Thầy

Góc nhìn Phật tử 07:27 19/11/2025

Xin thành kính dâng tặng những người Thầy đã cho con từng con chữ. Xin trọn đời tri ân những người Thầy đã khai tâm mở trí cho con trên đường tìm về Đạo Pháp! “Người Thầy là ngọn nến, đốt cháy mình để thắp sáng nhân gian” (Ngạn ngữ Ixraen).

Phụ nữ làm gì để mang lại phúc báo cho gia đình?

Góc nhìn Phật tử 10:08 21/10/2025

Ngoài các thiện hạnh bố thí, phóng sinh, người phụ nữ có thể bắt đầu tích lũy công đức cho mình và gia đình từ việc tụng kinh, niệm Phật. Tụng đọc kinh Phật chính là khởi đầu đúng đắn trong cuộc đời, giúp người phụ nữ học cách làm người mẹ tốt, con dâu tốt, người vợ tốt.

Tâm sen giữa đời

Góc nhìn Phật tử 15:10 01/10/2025

Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không. Thế sự đời lại lắm uẩn khúc khó lường trước, thọ báo luân hồi liên miên bất tận như cái ách đã quàng sẵn trên thân.

Xem thêm