Ánh trăng vằng vặc ngày rằm chia sẻ niềm vui trong trẻo, hạnh phúc cho con trẻ mọi nhà dù nơi giàu có, hay còn nghèo khó như ở xóm Ao Đình ngày nay... Trăng Trung Thu sẽ rất tuyệt vời! Muôn đời vẫn vậy…
Xóm nhỏ có tên Ao Đình. Một hồ nước rộng có từ đầu thế kỷ XX, hay có thể xa hơn. Khi dân làng Phong Thạnh cùng nhau đắp đất tạo nên hồ trồng sen và dự trữ nước ngọt cho cả một vùng, bên bờ hồ chính là nơi phụng thờ Đình anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực và thế là mặc định tên “Ao Đình” dễ nghe, dễ nhớ trong một trường danh từ chung: Cầu Đình rồi Cầu Đình II...
Nghèo! Chuyện này dễ thấy ở xứ mình, nhưng sự nghèo ở đây lộ thiên xé lòng. Một thuở với những dãy nhà tranh vách lá xiêu vẹo có những cháu bé người dân tộc Khmer suốt ngày đầm mình trên đồng nước mặn của người ta tìm chút tôm cá hay mớ rau, ôm củi... Những người phụ nữ quanh năm gắn bó hình ảnh với trẻ sơ sinh đau đáu từ nhà nhìn ra lối đi bì bõm nước đọng. Vậy đó...
Bây giờ có khá hơn chút, khi làm thêm cung đường và thêm chiếc cầu mới, đường làng bớt ao tù nước đọng, hộ nghèo có nhà tình thương... Nhưng cái tên Ao Đình vẫn gắn liền với hình ảnh nghèo nhất thị trấn nay đã “lên” phường 1 của thị xã mới Giá Rai (Bạc Liêu), nơi người dân tộc Khmer cư trú khá đông.
Trung thu đang về, nhắc tôi nhớ về ngày xưa… Ngày những lũ học trò được phát bánh trung thu đắng nghét, vàng ngà, cứng, lại khó ăn nhưng mừng như… trúng độc đắc! Rồi đi dạy, lại phát cho học trò khi trung thu về một thứ bánh không khác nhiều món bánh mình từng được “chia sẻ”.
Những cung đường còn tù đọng đã có bóng xe buýt màu vàng, biển tên đường màu xanh trắng ra dáng đô thị...
Tôi ngồi cùng anh Liên Thanh Tâm mở tiệm ngay cạnh Ao Đình. Bánh trung thu và bánh in đã trưng bày “dụ” đám trẻ con. Người đàn ông trung niên gốc Hoa lâu năm gắn bó cùng Hội chữ thập đỏ nay đã Quy y và trở thành một chức sự của Tịnh độ cư sĩ địa phương. Anh đang đọc giáo trình Tịnh độ, vừa trông hàng. Chốc chốc các cháu bé người dân tộc Khmer chạy ra, chạy vào mua vài nghìn bánh kẹo.
Xóm Ao Đình có ngôi chùa Nam Tông Khmer đang trùng tu, nơi ngày trước có màn thả đèn gió ban đêm rất tuyệt.
Mười mấy ngày nữa trung thu về. Anh Tâm bán hàng, dù có lẽ không được nhiều, nhưng vui hơn ngày thường. Sẽ có đèn và nhiều đèn trung thu các loại trong đêm hội Trăng Rằm. Ánh trăng vằng vặc ngày rằm chia sẻ niềm vui trong trẻo, hạnh phúc cho con trẻ mọi nhà dù nơi giàu có, hay còn nghèo khó như ở xóm Ao Đình ngày nay...
Trăng Trung Thu sẽ rất tuyệt vời! Muôn đời vẫn vậy…
Nguyễn Thành Công
Ảnh: Thường Nguyên