450
Hiểu đúng về chữ “Niệm”
TS.Thích Hạnh Tuệ
Người muốn tu tâm dưỡng tánh, thực tập Phật pháp, toạ thiền, niệm Phật, tụng kinh, trì chú mà không hiểu rõ và đúng về chữ 'niệm' sẽ ít có kết quả như mong đợi.
Nhân có học trò ở xa hỏi về chữ "niệm" và cách tu tập liên quan đến chữ này, thầy trả lời:
Chữ 'niệm' là một từ, một khái niệm rất quen thuộc với những người học Phật dù thực tập theo tông phái, pháp môn nào.
Niệm hơi thở là pháp cốt lõi của Thiền tông
Niệm Phật là pháp cốt lõi của Tịnh tông
Niệm chú là pháp cốt lõi của Mật tông
Niệm giới là pháp cốt lõi của Luật tông
Niệm kinh là pháp cốt lõi của Giáo tông...
Cho nên người muốn tu tâm dưỡng tánh, thực tập Phật pháp, toạ thiền, niệm Phật, tụng kinh, trì chú mà không hiểu rõ và đúng về chữ 'niệm' sẽ ít có kết quả như mong đợi.
Ảnh minh họa.
Thông thường chữ 'niệm' thường đuợc dùng trong từ 'Chánh niệm' (tiếng Hán là 正念, tiếng Pali: sammā-sati, tiếng Phạn: samyak-smṛti).
Chánh niệm là một trong tám yếu tố quan trọng của Bát thánh đạo, là sự tỉnh thức, không thất niệm, không mê mờ, biết rõ các pháp một cách trọn vẹn, biết rõ những gì phát sanh ngay trong mỗi giây phút của hiện tại.
Chữ 'niệm' có thể được hiểu theo nhiều nghĩa, từ thấp lên cao, từ thô đến tế.
Nghĩa thường, niệm là nghĩ nhớ.
Theo chiết tự chữ Hán, thì trên chữ kim dưới chữ tâm nghĩa là cái tâm trong thời điểm hiện tại, cái tâm tại một thời điểm.
Người có thực tập thiền sâu sắc sẽ biết 'niệm' nhỏ hơn ý nghĩ, nhỏ hơn suy nghĩ. Có thể hiểu nhiều niệm thành ý nghĩ, nhiều ý nghĩ thành suy nghĩ, dòng suy nghĩ.
Tổ Tăng Hội nói chỉ trong khoảng khảy móng tay chúng ta trải qua 960 lần chuyển niệm
Chúng ta, ai biết rõ chánh niệm, tà niệm và vọng niệm sẽ sống an ổn tự tại
Có một số cách giúp chúng ta thực tập sống chánh niệm, tỉnh giác, ngăn tà niệm, trừ vọng niệm như sau:
Niệm hơi thở là pháp thiền quan trọng mà đức Phật đã dạy khi còn tại thế, nhiều vị thánh đệ tử chứng ngộ nhờ pháp này.
Từ đa niệm đến thiểu niệm đến nhất niệm rồi đến vô niệm
Khi mới tu, tu thiện niệm, bỏ ác niệm, dùng niệm ý niệm đến chỗ vô niệm mới vào chính đạo
Luyện được niệm lực mạnh mẽ thì không khó khăn, trở ngại nào không vượt qua được
Thường niệm Phật
Thường niệm Pháp
Thường niệm Tăng
Niệm vô thường
Niệm thoát sân si
Niệm thoát cố chấp
Niệm thoát vướng mắc
Niệm thoát ích kỷ
Niệm thoát đố kỵ
Niệm thoát tập khí
Niệm thoát kiến chấp
Niệm thoát tự ngã
Niệm thoát mặc cảm
Niệm thoát tự ti
Niệm thoát sợ hãi
Niệm thoát hơn thua
Niệm thoát hận thù
Niệm thoát bát phong
Niệm thoát sinh tử
Niệm thoát khổ sầu
Hàng ngày chúng ta thực tập các niệm như vậy, khi ta vướng mắc, buồn khổ vào cái gì, chúng ta niệm thoát cái ấy, dần dần tâm được vững chãi, không ỷ lại, nương tựa, ràng buộc, nô lệ cho bất cứ thứ gì trên đời.
Đó chính là niệm an vui tự tại, vượt thoát ưu sầu.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Cách tụng thần chú Dược Sư tại nhà Phật tử nên biết
Kiến thức
15:00 22/12/2024
Thần chú là bí mật của Chư Phật. Bạn có nhân duyên với chú nào thì tụng chú ấy. Đừng nay tụng Lăng Nghiêm, mai tụng Đại Bi, mốt tụng Dược Sư…
Chép hồng danh Phật sẽ có công đức lớn
Kiến thức
10:57 12/12/2024
Chép hồng danh Phật hay chép Nam mô A Di Đà Phật là một trong những phương pháp tiêu nghiệp và giúp tăng phước.
Ngày vía Phật A Di Đà là ngày nào?
Kiến thức
09:11 11/12/2024
Ngày vía Phật A Di Đà là ngày tưởng nhớ Đức Phật A Di Đà, tác lễ tri ân công đức mà Ngài đã dày công tạo lập Thế giới cực lạc. Hằng năm ngày vía Phật A Di Đà được tổ chức vào ngày 17/11 âm lịch.
Vì sao ngày 17/11 âm lịch hằng năm là ngày vía Phật A Di Đà?
Kiến thức
08:00 11/12/2024
Những hành giả tông Tịnh Độ hiện nay gần như ai cũng biết và tham gia lễ kỷ niệm vía Phật A Di Đà đản sanh vào ngày 17 tháng 11 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, trong các kinh văn có đề cập đến lịch sử Phật A Di Đà thì tuyệt nhiên không thấy nói chính xác ngày Đản sanh của Ngài.
Xem thêm
