Thứ tư, 24/04/2019 11:03 (GMT +7)

| Hà Nội 34°C /57%

Tịnh Độ tông
DỮ LIỆU
Thứ sáu, 19/02/2021, 09:00 AM

Cái ‘bản lai diện mục’ qua diễn giải của thiền sư Nhật Bản

Đi ngồi nói năng… tất cả đều là thiền. Không phải chỉ có tọa thiền và đè nén tư tưởng mới là thiền. Dù đứng hoặc ngồi, hãy ráng chú tâm và tỉnh giác, bất chợt sẽ nhận ra bản lai diện mục.

Tất cả những người học thiền phải hiến cả thân mình ngay lúc khởi đầu để tọa thiền. Ngồi trong tư thế kiết già hoặc bán già, với đôi mắt khép hờ, nhìn được bộ mặt xưa nay trước khi cha mẹ sanh ra. Có nghĩa là thấy được trạng thái trước khi cha mẹ sinh, trước khi đất trời phân cách, trước khi bạn nhận thân người. Cái gọi là bản lai diện mục sẽ xuất hiện. Bộ mặt này không màu sắc và hình thể, như hư không trong suốt không tướng mạo.

Bản lai diện mục (bộ mặt thật xưa nay) vốn không tên, nhưng được biểu thị bằng lời như “bản lai diện mục”, “ông chủ”, “Phật tánh” và “chân Phật”. Tựa như người lúc mới sanh không có tên, về sau được gán cho những tên khác nhau. Tất cả 1700 công án hoặc đề mục dành cho thiền sinh hiến cả thân mình, chỉ cốt làm cho họ thấy được bản lai diện mục.

Tự tâm chính là Phật. Kiến tánh là nhận ra tâm Phật.

Tự tâm chính là Phật. Kiến tánh là nhận ra tâm Phật.

Các nhà sư Nhật Bản muốn xây chùa... trong không gian

Đức Thế Tôn ngồi thiền trong núi tuyết sáu năm, nhìn thấy sao mai mà giác ngộ. Tức thấy được bản lai diện mục. Khi cổ nhân đại ngộ hay có một bùng vỡ lớn, nghĩa là họ thấy được bản lai diện mục. Nhị Tổ đứng trong tuyết chặt cánh tay để được giác ngộ. Lục Tổ nghe một câu Kim Cang rồi chứng ngộ. Linh Nguyên ngộ khi thấy hoa đào nở. Hương Nghiêm lúc nghe tiếng sỏi chạm vào bụi tre. Lâm Tế khi bị Hoàng Bá đánh. Động Sơn khi thấy hình mình in dưới nước. Tất cả đều được gọi là bắt gặp vị chúa tể hay chủ nhân.

Thân là nhà và phải có một ông chủ nhà. Chủ nhà được hiểu là bản lai diện mục. Biết được nóng lạnh, hay cảm thấy thiếu thốn, hoặc có những ham muốn v.v… Tất cả đều là vọng tưởng và không phải là chủ nhân thực sự của ngôi nhà. Những vọng tưởng này là những thứ được thêm thắt và tan biến theo từng hơi thở, lôi kéo chúng ta rơi vào địa ngục và luân hồi trong sáu đường. Tiếp tục tọa thiền càng sâu, sâu mãi, sẽ tìm được căn nguyên của vọng tưởng. Một tư tưởng không có bất cứ hình thể tướng mạo nào, nhưng vì tin chắc những tư tưởng này tồn tại ngay cả sau khi chết, nên ta rơi vào địa ngục với nhiều đau thương khổ não trong thế gian vô thường này.

Dù đứng hoặc ngồi, hãy ráng chú tâm và tỉnh giác, bất chợt sẽ nhận ra bản lai diện mục.

Dù đứng hoặc ngồi, hãy ráng chú tâm và tỉnh giác, bất chợt sẽ nhận ra bản lai diện mục.

Truyền thống đánh 108 tiếng chuông trong đêm giao thừa ở các ngôi chùa của Nhật Bản

Lúc nào tư tưởng dấy khởi hãy buông đi! Bạn chỉ cần quét sạch mọi tư tưởng tức là thành tựu tọa thiền. Khi tư tưởng được buông bỏ, bản lai diện mục xuất hiện. Tư tưởng giống như những đám mây, khi mây tan vầng trăng ló dạng. Vầng trăng chân thường đó là bản lai diện mục.

Tự tâm chính là Phật. Kiến tánh là nhận ra tâm Phật. Buông bỏ tư tưởng một cách liên tục, rồi sẽ thấy Phật tại tâm. Nếu cho rằng không thể nhận ra chân tánh trừ khi ngồi thiền là một lầm lẫn. Huyền Giác nói :

Đi cũng thiền, ngồi cũng thiền

Nói nín động tịnh thể an nhiên

Tức dạy rằng đi ngồi nói năng … tất cả đều là thiền. Không phải chỉ có tọa thiền và đè nén tư tưởng mới là thiền. Dù đứng hoặc ngồi, hãy ráng chú tâm và tỉnh giác, bất chợt sẽ nhận ra bản lai diện mục.

Thiền sư Daito Kokuchi. Hạnh Huệ dịch

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ý kiến của bạn

Thân và tâm chính là cánh cửa để người học Phật bước vào chân lý

Kiến thức 17:05 22/11/2024

Người học Phật phải lấy thân này làm nơi để thực hành giới, lấy tâm này làm nơi để thực tập định và tuệ. Khi thân và tâm được thanh lọc qua quá trình thực hành, thì người học Phật cũng từng bước đi đến sự giác ngộ và giải thoát.

Tu hành là gì? Như thế nào gọi là tu hành?

Kiến thức 10:00 22/11/2024

Mọi người nhất định không nên hiểu lầm, hiểu sai đi ý nghĩa của hai chữ tu hành này. Như thế nào gọi là tu hành?

Bố thí sinh phiền não

Kiến thức 09:32 22/11/2024

Thuở xưa, khi mà Ngài Xá-lợi-phất đang tu Bồ-tát đạo, công phu tu tập chưa được vững. Một hôm có người Bà-la-môn đến thử Ngài. Họ nói: - Người tu hạnh Bồ-tát cần phải bố thí. Tôi nay có chút việc đến xin Ngài giúp cho.

Tâm là gì?

Kiến thức 09:16 22/11/2024

Trong chữ Hán, chữ (心) được mô tả bằng bốn câu thơ như sau: “Tam điểm như tinh tượng/ Hoành câu tợ nguyệt tà/ Phi mao tùng thử đắc/ Tố Phật dã do tha”.

Xem thêm