Từ niềm vui bóng đá nghĩ về trung đạo, tỉnh thức

Tối 2/12, trên sân bóng Việt Trì (Phú Thọ), đội tuyển Việt Nam đã thắng trước Thái Lan trong trận chung kết lượt đi ASEAN Cup 2024.

Cụ thể, đội tuyển Việt Nam đã giành chiến thắng 2-1 trước Thái Lan - kết quả này giúp thầy trò HLV Kim Sang Sik nắm lợi thế trước trận lượt về tại sân Rajamangala, Bangkok. Cả nước hi vọng và cầu chúc đội nhà giành ngôi vị cao nhất trong ngày 5/1 sắp tới.

Đêm qua, cổ động viên cả nước đã dõi theo từng đường bóng của đội nhà và vỡ òa khi cầu thủ nhập tịch Nguyễn Xuân Son lập cú đúp, đưa Việt Nam vào lợi thế giành ngôi vô địch.

Bóng đá luôn ở ngôi thể thao vua, thu hút sự quan tâm, yêu thích của đa số quốc gia, người dân cả phương Đông lẫn phương Tây vì độ hấp dẫn của trái bóng lăn, kỹ thuật và những pha giành bóng, dứt điểm vào lưới thành công.

Đối với bóng đá tôi cũng có một tình yêu đặc biệt vì độ hấp dẫn vừa nêu. Là người dân Việt, tôi cũng như 100 triệu đồng bào đều cổ vũ đội nhà mỗi khi các tuyển thủ nước ta thi đấu trên sân cỏ quốc tế, khu vực.

Còn nhớ khi Việt Nam vô địch AFF Cup 2018. Bấy giờ, các tuyển thủ đã làm thỏa lòng mong mỏi của người hâm mộ. Hành trình đến ngôi vương của thầy trò Park Hang-seo hoàn toàn thuyết phục và xứng đáng. Việt Nam bất bại ở vòng bảng, thắng Philippines ở cả hai lượt trận, với cùng tỷ số 2-1. Gặp Malaysia ở chung kết là thách thức lớn nhất, nhưng rồi thầy trò Park Hang-seo vẫn biết cách khuất phục đối thủ bằng chiến thắng 1-0 tại Mỹ Đình, qua đó giành thắng lợi chung cuộc 3-2 và đăng quang. Màu cờ sắc áo Việt Nam trong giải ASEAN Cup 2024 có vẻ đang lặp lại AFF Cup 2018!

Cả nước hoan hỉ xuống đường mừng chiến thắng, điều đó cho thấy tinh thần dân tộc, sự gắn kết của người dân trong tinh thần cổ vũ bóng đá, vui mừng với thành tích mang màu cờ sắc áo của các tuyển thủ Việt Nam.

Đó cũng là tinh thần thể thao. Có thể thấy tinh thần này lan tỏa trong cộng đồng sau mỗi mùa bóng mà Việt Nam giành chiến thắng. Những thanh thiếu niên bắt đầu nhấc mình khỏi chiếc ghế, căn phòng, bỏ chiếc điện thoại với những “lôi kéo” đầy hấp dẫn để đi tập luyện, không chỉ bóng đá mà bất kỳ một môn thể thao mà mình yêu thích.

Bóng đá có thể truyền cảm hứng mạnh mẽ để mỗi người dân thay đổi thói quen, lập nên những “kỳ tích” vận động cho mình, nhằm cải thiện sức khỏe bản thân.

Trong Phật giáo, sức khỏe của thân và sự bình an của tâm có sự tương tức - nương nhau biểu hiện. Theo đó, thân khỏe góp phần làm tâm an, tâm an giúp thân khỏe hơn. Thậm chí, khi tâm an, ngay cả đối diện với bệnh hiểm nghèo con người cũng có thể tạo ra những mầu nhiệm khó lý giải. Và khi cuộc sống có nhiều phiền não, các chuyên gia tâm lý, bác sĩ cũng khuyến cáo nên vận động, chuyên cần thể dục, thể thao để góp phần cải thiện tinh thần. Người khỏe mạnh năng thể thao giúp nuôi dưỡng tinh thần luôn lành mạnh.

Nhiều năm trước, theo lời giới thiệu của một bài báo, tôi tìm xem bộ phim “Chiếc cúp” (The cup) của đạo diễn Khyentse Norbu. Bộ phim kể về một nhóm tu sĩ trẻ tuổi người Tây Tạng ở một tu viện thuộc vùng Dharamsala, bên sườn Himalaya (Ấn Độ) - nơi Đức Dalai Lama lưu trú.

Dù tu viện thiếu thốn về các phương tiện hiện đại, và thời khóa thực hành nghiêm mật, nhưng không khí của bóng đá đã lan đến đây, các vị sư trẻ rất quan tâm và hào hứng xem các trận tranh tài giữa các đội tuyển và thuộc tên các ngôi sao. Bộ phim sống động, đã chọn cách thể hiện phù hợp, qua môn thể thao “vua”, chuyển tải một thông điệp mang tính cảnh báo về sức mạnh của toàn cầu hóa, nó thách thức truyền thống, và cần thiết phải có giải pháp mang tính trung đạo, nếu không muốn bị đổ vỡ về lối sống.

Thực tế, trong chốn thiền môn, việc cân bằng (trung đạo) trong mọi hoạt động, từ công phu, chấp tác, hành trì đến thể thao, tham gia mạng xã hội… cần được điều chỉnh phù hợp theo từng cá nhân, theo thời đại. Nhà sư vẫn có thể được xem bóng đá và đá bóng trong các sân bóng mini của chùa nhưng đây chỉ là một trong những sinh hoạt lành mạnh, theo thời gian biểu, không đi ngoài nội quy tự viện.

Với người Phật tử, yêu bóng đá, rèn luyện thể thao để khỏe, có sức tu học và chuyển hóa nội tâm là điều đáng hoan nghênh. Người Phật tử cũng có thể tham gia cổ vũ bóng đá, nhưng đừng để niềm vui chiến thắng lấn át khiến mình vui quá mức, hào hứng xuống đường và chạy xe không tuân thủ luật giao thông, quá tốc độ gây tai nạn. Đặc biệt, đừng biến sân bóng thành bàn cờ thắng thua, cay cú hoặc cá độ khiến lâm cảnh nợ nần, mất vui, thậm chí rơi vào cảnh bần cùng do “quá tay”. Có rất nhiều người vì tham, sân trong thắng thua từ sân bóng đã có những hành động hại người, hại mình. Và cũng đừng vì chiến thắng của đội nhà mà rượu vào lời ra, gây nên những việc làm thiếu kiềm chế…

Câu nói vui thôi đừng vui quá mang nghĩa của lối sống trung đạo của nhà Phật. Hơn nữa, cuộc sống của con người ngoài bóng đá còn nhiều thứ khác đáng quan tâm, trong đó có những vấn đề liên quan đến quốc kế, dân sinh, những văn hóa, tín ngưỡng đẹp của dân tộc cần được phát huy, gìn giữ, sáng tạo, hội nhập để đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới thật đẹp, thật lành.